Katarzyna Misiołek

A ja się z tym nie zgodzę. Jeśli używanie przez artystę różnych pseudonimów wiąże się z tworzeniem przez niego różnych rodzajów sztuki, to pseudonim jest cenną wskazówką dla odbiorcy informującą go o tym, czy dane dzieło należy do tego samego nurtu co poprzednie, czy do jakiegoś innego. Jeśli zagorzały fan chce poznać wszystko, co dany autor napisał, to i tak przeczyta, niezależnie od tego, pod iloma różnymi pseudonimami zostało napisane. Ale jeśli jakiś czytelnik zainteresowany jest tylko pewnym wycinkiem twórczości danego autora, jeśli na przykład czyta tylko wybrane gatunki albo szczerze nie znosi jakichś innych, to różne pseudonimy ułatwiają mu odróżnienie książek, które chce przeczytać, od tych, którymi nie jest i nie będzie zainteresowany. W swoim czasie przeczytałam sporo kryminałów Agathy Christie, ale ani myślę sięgać po książki Mary Westmacott - gdyby wszystkie były podpisane tym samym nazwiskiem, to musiałabym sprawdzać każdy tytuł, a jest tego sporo i spamiętać trudno, skoro jednak autorka posługiwała się dodatkowym pseudonimem, to bez pamiętania tytułów wiem, których książek czytać nie chcę. Z Robin Hobb o tyle problemu nie mam, że książek podpisanych przez Megan Lindholm jeszcze po polsku nie widziałam, ale gdyby ktoś je kiedyś przetłumaczył, to od razu będę wiedziała, że nie mogę się spodziewać tego, czego oczekuję od Hobb, że pod tamtym drugim nazwiskiem kryje się zupełnie inny styl i inna tematyka. I tak w większości innych znanych mi przypadków. Nowy pseudonim to ostrzeżenie dla dotychczasowych czytelników, że teraz będzie inaczej, a jednocześnie zaproszenie dla nowych, którzy poprzednie nazwisko już sobie odhaczyli jako nieinteresujące. Kto chce, ten przeczyta wszystko, w tym masz rację. Ale kto nie chce wszystkiego, ten będzie wiedział co i jak wybierać. Jakby któryś z moich ulubionych autorów nagle napisał jakieś greyopodobne badziewie, to wystraszyłabym się, że mu odbiło i przeszedł na najnędzniejszą stronę literatury. No i byłabym bardzo nieufna wobec każdej następnej jego książki, a może nawet przestałabym go czytać. Jeśliby jednak takie greyowate wypociny podpisał innym od dotychczasowych pseudonimem, to wiedziałabym, że jest to po prostu próba załapania się na trochę grosza przy okazji zainteresowania taką pseudoliteraturą, ale jednocześnie byłabym spokojna o zdrowie psychiczne pisarza i o to, że pod znanym mi nazwiskiem nadal ukazywać się będą książki na tym poziomie, do jakiego autor mnie przyzwyczaił. Pseudonimy są sposobem pisarzy na zdobywanie nowych czytelników (autorzy już zaszufladkowani, którzy chcą wejść na nowy rynek, powalczyć o czytelników, którzy dotąd ich ignorowali lub wręcz skreślili) lub ochroną dotychczasowego wizerunku przed utratą szacunku lub zaufania czytelników (autorzy piszący teraz coś, o czym wiedzą, że dotychczasowi czytelnicy mogą nie być z tego zadowoleni). Nie tylko nie widzę nic złego w używaniu różnych pseudonimów, ale wręcz popieram stosowanie takiego zabiegu w przypadku, kiedy autor pisze w znacząco różnych gatunkach lub na znacząco różnych poziomach.