Norbert Lebert

"Noszę jego nazwisko" to książka, która na długo zapada w pamięci i jest doskonałym wstępem do sięgnięcia po inne pozycje poruszające kwestie chociażby moralnej odpowiedzialności za II wojnę. Bohaterowie tej książki, tj. dzieci najzagorzalszych nazististów, wiernie realizujących idee Hitlera mimo iż pozornie odcinają się od przeszłości, to jednak wciąż w niej tkwią. Ich całe życie to wewnętrzna walka: jak pogodzić obraz kochanego tatusia z bezwzględnym nazistą, odpowiedzialnym za śmierć tysięcy ludzi. Jedni się odcinają, inni udają, że to wcale nie chodzi o nich (żyją pod zmienionymi nazwiskami) a jeszcze inni są dumni ze swoich ojców.Jako przykład - córka Himmlera, Gudrun, która nie tylko, że nigdy nie wypowiedziała się krytycznie o ojcu, ale przez całe życie nie wyrzekła się ideologii nazistowskiej, czynnie wspierając i pomagając innym zbrodniarzom wojennym (pomoc w ukrywaniu ich, finansowanie obrońców na procesach itp). Niezwykle wstrząsająca jest również rodzinna historia synów Hansa Franka. Niklas, autor ksiażki "Mój ojciec Hans Frank", który niezwykle krytycznie ocenia postawę i czyny swojego ojca, został bardzo surowo potraktowany w Niemczech, jako wyrodny syn, który niepotrzebnie porusza wciąż niewygodne dla tzw. opinii publicznej tematy, o których dzisiejsi Niemcy wcale nie chcą pamiętać. Wojna była i się skończyła, a po wojnie w Niemczech żyją sami przeciwnicy nazizmu. Otóż czytając tą książkę widzimy, że wcale tak nie było. Dzieci prominentnych nazistów, publicznie piętnowantych, po cichu mogły liczyć na pomoc i wsparcie byłych sympatyków ich ojców.
Wracając do samej ksiażki - przez to, że nie jest ona rozbudowana pod wzgędem aparatu naukowego i nie pretenduje do książki naukowej, będąc dziennikarskim zapisem rozmów, to czyta się ją jednym tchem - ona nie opisuje emocji, a wzbudza je. Zwłaszcza, że autorzy unikają jednoznacznego oceniania swoich bohaterów - zostawiają to czytelnikowi. Książka ta jest też w pewnym sensie próbą rozliczenia się z własną przeszłością Leberta - ojca, który nie ukrywał,że nie był zadeklarowanym antynazistą, wręcz odwrotnie, podobnie jak wielu Niemców też dał się ponieść tej fali, która doprowadziła do śmierci milionów ludzi.
Zachęcam do przeczytania tej pozycji, naprawdę warto.