„Opakowanie zastępcze” to pełen anegdot, cytatów literackich i filmowych, piąty tom felietonów Toeplitza z lat 1971-1973, które ukazywały się w „Życiu i Nowoczesności”, dodatku do największego dziennika stołecznego - „Życie Warszawy”.
Zbiór zawiera wyselekcjonowane przez autora, najlepsze teksty dziennikarskie, pokazujące z fotograficzną dokładnością zmiany polityczne, gospodarcze, społeczne i kulturalne, jakie nastąpiły w Polsce po grudniu 1970 r. K. Teoplitz pisał o nich: „Sprawy, o których tu mowa, przeżywałem nie tylko ja sam - przeżywaliśmy je wszyscy, a więc zarówno grupa ludzi zajmujących się życiem kulturalnym, jak i wielka rzesza czytelników”.

Felietony tu przedstawione to klasyka gatunku, przypadną do gustu każdemu, kto ceni publicystykę w stylu Daniela Passenta, czy Stefana Kisielewskiego: błyskotliwą, finezyjną, świetnie skomponowaną, imponującą „renesansową” erudycją.