"Kot i mysz" , utwór nazwany przez autora nowelą, kontynuuje tematy i poetykę "Blaszanego bębenka". Krajobraz Gdańska w latach drugiej wojny światowej stanowi i tutaj tło akcji. Młodociany bohater "Kota i myszy" zdradza niewątpliwie pokrewieństwo z bohaterem "Blaszanego bębenka". Postacie obu chłopców są w jakimś sensie osobliwe: Oskar Matzerath z "Blaszanego bębenka" jest karłem o wyglądzie dziecka, lecz o świadomości dorosłego mężczyzny - Joachim Mahlke z "kota i myszy" odzznacza się wydatnym "jabłkiem Adama", co staje się przyczyną jego kompleksu i niezwykłych przygód życiowych. (Z przedmowy Andrzeja Wirtha)