Zbiór wstępów i recenzji fikcyjnych książek – tekstów, w pisaniu których Stanisław Lem osiągnął mistrzostwo, wciągając czytelników w skomplikowaną grę z pogranicza literatury i rzeczywistości.

Zbiór recenzji i wstępów złożony z tekstów pochodzących z „Biblioteki XXI wieku” i „Prowokacji”. Co spaja je w całość? Wszystkie dotyczą fikcyjnych dzieł – książek, które nigdy nie powstały. Wśród tych charakterystycznych dla Lema apokryfów znalazły się niezwykle ciekawe rozważania nad rozwojem broni i doktryn wojennych, analiza irracjonalnych, mitologicznych aspektów hitlerowskiego ludobójstwa i opis historii ludzkości, oczywiście w krzywym zwierciadle. „Prowokacja” będąca recenzją nienapisanej książki Horsta Aspernicusa okazała się zaś tak przekonująca, że zwiodła na manowce niejednego historyka literatury.