Andrzej Kastory

Winston Churchill to z pewnością jedna z najważniejszych postaci dziejów Wielkiej Brytanii ostatniego stulecia. Wielokrotny minister, premier, architekt alianckiego zwycięstwa w II wojnie światowej. Przy tym zaś dobry mówca, pisarz, a nawet malarz. Oprócz tego ostatni chyba brytyjski polityk ery wiktoriańskiej, imperialnej. Bardzo ciekawy żywot, podróże po całym świecie, ale przede wszystkim ogromny udział w kształtowaniu polityki aliantów w okresie 1940-1945. A. Kastory skupił się w swojej monografii na zagadnieniach tego okresu. Zupełnie to zrozumiałe, ale dla mnie osobiście trochę za mało miejsca poświęcono cokolwiek awanturniczej młodości późniejszego premiera. Zapewne jednak czytelnicy nie dla wiadomości o wojnie burskiej czy bitwie pod Omdurmanem będą sięgać po biografię Churchilla... Trzeba Autorowi przyznać, że opisał żywot słynnego polityka naprawdę szczegółowo, niemal kronikarsko. Mimo iż w wielu miejscach – z oczywistych względów – książka traktuje o najważniejszych zagadnieniach polityczno-militarnych, czytelnik nigdy nie traci z oczu głównego bohatera, którego Kastory przedstawia nie tylko jako wybitnego męża stanu, ale i człowieka z krwi i kości. Biografia pełna jest więc różnych zabawnych anegdot i powiedzonek, które – bardziej lub mniej – przylgnęły do postaci Churchilla. Warto zwrócić uwagę na fakt, że Autor poświęcił obszerny rozdział próbom ratowania przez brytyjskiego premiera zagrożonych sowietyzacją państw Europy. Omawia zresztą nie tylko casus Polski, ale i Jugosławii, czy Grecji. Takie przedstawienie sytuacji pozwala zrozumieć cele i możliwości Churchilla na tym polu. Podsumowując muszę przyznać, że to bardzo ciekawa książka, szczegółowa, a zarazem nienużąca, którą spokojnie można polecić miłośnikom historii XX wieku. Tomasz Babnis