Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Wiek XX nauczył nas, że żadna doktryna nie jest sama przez się wyzwoleńcza, każda może zboczyć, każdą można przekręcić i wszystkie mają krew na rękach - komunizm, liberalizm, nacjonalizm, każda z wielkich religii i nawet laicyzm. Nikt nie ma monopolu na fanatyzm.

Nie wierzę już w uproszczone rozwiązania, tak jak i w uproszczone tożsamości. Świat nie jest maszyną, dającą się rozmontować za pomocą śrubokrętu. Co jednak nie znaczy, że nie powinniśmy go obserwować i usiłować zrozumieć, dociekać, dyskutować i nawet czasem zasugerować takie czy inne rozwiązanie.

Można przeczytać dziesięć grubych tomów o historii islamu od samych jego początków i nic nie zrozumie się z tego, co się teraz dzieje w Algierii. Wystarczy przeczytać trzydzieści stron na temat kolonizacji i dekolonizacji - i wszystko stanie się jasne.