Które miasta zdecydowały się przyznawać twórcom związanym z literaturą własne wyróżnienia? Zapraszamy do zapoznania się z poniższą listą.

Poznańska Nagroda Literacka i jej dwóch patronów – Adam Mickiewicz i Stanisław Barańczak

Jan Gondowicz został w tym roku laureatem Poznańskiej Nagrody Literackiej im. Adama Mickiewicza. Nagroda literacka przyznawana w Poznaniu ma dwóch patronów. Drugi z nich – Stanisław Barańczak –patronuje wyróżnieniu przyznawanemu młodym twórcom – Stypendium. Tu nominowanych zostało troje autorów: Urszula Honek, Katarzyna Szweda i Igor Jarek. O tym ostatnim lubimyczytać.pl wspominało przy okazji Paszportów Polityki. Jarek znalazł się bowiem i tam na krótkiej liście nominowanych.

Jan Gondowicz to tłumacz, krytyk, eseista, którego rektor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, prof. Bogumiła Kaniewska (UAM jest współfundatorem nagrody – patron więc nieprzypadkowy) określiła jako „czytelnika totalnego”. Prof. Piotr Śliwiński, przewodniczący kapituły Poznańskiej Nagrody Literackiej nazwał z kolei Jana Gondowicza człowiekiem, który „żyje literaturą” , wręcz jest „życiem literatury”, ponieważ przybliża ją czytelnikom, tłumacząc, redagując, opisując i opracowując rozmaite katalogi.

Młodzi twórcy, wśród których na gali 28 maja wybrany zostanie laureat główny Nagrody im. Stanisława Barańczaka, nie są już całkowicie anonimowi. Urszula Honek (nominowana za tom „Pod wezwaniem” i Katarzyna Szweda (nominowana za tom „Bosorka”) wydały swoje książki poetyckie. Igor Jarek (nominowany za książkę „Halny”) znany już wcześniej z dokonań poetyckich czy komiksowych, brawurowo zameldował się wśród autorów prozy.

Poznań i Uniwersytet Adama Mickiewicza przekazują co roku 100 000 złotych dla nagrodzonych autorów: 60 000 zł przeznaczone jest dla laureata wyróżnienia, któremu patronuje Adam Mickiewicz, zaś 40 000 zł dla młodego twórcy, nad którym pieczę z lepszego ze światów trzymać będzie odtąd Stanisław Barańczak.

Angelus i Silesius przyznawane są we Wrocławiu

Laureatów obu nagród czytelnicy poznają 16 października na gali we Wrocławiu. Póki co, organizatorzy tegorocznej edycji zapraszają na transmisję. A czy będą w niej mogli uczestniczyć widzowie? Nadal nie wiadomo. Nazwisko laureata nagrody poetyckiej – Silesiusa – zostanie podane jeszcze w maju podczas Festiwalu Poezji.

Angelus jest z kolei Nagrodą Literacką Europy Środkowej, a funduje ją miasto Wrocław. Podkreśleniem międzynarodowego charakteru tej nagrody jest (jeśli trafi ona w ręce zagranicznego pisarza) specjalne wyróżnienie dla tłumacza. Wrocław chętnie promuje się imprezami kulturalnymi, zresztą tytuł Miasta Literatury UNESCO zobowiązuje.

Gdynia – nagroda literacka dla wszystkich

Nagroda Literacka Gdynia jest z kolei przyznawana autorom najlepszych książek wydanych w poprzednim roku. „Książka” jest słowem niezwykle pojemnym i fundator nagrody – miasto Gdynia traktuje w tym wypadku równorzędnie poetów, prozaików czy eseistów. Nagradzany jest również najlepszy, zdaniem kapituły, przekład książki na język polski. Nazwiska (i tytuły), które zwyciężyły w tegorocznej edycji ogłoszone zostaną w sierpniu.

Kraków i Nagroda Conrada

Krakowska Nagroda im. Josepha Conrada przyznawana jest natomiast wyłącznie debiutantom. W założeniu fundatorów ma im umożliwić zaistnienie wśród szerszej publiczności i pozwolić na kontynuację literackiej kariery. Nabór do konkursu zakończył się 30 kwietnia, laureatka lub laureat zostaną ogłoszeni podczas Festiwalu Conrada. Kraków otrzymał także tytuł Miasta Literatury UNESCO – w związku z tym od 2020 roku jest fundatorem nagrody, obejmującej swym zasięgiem nie tyle samych twórców, co związane z nimi projekty wydawnicze. Dofinansowanie mają szansę zdobyć zarówno wydawnictwa znane, jak i te lokalne.

Zgłaszane pozycje lub ich cykle powinny jednak odnosić się w jakiś sposób do literackiego charakteru Krakowa.

Wymienione wyżej nagrody są oczywiście wybrane z bardzo wielu wyróżnień, które przyznają pisarzom polskie miasta. Autorów książek i ich wydawców nagradzają większe i mniejsze społeczności. Czasem związane jest to z budowaniem przemyślanej strategii ich promowania, czasem z jednorazową inicjatywą, która krzepnie dzięki samozaparciu jej pomysłodawców. Bardzo często przyznanie konkretnej nagrody (choć pandemiczne lata sprzyjają temu zdecydowanie mniej) jest też okazją do „ogrzania się” w świetle „kultury wysokiej” i do intelektualnej dyskusji. Jaki by to jednak powód nie był, każda z „miejskich” nagród sprawia, że więcej książek trafia w ręce czytelników, autorzy zyskują swoich odbiorców i – co nie jest bez znaczenia – zastrzyk finansowy.

Jeśli mają Państwo jakieś swoje ulubione, lokalne nagrody, zachęcamy do podzielenia się informacjami o nich w komentarzach pod tym tekstem.