Tolkien napisał kiedyś, że odnalezienie Pierścienia w jaskini orków przez Bilba Bagginsa było dla autora zaskoczeniem nie mniejszym niż dla hobbita. Wtedy jeszcze pisarz wiedział o Pierścieniu równie mało, jak Bilbo.
W jaki sposób Pierścień – w Hobbicie po prostu magiczny przedmiot – stał się we Władcy Pierścieni potężnym narzędziem zła decydującym o losach świata i zasadniczą osią fabuły trylogii wszech czasów?
„Pierścień Tolkiena” jest literacką próbą detektywistyczną dotyczącą inspiracji prozy pisarza. David Day – wybitny znawca twórczości Tolkiena – dokonuje przeglądu mitów i legend, które stały się źródłem Tolkienowskiego natchnienia. Śledząc dzieje motywu pierścienia w kulturze różnych cywilizacji, odkrywa jego symbolikę i znaczenie – klucz do twórczości autora dzieł literackich, które na zawsze zapisały się we współczesnej kulturze.