„Tortilla Flat” to obok „Ulicy Nadbrzeżnej” i „Cudownego czwartku” kolejna lżejsza powieść Steinbecka, zarówno pod względem objętości, jak i poruszanej tematyki. Autor opisuje tu codzienne życie mieszkańców kalifornijskiego Monterey – miasta, gdzie nawet przestępczość chyli się ku upadkowi. W położonej na wzgórzu dzielnicy Tortilla Flat, w drewnianych ruderach, mieszkają paisanos, w których miesza się krew hiszpańska, indiańska, meksykańska i europejska. Zdecydowanie nie jest to śmietanka towarzyska miasta, a dotyczy to zwłaszcza Danny’ego i jego przyjaciół, grupy poczciwych łotrzyków walczących z konsumpcjonizmem za pomocą alkoholizmu i bezrobocia. Jednak, jak zwykle w powieściach Steinbecka, nawet bohaterowie pochodzący z marginesu społecznego mają w sobie pewien urok, a ich przywary są ukazane z humorem i dużym przymrużeniem oka.

Trudno zarysować fabułę powieści, stanowi ona raczej zbiór anegdot i scen z życia bohaterów: jak poszerza się ich wesoła gromadka, do czego są gotowi się posunąć, aby zdobyć wino, jak na przemian żerują na sobie i wspierają się w trudnych chwilach. Są tu krótkotrwałe romanse, drobne kradzieże, poszukiwanie skarbów, święte widzenia, lokalne plotki i wiele innych scen i przygód. Aż trudno uwierzyć, że tak prosta historia została tak dobrze napisana, bo pod piórem Steinbecka opisy pijackich perypetii bezrobotnych i niemal bezdomnych bohaterów urastają do rangi Literatury. Bohaterom „Tortilla Flat” można wiele zarzucić, ale z pewnością nie to, że nudzą albo pozostawiają czytelnika obojętnym. Warto sięgnąć po tę powieść, aby przekonać się, na ile rozbawią, a na ile poruszą nas ich losy.

Agnieszka Kruk