Te dobre i te złe (…)

Musisz ratować Amalię (…)”.

Z prawdziwą przyjemnością sięgnąłem po trzeci już tom sagi średniowiecznej Lucyny Olejniczak „Lilie królowej”. „Matki” ukazały się nakładem wydawnictwa Prószyński i S-ka. Po świetnych dwóch pierwszych częściach spodziewałem się literackiej uczty i się nie zawiodłem. Autorka po raz kolejny przenosi nas w barwny świat średniowiecza i pozwala śledzić dalsze koleje życia Mildy, Amelii oraz królowej Jadwigi. Przekonujemy się, że ludzkie problemy – niezależnie od epoki – są bardzo podobne. Miłość, zazdrość, nienawiść czy chęć zemsty potrafią sporo namieszać w życiu każdego człowieka.

Zasadnicza akcja powieści toczy się w roku 1397. Milda i Amalia są już na zupełnie innym etapie życia. Litwinka – nieoczekiwanie dla siebie samej – zostaje żoną bogatego kupca Mikołaja. Jej nowa rodzina ma duży majątek i poważanie w Krakowie. Jednak cieniem na małżeństwie kładą się relacje Mildy z teściem. Uważa on, że dziewczynie zależy głównie na pieniądzach i traktuje ją dosyć oschle. Sytuacja nie ulega poprawie nawet wówczas, gdy młodym małżonkom rodzi się syn. Chłopiec bowiem odbiega swoim zachowaniem od innych dzieci, a dla dziadka jest kolejnym rozczarowaniem. Jakby tego wszystkiego było mało, Milda spotyka kogoś, kogo miała nadzieję już więcej nie ujrzeć. Po raz kolejny ktoś rzuca pod jej adresem oskarżenie o czary. Czy jej kłopoty kiedyś się skończą? Czy litewska przeszłość da o sobie zapomnieć?

Tymczasem w życiu Amalii również nastąpiły duże zmiany. Aktualnie jest żoną młodego uczonego, który angażuje się w odnowienie krakowskiej Akademii. Robi to na wyraźne polecenie królowej. Jadwiga bardzo zabiega o to, aby w Krakowie powstał w końcu wydział teologiczny. Jest to jej główny cel, któremu podporządkowuje wszystkie swoje działania. Niestety w jej małżeństwie z Jagiełłą nie dzieje się najlepiej. Królowa zdaje sobie sprawę z tego, że nie spełniła swojego najważniejszego obowiązku – nie dała Koronie dziedzica. Chociaż otacza ją aura pobożności, to jednak wielu szepcze o rzekomych przyczynach jej bezdzietności.

Najszczęśliwsza wydaje się Amalia, która jest teraz z ukochanym. Jej drugie małżeństwo jest dla niej niczym sen, z którego nigdy nie chciałaby się obudzić. Mimo upływu lat nawiedzają ją jednak wspomnienia z przeszłości, w której przeżyła wiele ciężkich chwil.

Zarówno Amalia, jak i Milda są również matkami. Troska o wychowanie dzieci nieraz spędza im sen z powiek. Obie mają problemy ze swoimi pociechami i czasem wydają się bezsilne. Jednak dawne dwórki królowej udowodniły, że są w stanie pokonać wiele przeciwności losu. Czy tym razem również im się to uda? Czy będą umiały odnaleźć się w nowych rolach – pani domu i matki?

Jestem pewien, że recenzowana książka przypadnie do gustu wszystkim miłośnikom serii. Być może – na pierwszy rzut oka – nieco mniej się w niej dzieje, lecz nie jest to do końca prawda. Lucyna Olejniczak po raz kolejny pokazała, że naprawdę dobrze jej wychodzi pisanie powieści historycznych. Średniowieczny Kraków, do którego nas przenosi, tętni życiem. Gwar miasta, jego specyficzne zapachy, zatłoczone ulice i ciemne zaułki podczas lektury niemal stają nam przed oczami. Jednym słowem polecam wszystkim lekturę „Matek”. Osobiście czekam już na kolejny tom tej niezwykłej średniowiecznej sagi, w której na pierwszym planie znajdują się kobiety.

Wojciech Sobański