Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Byłem na siedmiu planetach, w tym na dwóch wysoko rozwiniętych technicznie i głęboko zdegenerowanych w momencie podboju. Niewiele im zostało naprawdę swojego. I nie dlatego, że to uległo zniszczeniu podczas podboju. Umarło dużo wcześniej przez pogardę dla tradycji, przez sprzedajność kultury. Wiesz, kiedy gdzieś zapanuje podły ustrój, to z czasem sztuka staje się towarem coraz tańszym i dostosowanym do podłych gustów, robi się tandetę, bo to się opłaca! Albo też – z nadmiaru ambicji i próżności czy też w pogoni za nowością – sztuka zaprzecza sama sobie i zaczyna zamiast piękna służyć brzydocie i zamiast cnoty wychwalać plugastwo. Jednocześnie umiera dobre rzemiosło i ludzie już nie potrafią, choćby i chcieli.

Nie mów, że musiałeś – powiedział Stetten cicho – jest tylko jedna rzecz, którą człowiek musi. Umrzeć. Reszta jest mniej lub bardziej fakultatywna.