Cykl „Ballady i romanse” ukazał się drukiem w 1822 r. w tomie „Poezji” Adama Mickiewicza, wydanym w Wilnie. „Ballady i romanse” uznawane są za manifest polskiego romantyzmu. Utwory wchodzące w skład cyklu opierają się na ludowych wierzeniach, są opowieścią o niezwykłym świecie romantycznej wyobraźni, sięgającym do ludowych korzeni – legend, baśni i pieśni, a także stanowią wyznacznik cech gatunkowych, który utrwalił się w późniejszych epokach. Zbiór zawiera m.in. utwory: Świteź, Świtezianka, To lubię, Powrót taty, Pani Twardowska, Romantyczność.