Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Pycha prowadzi ostatecznie do rozpaczy, do bezradności, bo wcześniej czy później do człowieka dociera, że on sam sobie ze swoimi słabościami, ze słabościami innych ludzi, nie jest w stanie dać rady. Czasami taki ktoś zaczyna popędzać samego siebie do jeszcze większej pracy, ale im więcej pracuje, im bardziej się spowiada i wysila, tym bardziej widzi, że nie jest w stanie wielu spraw rozwiązać.

Ascezą zatem jest czytanie Pisma Świętego, śpiew psalmów (czyli coś, co dziś nazwalibyśmy modlitwą ustną), codzienna praca, gościnność, udzielanie jałmużny...

Biblia w starożytności była rozumiana nie tyle jako książka, czy też zbiór książek, co raczej jako szczególny rodzaj obecności Bożego Słowa we wspólnocie Kościoła.

Pycha to inaczej zakłamanie: człowiek zapomina o tym, że to Bóg jest źródłem wszystkiego, że Bóg jest dawcą dobrych darów, a powoli zaczyna uważać, że tylko on sam jest przyczyną swojego sukcesu, swojego szczęścia, że tylko w jego rękach leży to, w jaki sposób potoczy się jego życie.

Rzut kamieniem nie dosięgnie nieba, a modlitwa tego, kto chce się podobać ludziom, nie dotrze do Boga.

Dwie ostatnie myśli, próżność i pycha, leczone są wedle Ewargiusza poprzez czytanie, czuwanie i modlitwę. Jak to już zostało wyjaśnione, te dwie złe myśli próbują wmówić człowiekowi fałszywe widzenie jego własnej osoby. Aby uniknąć kłamstwa, a jednocześnie lepiej poznać Boga i samego siebie, należy wedle Ewargiusza podjąć z Bogiem głęboki dialog modlitewny.

Szczera relacja z Nim [z Bogiem] pokazuje nam coraz bardziej, jacy jesteśmy naprawdę; w prawdzie ugruntowuje nas lektura i rozważanie Biblii oraz stała czujność- według współczesnych pojęć, staranny rachunek sumienia.

Ewargiusz pisze, że Słowo Boże daje mnichowi oczyszczenie. Dopiero oczyszczony umysł może oddać się modlitwie, która przez Pontyjczyka jest rozumiana jako wpatrywanie się w Trójcę Świętą.

Łagodność i miłosierdzie, życzliwość wobec innych ludzi według Pontyjczyka wzmacnia gorliwie pielęgnowana psalmodia, czyli dzisiaj powiedzielibyśmy, codzienna modlitwa ustna, której człowiek wytrwale się oddaje.

To swoisty paradoks: im większą siłą duchową dysponuje człowiek, tym większą widzi rolę Boga i Jego darmową obejmującą wszystko łaskę.

U Ewagriusza i jego uczniów bardzo mocno podkreśla się, że warunkiem koniecznym do prowadzenia życia wewnętrznego jest umiejętność rezydencji z pragnień, których realizacja jest niemożliwa, nawet wtedy, gdy się bardzo czegoś pragnie.

Psalmodia jest jak odwracanie wzroku od krajobrazu śmietnika i wpatrywanie się coraz bardziej intensywnym spojrzeniem na zielony ogród, w którym mieszka Bóg.

Obżarstwo przynosi senność i szaleństwo. To również obżarstwo duchowe oraz emocjonalne (od innych oczekujemy tylko poklasku, uznania, pochwał". To zaspokojenie swoich pragnień wynikających z kompleksów i zranień.