„Cmentarz osobliwości” prawdopodobnie na długo zostanie moją ulubioną książką Pauliny Hendel – ze względu na jej bohaterów, zagmatwane zagadki, a przede wszystkim niepowtarzalny klimat. Książki z cmentarzem w tle („Księga cmentarna” Gaimana, „Życie Violette” Perrin) mają w sobie pewien mroczny urok. Cmentarz stworzony przez Hendel jest pełen potworów, a każdy z nich jest na swój sposób odrażający i na swój sposób morderczy. Co wyjaśnia, dlaczego nowa łazienka Maxa ma tak podejrzanie dobrze zaopatrzoną apteczkę. Ale potwory Hendel mają nie tylko straszyć, ale też skłaniać do myślenia. Jak się tu znalazły? Za co ponoszą tak dotkliwą karę? I czy da się im pomóc?

„Cmentarz osobliwości” nie jest jedynie książką o potworach. Autorka stworzyła ciekawy i oryginalny system wierzeń: można tu kupić sobie dusze i można uzależnić się od łez, a bogactwa gromadzi się na „życie” w zaświatach. Choć są tu samochody, to strzela się z kuszy, a wstęp na cmentarze mają tylko nieliczni. Ciekawa jest też zagadka, czy raczej seria zagadek, jakie musi rozwiązać główny bohater, aby wywiązać się ze swoich zobowiązań – i nie dać się zabić. I wreszcie kreacja postaci Maxa – miejskiego cwaniaczka, egoisty i kanciarza, który potrafi się przejąć losem nie tylko ludzi, ale też potworów. Nie jest ani zły do szpiku kości, ani przesłodzony czy wyidealizowany, a z czasem zmienia się i dojrzewa do swojej roli.

Paulina Hendel zabiera nas na wyjątkowy cmentarz i pozwala wraz z bohaterami stopniowo odkrywać jego tajemnice w pełnej przygód i zagadek powieści o potworach, które budzą przerażenie, ale też litość, i o młodym mężczyźnie, który strzeże ludzi przed nimi, a ich przed ludźmi.

Agnieszka Kruk