Focjusz

Focjusz I Wielki, gr. Φώτιος, Phōtios (ur. ok. 810 w Konstantynopolu, zm. 6 lutego 891 tamże) – patriarcha Konstantynopola w latach 858–867 oraz 877–886, święty Kościoła prawosławnego. Jedna z wielkich osobistości Cesarstwa Bizantyjskiego, teolog Wschodu. Pochodził z rodu patrycjuszowskiego, jako erudyta i myśliciel od wczesnych lat poświęcał się służbie publicznej na dworze cesarskim (m.in. jako sekretarz stanu),oddając się jednocześnie rozważaniom teologicznym. Bardzo bogata jest spuścizna literacka Focjusza Wielkiego, choć wiele jego utworów zostało bezpowrotnie utraconych. Najsłynniejszym dziełem jest "Biblioteka", zwana też "Tysiącoksięgiem" (lub "Dziesięciotysiącksiągiem"),będąca streszczeniem przeczytanych przezeń 280 dzieł literackich. Dokładnie ksiąg jest 279, gdyż księga 14 jest wymieniana dwukrotnie. Pełny tytuł dzieła brzmi: "Wykaz i spis przeczytanych przeze mnie ksiąg, o które prosił mnie mój umiłowany brat Tarazjusz po to, aby uzyskać sąd ogólny, a których było trzysta mniej dwadzieścia i jeden". Jej znaczenie jest szczególnie doniosłe, gdyż większość z omówionych utworów nie zachowała się do naszych czasów.