Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Jeśli historia Ameryki Łacińskiej jest dla kogoś białą plamą bez treści, John Chasteen napisał tę książkę specjalnie dla niego. „Ogień i krew” to zarys burzliwej historii Ameryki Południowej i Centralnej od epoki wielkich odkryć geograficznych do współczesności. Autor przedstawia w niej najważniejsze fakty historyczne, postacie oraz przemiany zachodzące w 20 państwach latynoamerykańskich na przestrzeni prawie 500 lat. Wiedza ta z pewnością pomoże odkryć i lepiej zrozumieć ten egzotyczny dla polskiego czytelnika kontynent. To, co wydaje się być największą zaletą książki, to próba całościowego ujęcia tematu przy zachowaniu lekkości formy. Wyważona warstwa faktograficzna służy autorowi przede wszystkim do wykazania pewnych wspólnych prawidłowości w rozwoju tamtejszych państw. Chasteen pokazuje na konkretnych przykładach wszystkie problemy, z którymi musiały zmierzyć się społeczeństwa latynoamerykańskie po zrzuceniu kolonialnej zależności. Jest to burzliwa historia walki o tożsamość i godność, tym trudniejsza, że ciągle napotykająca na rozmaite podziały. W tym też duchu należałoby interpretować tytuł książki. Społeczeństwa latynoamerykańskie powstały w wyniku niespotykanego nigdzie indziej w historii zmieszania krwi i ras, a następnie przekształciły się w ogniu walki w nowoczesne narody. Ten burzliwy proces musiał stać się przyczyną ogromnych wręcz nierówności społecznych, które autor nazywa „pierworodnym grzechem” całej Ameryki Łacińskiej. Po skończonej lekturze można zatem odnieść wrażenie, że najnowsze dzieje tego kontynentu to właśnie rozpaczliwa próba rozwiązania tego palącego problemu, ciągle jeszcze nie uwieńczona powodzeniem. Jest to tym trudniejsze, że Ameryka Południowa, od momentu odkrycia jej przez Kolumba, zawsze ulegała wpływom płynącym z innych kontynentów, głównie z Europy, a potem także z Ameryki Północnej. Liberalizm, nacjonalizm, pozytywizm, postęp, socjalizm, industrializm – te i wiele innych zbliżonych terminów, z którymi mamy do czynienia w omawianej książce, uświadamia nam, że choć Ameryka Łacińska zrzuciła kolonialną zależność prawie 200 lat temu, to jednak jeszcze długo podatna była na wpływy zachodniej dominacji ideologicznej, kulturalnej i gospodarczej. Dopiero stosunkowo niedawno niektóre państwa kontynentu podjęły próbę nowego zdefiniowania własnej tożsamości na bazie spuścizny prekolumbijskiej. Książka Johna Chasteena to zachodni punkt widzenia na dzieje Ameryki Łacińskiej (trzeba o tym pamiętać podczas lektury),ale jednak posiadający dużą moc wyjaśniającą rzeczywistość. Dzięki temu stanowi doskonały wstęp do dalszego poszukiwania wiedzy na temat przeszłości, teraźniejszości i przyszłości tego fascynującego kontynentu.