Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Dziecko boi się właśnie tej reakcji, że ktoś na niego nakrzyczy, ktoś go wyzwie, że ktoś mu powie „a co to jest za problem, ja w twoim wieku miałem tak i tak, a ty, jak będziesz w moim wieku, to wtedy zobaczysz, co to są za problemy…” albo „weź się uspokój, czym ty się przejmujesz”, „za chwilę będzie lepiej”, „przecież wszystko się ułoży”. To są słowa, które odnoszą skutek odwrotny od zamierzonego, choć intencją rodzica jest właśnie to, by pomogły.

WHO podaje, że w skali świata aż 75 proc. cierpiących na depresję dorosłych i dzieci nie leczy się. Wymienia się trzy powody tej sytuacji – po pierwsze brak zasobów, po drugie brak wyszkolonych pracowników służby zdrowia, po trzecie społeczne piętno, jakim obciążamy osoby zmagające się z chorobami czy zaburzeniami psychicznymi.

Niezależnie od tego, jakie mamy geny, ich ekspresją steruje środowisko. I to środowisko decyduje o tym, co się ujawni, a co się nie ujawni.

A prze­cież szko­łę z in­ter­na­tem wy­bra­łam mię­dzy in­ny­mi po to, żeby od­ciąć się od tego, co dzie­je się w moim domu.

Chcę, żeby to wszyst­ko się skoń­czy­ło, choć wiem, że skoń­czy się do­pie­ro, kiedy zło znik­nie. W tym przy­pad­ku złem je­stem ja. Muszę umrzeć, by innym żyło się le­piej, pięk­niej.

Czasy, w któ­rych ży­je­my, świet­nie to we­ry­fi­ku­ją. Choć nie­ste­ty wiele ro­dzin tego pan­de­micz­ne­go spraw­dzia­nu nie prze­cho­dzi po­myśl­nie. Ro­dzi­ce i dzie­ci, za­mknię­ci ze sobą w izo­la­cji, na kwa­ran­tan­nie, zdal­nie pra­cu­jąc i ucząc się, nie są w sta­nie ze sobą wy­trzy­mać. Nie łączy ich żadna emo­cjo­nal­na więź. To w domu do­cho­dzi do kon­flik­tów, które nie­jed­no­krot­nie koń­czą się na izbie przy­jęć.

Wszyst­ko wraca jak pie­przo­ny bu­me­rang. Raz jest do­brze, zaraz znowu wra­ca­ją myśli sa­mo­bój­cze i lęk przed utra­tą naj­waż­niej­szej osoby w życiu, czy kie­dyś się to skoń­czy? Czy wresz­cie wróci to szczę­ście, ja­kie­go tak bar­dzo pra­gnę? Bez żad­ne­go stra­chu, bólu i lęku przed ko­lej­nym dniem. Je­stem wra­kiem czło­wie­ka, któ­re­go myśli sa­mo­bój­cze sto­czy­ły na samo dno.

- Dlaczego się okaleczalaś?
- Rozładowywałam w ten sposób napięcie. Czasami pomagała mi w takich chwilach także rozmowa z kimś dorosłym, ale często nie miałam nikogo takiego przy sobie. Wtedy właśnie używałam żyletki".

Głęboko we mnie siedzi coś, czego nie potrafię zrozumieć. Nie potrafię tego wypowiedzieć. Nie potrafię tego nazwać. Mam różne stany, emocje, uczucia. Bywa, że nie potrafię znaleźć ani jednej pozytywnej myśli. Nie dociera do mnie, że może być lepiej, że to tylko gorszy dzień. To nie jest zwykły smutek. Czuję rozpacz, wszystko jest dla mnie nijakie. Ja jestem nijaka. Pusta. Słaba. Nie zasługuję na nic. Czuję, jak przez całe moje ciało przechodzi ból i dociera w najczulszy punkt. W moją psychikę. W takich sytuacjach czuję się najbeznadziejniej na świecie. Myślę, że dla mnie dobre może okazać się tylko jedno rozwiązanie (...)".

Moje życie nie ma już nic do zyskania.
Jestem całkowicie skończona.
Przepraszam wszystkich,
moje demony wygrały.
Joasia, 10 lat
(str. 222).

Siedmioletni chłopczyk powiesił się w parku. Zostawił kartkę, na której napisał: "Żle mi było w domu i źle czułem się w szkole". To jest niebywale smutne, bo dowodzi, że nikt się tym dzieckiem psychologicznie nie zaopiekował. (273).

(...) dzieci są naprawdę okrutne. Potrafią być niesamowicie okrutne dla siebie nawzajem, zwłaszcza kiedy zauważą u rówieśnika jakąś wadę, coś, co go od nich odróżnia - nieśmiałość, jąkanie, niepełnosprawność, gorszy strój. ( 273).

Dobrze, żebyśmy też społecznie nauczyli się przyjmować, że każdy rozmówca jest od nas lepszy. To gwarancja dobrych i życzliwych relacji z innymi ludźmi. To także gwarancja osiągnięcia wielu efektów w strukturze społecznej. Równie ważna jest taka retoryka w rozmowach z potencjalnymi samobójcami. Nie wolno nam nigdy traktować ich jak gorszych, słabszych od siebie. (281).

Więc zanim zrobicie to pierwsze cięcie, pierwszego siniaka, przypalicie sobie skórę czy w inny sposób się skrzywdzicie, pomyślcie kilka razy, czy warto w to iść. To uzależnienie, nie da się potem przestać na już. (300).

Wiem - nawet nie myślę, ja to WIEM - że do niczego się nie nadaję. Każda próba działania kończy się fiaskiem, szybko sie zniechęcam. Ktoś powie, że wystarczy wytrwałości, cierpliwości i zaangażowania. Pewnie to też.
Ale jak mam to zrobić, gdy jestem świadoma
i nauczona, że ja nigdy nic nie osiągnę? Że jestem głupia? Że jestem słaba, emocjonalna, że widzę w sobie największy, kurwa, błąd? Że jestem strachliwa? Boję się wypadków, pożarów, utraty bliskich osób, śmierci, czasem innych ludzi. Póki co przynajmniej potrafię wyjść z domu. Jeden sukces, bo przecież inni mają gorzej.

Co dobrego wynika ze świadectw z czerwonym pa skiem, skoro potem przyjeżdża do nas, do szpitala psy chiatrycznego, wzorowa uczennica, licealistka ucząca się w renomowanym liceum, pocięta żyletką na całym ciele. i przekonującą, że nie chce już dłużej żyć?

Mówi się często, że cierpienie uszlachetnia, a czas leczy rany. Mnie się jednak wydaje, że jeżeli rany są głębokie, nawet czas niewiele może zdziałać. (266).

Po­zwa­lasz de­mo­nom na wszyst­ko, twój umysł staje się ich pla­cem zabaw. Twoje ma­rze­nia zo­sta­ją ozna­czo­ne sło­wem „nie” – „nie je­stem”, „nie mogę”, „nie będę”, „nie zro­bię”. De­mo­ny kwe­stio­nu­ją wszyst­ko, z czego mógł­byś być dumny, nisz­czą cały twój spo­kój.

Dla­te­go tylko mo­dlisz się szep­tem: „Pro­szę, Boże, weź mnie”.

Mia­łam mocno ob­ni­żo­ny na­strój, za­bu­rze­nia snu, ob­ja­wy psy­cho­so­ma­tycz­ne – co­dzien­ne nud­no­ści, brak ape­ty­tu, z kolei po je­dze­niu mia­łam od­ru­chy wy­miot­ne, choć bar­dzo sta­ra­łam się nie wy­mio­to­wać. Kom­plet­nie nie szła mi nauka. Na po­cząt­ku szko­ły byłam wzo­ro­wą uczen­ni­cą, mia­łam świa­dec­two z pa­skiem. A w tym naj­gor­szym mo­men­cie cho­ro­by byłam za­gro­żo­na aż z pię­ciu przed­mio­tów.