O poprawie Rzeczypospolitej
- Kategoria:
- publicystyka literacka, eseje
- Wydawnictwo:
- Siedmioróg
- Data wydania:
- 2005-01-01
- Data 1. wyd. pol.:
- 2005-01-01
- Liczba stron:
- 88
- Czas czytania
- 1 godz. 28 min.
- Język:
- polski
- ISBN:
- 83-7254-157-4
- Tagi:
- lektury Modrzewski Frycz Rzeczpospolita historia poprawa szkoła
”O poprawie Rzeczypospolitej” jest dziełem obejmującym całość najważniejszych reform ustrojowych koniecznych do wprowadzenia, jeśli mają być wykonane historyczne zadania pokolenia, które po raz pierwszy w dziejach miało dane stworzyć państwo naprawdę już nowożytne. W kolejnych księgach pisarz mówi:
1. “O obyczajach”
2. “O prawach”
3. “O wojnie”
4. “O kościele”
5. “O szkole”
Modrzewski zdając sobie sprawę z tego, że osiągnięcie reform państwowych w szesnastowiecznej Polsce było możliwe jedynie poprzez króla i szlachtę, tym właśnie zadedykował swoje dzieło. Autor wykazał tu elitom rządzącym konieczność reform, a zarazem sposób ich przeprowadzenia.
Modrzewski w swoim dziele występuje przeciw przywilejom rodowym wynikającym z pochodzenia szlacheckiego – szczególnie przy obsadzaniu wysokich stanowisk państwowych. Decydującym momentem powinna tu być przydatność samej osoby do zajmowania danego stanowiska, jej mądrość, wiedza i uczciwość. Najbardziej gwałtownie występował przeciw nierówności prawa karnego. Żądanie zrównania wszystkich obywateli wobec prawa przewija się wielokrotnie przez cały traktat.
W dwóch ostatnich księgach Modrzewski domagał się zarówno pewnych zmian wewnątrz kościoła, jak i uregulowania wzajemnego stosunku kościoła i pąństwa w celu całkowitego uniezależnienia od papieża i jego legatów, reprezentujących interesy obce, często wręcz sprzeczne z interesami Polski.
Wybór zawiera wszystkie zalecane przez MEN do analizy szkolnej fragmenty traktatu: z księgi pierwszej "O obyczajach"; z drugiej "O prawach"; z trzeciej "O wojnie"; z czwartej "O Kościele" i z piątej "O szkole".