Kiedy ukazała się ostatnia książka J. Philipa Gabriela, zdesperowane tłumy czytelników wyczekiwały przez całą noc na otwarcie księgarni Waterstrones przy Piccadilly, by móc jak najszybciej zdobyć swój egzemplarz. W Japonii ta sama książka zaledwie w ciągu tygodnia sprzedała się w milionowym nakładzie. Nikt jednak nie zna nazwiska J. Philipa Gabriela. Nie jest on bowiem autorem, lecz tłumaczem – to on odpowiada za angielskie przekłady książek Haruki Murakamiego.

Tłumacze najczęściej żyją w cieniu autorów, pozostają niezauważeni i niedocenieni. Ta sytuacja ma zmienić się dzięki odświeżonej formule prestiżowej nagrody Man Booker International Prize.

Jak dotąd, nagroda była przyznawana co 2 lata pisarzom spoza Wielkiej Brytanii. Jej ostatnim laureatem był węgierski prozaik, László Krasznahorkai. Od następnej edycji zmienią się jej zasady. Wyróżnienie przypadnie w udziale nie tylko autorowi wybitnej książki przetłumaczonej na język angielski i opublikowanej w Wielkiej Brytanii, lecz również jej tłumaczowi. Nagroda o wartości 50 tys. funtów zostanie między nich równo rozdzielona.

Organizatorzy Man Booker International Prize mają nadzieję, że ich decyzja wpłynie na zmianę postrzegania roli tłumaczy w literaturze, a zdolności tych ostatnich zostaną wreszcie w pełni docenione.

Fiammetta Rocco, zarządca nagrody mówi:

Rocco podkreśla również, że ogromny sukces Stiega Larssona czy Karla Ove Knausgårda nie byłby możliwy, gdyby nie to, że ich książki zostały przetłumaczone na angielski.

Współpraca między pisarzami a tłumaczami bardzo różnie przebiega. J. Philip Gabriel przetłumaczył kilka książek Murakamiego, odpowiada również za przekład tej najnowszej, czyli Bezbarwnego Tsukuru Tazakiego i lat jego pielgrzymstwa. Pomimo wieloletnich kontaktów tłumacz tylko raz widział się z autorem. Głównie piszą do siebie maile.

Z kolei Umberto Eco publicznie podkreślał, jaki ma wielki dług wobec Williama Weavera, który przetłumaczył jego książki z włoskiego na angielski. Pisarz często żartował, że „Imię róży” Billa Weavera to o wiele lepsza książka niż Imię róży Umberto Eco. Angielski przekład sprzedał się w milionach egzemplarzy, został zekranizowany w filmie, w którym zagrał Sean Connery i przyniósł Weaverowi dochody tak wysokie, że mógł rozbudować swoją toskańską willę o część, którą później nazywał „komnatą Eco”.

Nagroda w nowej formule będzie przyznawana przez Man Booker International Prize oraz Independent Foreign Fiction Prize – ich organizatorzy połączyli siły, by móc lepiej wspierać tłumaczy światowej literatury. Jak na razie, w Wielkiej Brytanii tylko 5% wydawanych książek zostało napisane przez nieanglojęzycznych autorów.

Jonathan Taylor, przewodniczący Man Booker International Prize mówi: