Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Cóż mogą obchodzić mnie kategorie, platformy i płaszczyzny kulturalne, gdy stoję na platformie i płaszczyźnie poza-kulturalnej? Tytułem prewencyjnym, na wszelki wypadek, ogłaszam, żem grafoman, że piszę dla własnej przyjemności i manii tak jak krowa ryczy (...). Gdyby zaś, to, co tu powiedziałem, jeszcze nie wystarczyło i gdyby mnie starym nałogiem nagabywano o ideę, misję, o gwoli etc. to odpowiem po prostu:
Marchewka
i w tym ważkim słowie zawieram całe szczęście wyzwolenia spod terroru, wszystką radość z odzyskanej równowagi, iż nareszcie nie boję się, ani nie wstydzę, wszystką słodycz swobody i rozkosz tworzenia. Witaj mi, niski poziomie, niekulturalna, płytka, banalna - trywialna nawet - postawo, witaj mi!

Gdybyście byli nawet narodem tak ubogim w wielkość, że największym artystą waszym byłby Tetmajer lub Konopnicka, lecz gdybyście umieli mówić o nich ze swobodą ludzi duchowo wolnych, z umiarem i trzeźwością ludzi dojrzałych, gdyby słowa wasze obejmowały horyzont nie zaścianka, lecz świata, wówczas nawet Tetmajer stałby się wam tytułem do chwały. Ale tak, jak rzeczy się mają, Szopen z Mickiewiczem służą tylko do uwypuklenia waszej małostkowości, gdyż wy z naiwnością dzieci potrząsacie przed nosem znudzonej zagranicy tymi polonezami po to jedynie, aby wzmocnić nadwątlone poczucie własnej wartości i dodać sobie znaczenia. Jesteście ubogimi krewnymi świata, którzy usiłują imponować sobie i innym.

Oni, wywyższając Mickiewicza, poniżali siebie i takim wychwalaniem Szopena wykazywali to właśnie, że nie dorośli do Szopena, i lubując się własną kulturą, obnażali swój prymitywizm. (...) Cóż mnie obchodzi Mickiewicz? Wy jesteście dla mnie ważniejsi od Mickiewicza! I ani ja, ani nikt inny nie będzie sądził narodu polskiego według Mickiewicza lub Szopena, ale wedle tego, co tu, na tej sali się dzieje i co tu się mówi.

A wobec Polski Polak nie umie się zachować. Ona go peszy i manieruje, onieśmiela go w tym stopniu, iż nic nie wychodzi mu właściwie, i wprawia go w stan kurczowy. Zanadto chce jej pomóc, zanadto pragnie ją wywyższyć.