Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Prawdopodobnie najlepsza książka poetycka spośród tych ostatnio czytanych. Mnóstwo frajdy podczas lektury, mnóstwo obrazów, myślowych i emocjonalnych wycieczek w różne wyobrażone miejsca, do różnych idei, do różnych sposobów widzenia świata.
Gdybym miał zaklasyfikować te wiersze, przebąkiwałbym coś tam o ekopoezji, bo widoczne w tytule zwierzęta rzeczywiście pojawiają się w tekstach (czasami także ich nazwy łacińskie, naukowe), nawet każde z nich dostało swój własny wiersz. Z drugiej strony żadna ekopoezja to być nie może, skoro rzeczone zwierzęta służą prawie wyłącznie jako metafory ludzkich postaw, ludzkich reagowań na rzeczywistość.
"Dodo", str. 8, sugestywna historia miłosna? - pewnie każdemu z nas przyjdzie go głowy inna historia podczas lektury.
"Pierwszy kamień" na str. 9 - to TAKŻE o meduzach.
"Dziobak" - str. 25 - pierwszy wers to żart, ale podszyty rozpaczą, rozpaczą tych, którzy siebie za dziobaka mają, albo go w sobie odnajdują, albo wreszcie swój kraj tak widzą (Bułgaria zapewne jest w oczach jej mieszkańców daleka od ideału, jak i Polska w naszych).
Z kolei "Bóbr", str. 28, jest wyjątkowo pięknym wierszem o miłości, rodziców do siebie nawzajem i rodzicielskiej do dziecka. Ta miłość ma chronić dziecko przed rozlewem jego krwi, tu: bobrzego sadła, a zatem przed wykorzystaniem dziecka przez innych, nawet w zbożnych ponoć celach.
"Oda do mrówkojadów wielkich" na następnej stronie opowiada o mozolnym procesie przywykania do obcych, o procesie, któremu wielu jest niechętnych, a on jednak postępuje:
"wy, które jecie mrówki
trzema palcami, co dowodzi, że macie maniery,
a nawet rozumiecie poezję"
czyli próbujemy widzieć w obcych, w tych innych, coś jakby ludzi, a nie prymitywnych dzikusów.
I ostatni wiersz, mini-poemat raczej, zdaje się być impresją o przejściu z komunistycznej przeszłości do teraźniejszości, która jest... no właśnie, jaka?

Prawdopodobnie najlepsza książka poetycka spośród tych ostatnio czytanych. Mnóstwo frajdy podczas lektury, mnóstwo obrazów, myślowych i emocjonalnych wycieczek w różne wyobrażone miejsca, do różnych idei, do różnych sposobów widzenia świata.
Gdybym miał zaklasyfikować te wiersze, przebąkiw...

Rozwiń

Zwiń

Znowu kobieta uratowała swojego mężczyznę, tym razem Szymborska Filipowicza, tym razem - przed zapomnieniem. Wszyscy wiemy, że zapominani zostają nie tylko mierni pisarze, lecz także ci dobrzy i nawet wybitni. W natłoku nowych nazwisk, nowych książek te starsze usuwają się w cień, w przeszłość, ze szkodą dla nas, czytelników. Filipowicz powrócił z niebytu, Wisławie niech będą dzięki!
Pisarstwo świetne, bardzo dojrzałe, sprawne, bogate stylistycznie. Bez pretensji do tworzenia nowych prądów, bez prób szukania nowych środków wyrazu - po prostu w sferze techniki bardzo dobre rzemiosło. Za to TO, CO Filipowicz opowiada, wykracza poza ramy uznawane przez prawie wszystkich za graniczne. To, co potępiane i uznawane za niegodne literatury, u niego staje w centrum. To, co zwykle z tyłu, zasłaniane przez "imponderabilia", Filipowicz wysuwa na środek sceny. Nie boi się, szczególnie w wierszach, patosu, ale to patos niekoturnowy, naturalny jakiś. Wydaje się, że on pisał bez dywagacji o tym, co pisać. Po prostu pisał, i nie pchał się na świecznik. Dobrze, że mamy go ponownie na półkach księgarń i na naszych stolikach przy łóżku czy fotelu. Książę Filip(owicz) przy królowej Wisławie.

Znowu kobieta uratowała swojego mężczyznę, tym razem Szymborska Filipowicza, tym razem - przed zapomnieniem. Wszyscy wiemy, że zapominani zostają nie tylko mierni pisarze, lecz także ci dobrzy i nawet wybitni. W natłoku nowych nazwisk, nowych książek te starsze usuwają się w cień, w przesz...

Rozwiń

Zwiń

Wyjątkowo ciekawy zbiór wierszy, inny, swój własny. Podzielony na trzy części, ta trzecia najmniej zdaje się wyzwalać emocji, jest społeczna, jest w jakiejś mierze dziennikarska, a przez to chłodniejsza, nie tak poetycka. Druga część, osobista, to poezja najbardziej poetycka - wywodzona z rozumu, z myśli autorki bardziej niż z emocji, ale wywodzona pięknie. Poetka raczej opisuje uczucia niż uczuciami pisze, jednak ludzie często tak funkcjonują, to jest prawdziwy obraz prawdziwego zmagania się z tym, co odczuwamy.
"lecz gdyby nie on, patrzyłabym inaczej" (Pocałunek).
"a co jeśli moja klatka ma stalowe pręty
przez które nigdy niczego nie przepuszczę
nawet siebie" (W mojej klatce piersiowej...).
"może w końcu zrozumiałabym, o czym należy mówić
a o czym - lepiej nie".

Wyjątkowo ciekawy zbiór wierszy, inny, swój własny. Podzielony na trzy części, ta trzecia najmniej zdaje się wyzwalać emocji, jest społeczna, jest w jakiejś mierze dziennikarska, a przez to chłodniejsza, nie tak poetycka. Druga część, osobista, to poezja najbardziej poetycka - wywodzona z ...

Rozwiń

Zwiń

Bardzo ujęło mnie w tej powieści "agatowanie", czyli tworzenie ciepłej, przytulnej atmosfery, jak w powieściach Christie, atmosfery tworzonej przez ludzi kulturalnych, dla których ważne jest szukanie jakiegoś dobra w życiu, i to jest ważniejsze łapania przestępców. Potem, bliżej końca, warstwa kryminalna się nawarstwia, rozwarstwia i z pewnością usatysfakcjonuje miłośników typowych kryminałów. Jest też Polak, przedstawiony bardzo pozytywnie, niesztampowo i bez cienia uprzedzeń.
Fajnie się czytało.

Bardzo ujęło mnie w tej powieści "agatowanie", czyli tworzenie ciepłej, przytulnej atmosfery, jak w powieściach Christie, atmosfery tworzonej przez ludzi kulturalnych, dla których ważne jest szukanie jakiegoś dobra w życiu, i to jest ważniejsze łapania przestępców. Potem, bliżej ...

Rozwiń

Zwiń

Przywykliśmy już do poezji określonego typu, do określonego zestawu tematów, do górnolotnej wizji wierszy eksplorujących kondycję ludzką, głębie psychiczne czy filozoficzne aspekty historii ludzkości. Zapominamy, że poezja może mówić o wszystkim, co dla autora - i czytelników - ważne i poruszające. Sądzimy, że moda na pochylanie się nad losem biedaków raz na zawsze odeszła wraz z Konopnicką i Kasprowiczem.
Może jednak nie odeszła. Dziś też są (i byli przez wszystkie te lata od czasów Konopnickiej) poeci nie unikający tematów społecznych i politycznych.
Agostinho Neto spełnia wszystkie warunki, by być zapomnianym: był czarny, był politykiem, pisał w języku marginalnym - po portugalsku, pisał o zniewoleniu narodu, o biedzie, o krzywdzie ludzkiej. Tyle że, zważcie proszę, pisał dobrze. Pisał poruszająco. Bardzo współcześnie. Modernistycznie. To nie Konopnicka, to współczesna, wyrafinowana poezja, taka, do jakiej przywykliśmy, jaką lubimy, tyle że tematy są inne. I dobrze nam zrobi spojrzenie w innym niż zazwyczaj kierunku.
"Sobota w Musseke" przywodzi natychmiast na (moją) myśl Ziemię jałową:
"z samym życiem
zamienionym w rozpacz
i nadzieję i mistyczną udrękę
miesza się niepokój
odkrywany w znaczeniu rzeczy
i stworzeń"
Tylko dynamiki tu więcej, i wciąż powtarzane słowo "niepokój". Afrykańska ziemia jest jałowa, ale wciąż w ruchu, wciąż zmienna, choć bez nadziei. Tu każdy miesiąc jest najokrutniejszy.
A oto afrykańska Noc:
"Mieszkam
na ciemnych przedmieściach świata
bez światła i życia."

W wierszu "Kinaxixi" za to pojawia się nuta rozmarzenia, trochę jak w Lennonowskim "Imagine."

Ważna jest też osoba tłumacza - Ireneusz Kania, poliglota, znawca wielu kultur, postać dla jednych genialna, dla innych kontrowersyjna, nie brałby się za przekład bezwartościowej agitki politycznej. Także ze względu na niego ten tom wart jest czytania. Poszerza nam pole widzenia. I dobrze się czyta!

Przywykliśmy już do poezji określonego typu, do określonego zestawu tematów, do górnolotnej wizji wierszy eksplorujących kondycję ludzką, głębie psychiczne czy filozoficzne aspekty historii ludzkości. Zapominamy, że poezja może mówić o wszystkim, co dla autora - i czytelników - ważne i por...

Rozwiń

Zwiń

Boże, zmiłuj się, nawet nie wiem, nad czytelnikami czy nad autorem. Pomysł niezły, wyobraźnia autora ponadprzeciętna, talent literacki także obecny, ale... Ale! Czytając książkę dzieciom musiałem co chwila opuszczać całe zdania albo całe akapity czy nawet strony, a to po to, żeby nie zwymiotować. Autor ma obsesję, a może cos poważniejszego, na punkcie obrzydliwości, smrodu, ohydy. Zupełnie niezłą powieść zapaskudził tak, że z trudem nadaje się do czytania. Pewnie są tacy, którym to nie przeszkadza, a nawet ich (o zgrozo!) śmieszy, lecz mnie przyprawia o mdłości. Błe!

Boże, zmiłuj się, nawet nie wiem, nad czytelnikami czy nad autorem. Pomysł niezły, wyobraźnia autora ponadprzeciętna, talent literacki także obecny, ale... Ale! Czytając książkę dzieciom musiałem co chwila opuszczać całe zdania albo całe akapity czy nawet strony, a to po to, żeby nie zwymi...

Rozwiń

Zwiń