cytaty z książki "Democracy in America"
katalog cytatów
[+ dodaj cytat]
Rządzący, którzy mają wiele do stracenia, są osobiście zainteresowani utrzymaniem ładu społecznego.
U źródeł rewolucji amerykańskiej było dojrzałe i rozważne upodobanie do wolności, nie zaś chwiejny i nieokreślony instynkt niezależności. Rewolucja nie wspierała się tam na pasji niszczycielskiej - przeciwnie, szła w parze z umiłowaniem porządku i legalności.
Kiedy Stwórca dał ludziom ziemię, była ona młoda, a jej bogactwa niewyczerpane. Wszelako ludzie byli słabi i ciemni. Kiedy zaś nauczyli się korzystać ze skarbów, jakie nosiła w swym wnętrzu, było już ich tylu, że pokryli całą jej powierzchnię i niebawem musieli walczyć o miejsce, w którym spokojnie mogliby zażywać wolności.
Wtedy właśnie odkryto Amerykę Północną. Zdawać by się mogło, że Bóg trzymał ją w rezerwie i pozwolił jej dopiero teraz wyłonić się spod fal potopu.
Nie spotkałem w Ameryce obywatela, który byłby aż tak biedny, by nie patrzeć z nadzieją i zawiścią na bogactwo innych, i którego wyobraźnia nie ogarniałaby dóbr, jakich odmawia mu los. [....] Zamiłowanie do dobrobytu stało się upodobaniem ogólnonarodowym i dominującym; w tym kierunku płynie bowiem wielki nurt ludzkich namiętności, porywając ze sobą wszystko.
Społeczeństwa polityczne są nie tym, czym się stają dzięki swym ustawom, ale tym, do czego z góry przygotowują je uczucia, wierzenia, idee, nawyki serca i umysłu ludzi, z których się składają. […] Uczucia, idee, obyczaje [moeurs] […] mogą prowadzić do dobrobytu i wolności politycznej.
Zdaje się, że dzisiaj podejmuje się wszelkie starania, by zwrócić ekonomię poli-tyczną w kierunku materializmu. Chciałbym podjąć próbę wprowadzenia idei i uczuć moralnych jako składowych po-myślności i szczęścia.
Ameryka jest więc krajem swobody, w którym cudzoziemiec nie może swobodnie mówić ani o ludziach, ani o państwie, ani o rządzonych, ani o rządzących, ani o przedsięwzięciach publicznych, ani o prywatnych, o niczym spośród tego, z czym się styka - wyjąwszy może jedynie ziemię i klimat - ponieważ musiałby zawsze kogoś zranić. Zresztą nawet ziemi i klimatu Amerykanie gotowi są bronić tak, jakby sami je stworzyli.