Czerwiec miesiącem Mirona Białoszewskiego. Nadchodzi setna rocznica urodzin poety

W lutym warszawski Ratusz zdecydował o uhonorowaniu pamięci o wybitnym polskim poecie, prozaiku i dramatopisarzu. W specjalnej uchwale rok 2022 ustanowiono Rokiem Mirona Białoszewskiego. „Jeśli któreś miasto bowiem miałoby Białoszewskiego uhonorować w taki sposób, to tylko Warszawa” – podkreślono w stanowisku przyjętym jednogłośnie przez stołecznych radnych.

Dodano, że poetę należy uznać za twórcę na wskroś warszawskiego, który na trwałe wpisał się w kulturowy dorobek miasta. Radni podkreślili:

Miron Białoszewski przyszedł na świat 30 czerwca 1922 roku (w źródłach występuje także 30 lipca). Urodził się i dorastał w kamienicy przy ulicy Leszno 99. Ze stolicą, w której zmarł 17 czerwca 1983 roku, związany był przez całe życie.

Premiera „Dokładanych treści. Tajnego dziennika 1”

Przypadające w tym roku rocznice to rzecz jasna wyjątkowa okazja, by poznać lub ponownie sięgnąć po książki z dorobku warszawskiego twórcy.

Początki twórczej pracy Mirona Białoszewskiego to przede wszystkim poezja i dramatopisarstwo. Pierwszy tom jego wierszy, „Obroty rzeczy”, ukazał się w 1956 roku. Kolejno wydał tomy poetyckie: „Rachunek zachciankowy” (1959), „Mylne wzruszenia” (1961) oraz „Było i było” (1965). W tym czasie zyskał duży rozgłos. Jako prozaik zasłynął w roku 1970, po wydaniu wspomnianego „Pamiętnika z powstania warszawskiego”, w którym po 26 latach spisał swe powstańcze przeżycia.

24 czerwca tego roku, między rocznicą śmierci a rocznicą urodzin poety, swą premierę będzie miał tom „Dokładane treści. Tajny dziennik”, stanowiący 15. tom serii „Utworów zebranych” Mirona Białoszewskiego. 

„Dokładane treści” to pierwsza i najobszerniejsza część dziennika, który finalnie nazwano „Tajnym dziennikiem”. Obejmuje ona okres od 20 listopada 1975 do 1 lutego 1978 roku. „Tajny dziennik” jest zapisem duchowych przeżyć artysty. Ze względu na zawarty w nim stopień szczerości Białoszewskiego dzieło zostało wydane dopiero kilkadziesiąt lat po śmierci artysty. W „Dokładanych treściach” sam autor pisał:

W związku z premierą książki 30 czerwca, w setną rocznicę urodzin Mirona Białoszewskiego, w księgarni PIW-u przy ul. Foksal 17 odbędzie się spotkanie, w którym udział wezmą Tadeusz Sobolewski oraz Agnieszka Karpowicz. Spotkanie poprowadzi Justyna Sobolewska. W wydarzeniu można wziąć udział również online, za pośrednictwem transmisji dostępnej na Facebooku oraz na YouTubie PIW-u.

„Z dnia robię noc” i Festiwal Stolica Języka Polskiego

Z Białoszewskim poetą warto zapoznać się, sięgając po wybór wierszy „Z dnia robię noc”, który ukazał się wiosną tego roku. Wydany przez Biuro Literackie tom ukazał się w ramach serii „44. Poezja polska od nowa”. Wyboru dokonał Jakub Pszoniak.

Warto wspomnieć też, że Białoszewski będzie patronował ósmemu Festiwalowi Stolica Języka Polskiego, który w terminie od 7 do 13 sierpnia odbędzie się w Szczebrzeszynie i Zamościu.

Znakomitym wyborem będzie też z pewnością sięgnięcie po najsłynniejszą pozycję w dorobku artysty. „Pamiętnik z powstania warszawskiego” pozostaje dziełem nad wyraz oryginalnym, wyróżniającym się wśród licznej literatury wspomnieniowej. Poeta nie był bowiem zaangażowany w walkę zbrojną. W „Pamiętniku z powstania warszawskiego” wykorzystał formę opowieści ustnej, pełną naturalnej dygresji i swobodnego biegu skojarzeń, ukazując w ten sposób powstanie z perspektywy cywila. Wypowiedź artysty jest wolna od patosu, obfituje w potoczność wypowiedzi, ale nie brak w niej również poetyckości języka.