W średniowiecznej strategii dominowały, jak się wydaje, dwie podstawowe zasady: obawa przed walną bitwą, przed starciem w szczerym polu, oraz to, co można by nazwać "odruchem ohiężniczym". inaczej uwinąć: "automatyczna reakcja polecająca na tym, że na atak odpowiadano zamknięciem się w umocnionych punktach kraju, zdolnych stawiać opór". Stad określony przebieg znakomitej większości średniowiecznych konfliktów: bardzo popwolny pochód atakujących, zaciekła obrona atakowanych, operacje ograniczone w czasie i przestrzeni, "wojna na wyczerpanie", "strategia spraw drugorzędnych", gdy każdy walczący lub grupa walczących, często w sposób niespójny i przerywany, dążyt przede wszystkim do natychmiastowych zysków materialnych. [...] "Wojna [...] składa się przede wszystkim z plądrowania, często z oblężeń, czasami z bitew". Co więcej, wielu planów nie realizowano do końca z powodu braku pieniędzy, żołnierzy, materialów i zapasów: "Kampania przeprowadzona do końca stanowi wyjątek, kampania skrócona - regule". (fragment książki) Książka Contaminea nie zmienia powszechnych wyobrażeń na temat wojny w średniowieczu, ale je uzupetnia. Mamy zatem niepowtarzalną szansę poznania średniowiecznej wojny "od środka", nie tylko z punktu widzenia wodzów czy bohaterów, ale także prostych żołnierzy. Książka ta jest więc nieodzownym rozwinięciem "Atlasu sztuki wojennej w średniowieczu.768-1487" Nicholasa Hoopera i Matthew Bennetta oraz niewątpliwie pasjonującą przygodą zarówno dla wszystkich zainteresowanych historią militarną, jak i dla pragnących zgiębić tajniki mentalności, obyczajowości i życia codziennego epoki średniowiecza. PHILIPPE CONTAMINE (ur. 1932) - wybitny mediewista francuski, kawaler Legii Honorowej, członek m.in. Royal Historical Society w Londynie, profesor w katedrze wieków średnich na Sorbonie i uniwersytecie w Nancy. Autor licznych publikacji na temat wojny i społeczeństwa w średniowieczu, a także dotyczących Joanny d Arc oraz arystokracji (w tym I tomu Historie de la France politique, 481-1514)- Od 2000 roku na emeryturze.

Książka "Wojna w średniowieczu" - Philippe Contamine - oprawa twarda - Wydawnictwo Marabut. Książka posiada 380 stron i została wydana w 2004 r.

Spis treści:
Przedmowa

CZĘŚĆ I
Stan wiedzy

Rozdział l. Barbarzyńcy
Ruina zachodniego cesarstwa rzymskiego: kwestia militarna
Wojna i społeczeństwo w królestwach barbarzyńskich
Siła i słabość armii karolińskich

Rozdział 2. Czasy feudalne
Charakterystyka ogólna
Cesarstwo
Królestwo Francji
Anglia
Italia Normańska
Świat iberyjski i rekonkwista
Wyprawy krzyżowe i państwa łacińskie na Wschodzie

Rozdział 3. Apogeum średniowiecza
Walczący i uzbrojenie
Zakony rycerskie
Zobowiązania i służba wojskowa
Pieniądze, służba za żołd, najemnicy
Fortyfikacje
a) Sposoby ataku
b) Sposoby obrony
Wnioski

Rozdział 4. Kompanie awanturników, artyleria, stałe armie
Obecność wojny
Czas koni
Metamorfozy piechoty
Artyleria
a) Aspekty technologiczne
b) Aspekty ilościowe
Kontrakty, żołnierze płatni i ochotnicy
Pierwsze stałe armie

CZĘŚĆ II.
Tematy i perspektywy

Rozdział 5. Uzbrojenie
Uzbrojenie barbarzyńców
a) Broń zaczepna
b) Broń defensywna
Strzemiona
Zbroja łuskowa, kolczuga
Wyposażenie grupowe i uniform

Rozdział 6. Różne rodzaje artylerii
Koniec balisty
Proch i kule
Rola artylerii w walnych bitwach
Wojna oblężnicza. Atak i obrona

Rozdział 7. Sztuka wojenna
Dydaktyka sztuki wojennej
Strategia: panowanie nad przestrzenią i czasem
Taktyka: walna bitwa

Rozdział 8. Wojna, władze, społeczeństwo
Na marginesie struktur społecznych
Na marginesie struktur politycznych

Rozdział 9. Odnośnie historii odwagi
Odwaga między przywarami i cnotami
Motywacje, zachowania, nadzieje
Miara ryzyka

Rozdział 10. Wojna: aspekty prawne, etyczne i religijne
Wczesne średniowiecze
Pokój i rozejm Boży, etyka rycerska, krucjata
Wojna i myśl scholastyczna
a) Deńnicja
b) Przyczyny wojen
c) Wojny sprawiedliwe i niesprawiedliwe
Prawo o broni i sprawiedliwość wojenna
Średniowieczny pacyfizm i jego granice
Wojna zintegrowana z religią

Wnioski

Bibliografia wybrana

Zagadnienia ogólne

Sztuka wojenna: konflikty, kampanie, oblężenia i bitwy
a) Źródła
b) Bibliografia

Instytucje, społeczności i mentalność wojskowa
a) Zagadnienia ogólne
b) VI-IX wiek
c) X i XI wiek
d) XII-XIII wiek
e) XIV-XV wiek

Broń, zbroje, machiny wojenne
a) Źródła
b) Katalogi muzealne, inwentarze, spisy
c) Opracowania ogólne
d) Opracowania szczegółowe

Działo i artyleria

Zamki i fortyfikacje
a) Francja i obszar francuski
b) Wyspy Brytyjskie
c) Włochy
d) Wschód łaciński
e) Półwysep Iberyjski
Wojna, gospodarka, skarbowość

Wojna i pokój: prawo, etyka i chrześcijaństwo
a) Wybór źródeł
b) Wojna i chrześcijaństwo. Pojęcie wojny sprawiedliwej
c) Wczesne średniowiecze
d) Pokój i rozejm Boży
e) Krucjata. Święta wojna
f) Prawo wojny

Skróty występujące w Bibliografii
Indeks nazwisk
Indeks geograficzny
Spis map i rycin