Henryk Brodaty, jako potomek najstarszego z synów Krzywoustego dążył do zjednoczenia dziedzictwa pradziada, tradycyjną zależność Polski od Świętego Cesarstwa Rzymskiego uznając tylko wówczas, gdy mu to było wygodne. Główny organizator kolonizacji niemieckiej w Polsce. Zdając sobie sprawę z ogromu środków potrzebnych do osiągnięcia zamierzonego celu, wkrótce stał się najbogatszym z książąt polskich. Otwarty dla nowych wpływów kulturowych i nowych sposobów działania. W stosunkach z Kościołem skrupulatnie oddzielał sprawy wiary i etyki od spraw polityki i gospodarki. Łaskawy i sprawiedliwy wobec chłopów, z głębokim szacunkiem opisywany przez mnichów, przez rycerzy ceniony nie tylko jako wódz i polityk, ale dobry kompan przy stole.
Henryk Brodaty - vir virtuosus et utillo populo - mąż cnotliwy i użyteczny ludowi, bohater ukazującej się ponownie po dwudziestu kilku latach monograficznej pracy prof. Zientary, bezspornie jednej z najwartościowszych lektur dotyczących polskiego średniowiecza, której wyważone sądy zyskały sobie wysokie uznanie zarówno polskiej, jak i niemieckiej historiografii.