Andrzej Kuczkowski

Na plus tej drobnej popularnonaukowej książeczki trzeba poczytać kilka przytoczonych ciekawostek, które świadczą o aktywnym zainteresowaniu tematem a nie ograniczaniu się tylko do streszczenia ogólnego stanu wiedzy. Te ciekawostki to np. informacje o prawdopodobnych rzeźbach bóstw pogańskich wmurowanych w kościoły w Karnicach, Sadlnie czy o świątyniach halowych (?) w Zgniłce. Autorzy są na bieżąco ze stanem badań - znajdziemy informacje o niedawnych odkryciach na Górze św. Wawrzyńca, czy odkryciach słowiańskich "świętych wysp" (Parsęcko, Żółte, Żydowo). Podsumowanie wydaje się wyczerpujące, a przynajmniej ja nie dostrzegłem pominięcia jakiegoś miejsca kultowego. Na minus trochę nietypowo idzie skromność. Książeczka jest cienka, wiele doniesień aż prosi się o bliższe szczegóły pozostawiając czytelnika w poczuciu niedosytu (i tym bardziej dziwi wobec tego identyczny akapit wstawiony w dwóch różnych rozdziałach - s. 77 i 102, ewidentnie przekopiowany). Popularyzatorska forma powinna też raczej zawierać plastyczne rekonstrukcje obiektów niż dokumentację rysunkową stanowiska archeologicznego z zaznaczoną siatką pomiarową. Wydawcę chyba trzeba obarczyć odpowiedzialnością za to, że niektóre ilustracje zostały niepotrzebnie powiększone do rozmiarów całej strony przez co stały się niewyraźne i raczej nie zachęcają czytelnika. Zamysł przystępnego, atrakcyjnego wydania dla ludu pozostał niedopracowany. No i zupełnie nie mogę się zgodzić ze stwierdzeniem autorów, że rozdziału poświęconego pogańskim bogom nie ma, bo pisali o nich chrześcijanie i w związku z tym nic sensownego z ich zapisków się nie wyciągnie. Jeśli pisze się książkę o religii Pomorzan to uwzględnienie wszelkich informacji o bóstwach (nie tylko ze średniowiecznych źródeł pisanych) jest nieodzowne. Jestem zaskoczony, że można było uznać inaczej.