„Szczury Wrocławia. Kraty” to drugi tom powieści opowiadającej historię ludzi zmagających się z plagą nieumarłych, zwanych też często zombie czy żywymi trupami. Zombie to popularny motyw literacki i filmowy, a i w grach komputerowych zajmuje swoje zasłużone honorowe miejsce. Przedstawiano je na różne sposoby. Niektóre miały doskonały słuch, potrafiły wysoko skakać i bardzo szybko biegały, podczas gdy w innych przypadkach były powolne, niewrażliwe na bodźce dźwiękowe czy świetlne i raczej pozbawione możliwości myślenia. Wydaje się, że nie ma zatem do końca określonej definicji zombie. Wszystkie te wizje łączy jedno – zombie to istota powstała ze zmarłych, łaknąca krwi i ludzkiego mięsa, bezwzględny zabójca, rozrywający ciało ofiary gołymi rękami i wbijający w nie zęby niczym wściekłe zwierzę.

Zombie u Roberta J. Szmidta jest nie tylko krwiożercze, ale przede wszystkim niezniszczalne i ta cecha powoduje, że im dalej brniemy w tę powieść, tym więcej komplikacji napotykamy. Same zombie stają się szybko czymś oczywistym i właściwie znajomym. Zasady są jasne, nie można ich dotykać, by się nie zarazić, można przed nimi uciec, bo są powolne, można też je chwytać i izolować, bo tak naprawdę są bezmyślne, przez co nie mają szans z ludźmi obdarzonymi przecież dość wysoką inteligencją. Jedyną przewagą zombie w tym przypadku jest tak naprawdę ich liczebność i zaraźliwość. To nie zombie są tu największym postrachem, a ludzie.

Rzeczywistość zostaje nam ukazana z trzech perspektyw. Pierwszą stanowi mocno uszczuplone wojsko, które tworzy dla siebie specyficzny fort w okolicach ogrodu zoologicznego, wykorzystując klatki dla zwierząt do izolacji i obserwacji schwytanych zombie, nad którymi prowadzone są badania naukowe, dość szczegółowo opisywane. Drugą jest grupa strażników z więzienia przy ulicy Kleczkowskiej, którzy w momencie wybuchu epidemii podejmują decyzję, by wypuścić więźniów na zewnątrz, a w murach więziennych dać schronienie swoim bliskim. W ten sposób powstaje trzecia perspektywa, bowiem grupa najbardziej zwyrodniałych przestępców, czekających dotychczas na wykonanie wyroku śmierci, teraz zawiązuje swoisty gang, który szybko zdobywa umiejętność panowania nad nieumarłymi i sieje postrach wśród przetrwałych mieszkańców Wrocławia. Będą więc tortury publiczne, katowanie dzieci i gwałty, a same zombie posłużą tym okrutnym mężczyznom za narzędzie zastraszania ich ofiar. Wojsku i strażnikom więziennym przyjdzie więc zmierzyć się przede wszystkim właśnie z nieopatrznie oswobodzonymi przestępcami.

Książka robi duże wrażenie. Akcja toczy się sprawnie, jest ciekawa i zaskakująca. Miejscem rozgrywki jest Wrocław z autentycznymi ulicami i zabudowaniami. Ci czytelnicy, którzy znają to miasto, będą więc mieli wrażenie wiarygodności tych niewiarygodnych zdarzeń. To uczucie potęguje również fakt, że w „Szczurach Wrocławia. Kraty” ofiary zombie noszą imiona i nazwiska zapożyczone od uczestników konkursu, co dodaje pikanterii całej opowieści. Czyta się ją z wypiekami na twarzy, a to znaczy, że mamy do czynienia z książką godną polecenia nawet osobom, które nie sięgają zwykle po tego typu literaturę.

Izabela Straszewska