na zajęcia

na zajęcia

Kompleksowo złożone dzieło o odległej krainie- Polsce.

Kompleksowo złożone dzieło o odległej krainie- Polsce.

Kolejny klasyk na mojej półce, a raczej kolejny pisany wierszem tytuł który wymęczyłam bo jak zacznę coś czytać to musze skończyć bez względu na to jak bardzo nudna albo zła byłaby to literatura. Nie był ona znowu jakaś najgorsza, ale niesamowicie mnie wynudziła.

Kolejny klasyk na mojej półce, a raczej kolejny pisany wierszem tytuł który wymęczyłam bo jak zacznę coś czytać to musze skończyć bez względu na to jak bardzo nudna albo zła byłaby to literatura. Nie był ona znowu jakaś najgorsza, ale niesamowicie mnie wynudziła.

Yyyy chciałam coś z klasyki, to mam klasykę. Ktoś inny pewnie przy zerknięciu na pierwszą stronę zostawiłby to dzieło w cholerę! Nie ja! Skoro zaczęłam to czytać i mój wzrok przewędrował przez kilka wersów, no to musiałam dokończyć. Już tak mam. Totalnie nie wiem, o czym była ta książka. Czytałam ten wierszem pisany szit i upajałam się pięknymi słowami. Nie zwracałam uwagi na treść i nawet nie starałam się jej zrozumieć, po kilku stronach. NIE POLECAM, ZOSTAWCIE TO W SPOKOJU.

Yyyy chciałam coś z klasyki, to mam klasykę. Ktoś inny pewnie przy zerknięciu na pierwszą stronę zostawiłby to dzieło w cholerę! Nie ja! Skoro zaczęłam to czytać i mój wzrok przewędrował przez kilka wersów, no to musiałam dokończyć. Już tak mam. Totalnie nie wiem, o czym była ta książka. Czytałam ten wierszem pisany szit i upajałam się pięknymi słowami. Nie zwracałam uwagi...

Wymęczyło mnie to dzieło, ciężko było wczuć się w akcję. Za jakiś czas powrócę jeszcze raz.

Wymęczyło mnie to dzieło, ciężko było wczuć się w akcję. Za jakiś czas powrócę jeszcze raz.

Z tymi wybitnymi dziełami z minionych epok, bywa tak, że nie są "strawne" dla współczesnych młodych czytelników. Tak będzie pewnie i tym razem (a ten utwór znalazł się na liście lektur, w ostatniej klasie liceum). Nie przepadam za dramatami, nie przemawiają do mnie te pompatyczne dialogi. Tutaj pewnym novum jest fakt, że fatum ostatecznie nie determinuje losu bohatera. Mamy też do czynienia z nieobyczajnością (dziecko ze związku pozamałżeńskiego),ale i tak wszystko podporządkowane jest tytułowemu motywowi życia jako snu. Do tego dochodzi oczywiście rola moralizatorska tragedii. Choć dostrzegam nowatorstwo dramatu, fabuła przypomina trochę telenowelę. W końcu autor był Hiszpanem. :)

Z tymi wybitnymi dziełami z minionych epok, bywa tak, że nie są "strawne" dla współczesnych młodych czytelników. Tak będzie pewnie i tym razem (a ten utwór znalazł się na liście lektur, w ostatniej klasie liceum). Nie przepadam za dramatami, nie przemawiają do mnie te pompatyczne dialogi. Tutaj pewnym novum jest fakt, że fatum ostatecznie nie determinuje losu bohatera. Mamy...

To nie tradycyjny przekład, a Rymkiewiczowska imitacja Calderona wydana po raz pierwszy 1971r. Cóż to znaczy wyjaśnia Rymkiewicz w krótkim eseju „Co to jest imitacja?”. Imitacja polega na „uczynieniu języka czasu minionego językiem naszego ≪wiecznego teraz≫”, czyli na ponownym odkryciu dla czytelnika aktualności dzieła. Jakkolwiek mało precyzyjnie by to brzmiało, sama imitacja brzmi i czyta się świetnie. Dialogi nie pozbawione stylizacji (ale bez archaizowania) i filozoficzno-poetyckich treści płyną naturalnie i lekko. Doskonale to współgra z widmowością świata przedstawionego. Polska (miejsce akcji),kraina zdecydowanie bardziej mityczna niż historyczna, to w sztuce Calderona pole bitwy toczonej między wolną wolą i przeznaczeniem. Fatalizm losu zderza się tu z oporem jednostki a humor z gorzką refleksją dotyczącą z nieoczywistych konsekwencji indywidualnych wyborów. A finał pokazuje, że sny (te dobre i te koszmarne) ludzi żyjących przeszło 350 lat temu nie różnią się specjalnie od naszych.

To nie tradycyjny przekład, a Rymkiewiczowska imitacja Calderona wydana po raz pierwszy 1971r. Cóż to znaczy wyjaśnia Rymkiewicz w krótkim eseju „Co to jest imitacja?”. Imitacja polega na „uczynieniu języka czasu minionego językiem naszego ≪wiecznego teraz≫”, czyli na ponownym odkryciu dla czytelnika aktualności dzieła. Jakkolwiek mało precyzyjnie by to brzmiało, sama...

W tym przypadku nie zaczęło się od książki, dramatu w wersji pisanej, ale od spektaklu w teatrze Bagatela. Spektaklu specyficznego, ale na swój sposób fascynującego i rewelacyjnie obsadzonego(wychodzi na to, że robię reklamę teatrowi, i to w momencie, gdy nikt nie może tej sztuki zobaczyć, ale cóż). Wiedziałam, że muszę poznać tą ,,czystą” oryginalną wersję książkową, I to nie tylko dlatego, że jest na liście lektur obowiązkowych na studiach polonistycznych.

Na dwór króla Polski, Basilia, przybywają jego siostrzeńcy – Astolfo i Estrella, przekonani, że starzejący się władca przekaże im tron. Basilio wyznaje jednak, że ma syna, Segismonda/Zygmunta który natychmiast po urodzeniu został uwięziony, gdyż przepowiedziano, że wyrośnie na tyrana i zbrodniarza. Król postanawia sprawdzić, czy uda się oszukać przeznaczenie i sprowadza na dwór Segismonda. Młody książę, który całe życie spędził w kajdanach, postanawia jednak wykorzystać nową pozycję do zemsty na tych, którzy całe życie go krzywdzili. Jednocześnie na dworze pojawia się Rosaura, młoda dziewczyna, szukająca zemsty na Astolfie, który uwiódł ją i porzucił.

Sztuka jest bardzo barokowa, pod względem stylu, akcji, rozbudowanych monologów i porównań. Akcja teoretycznie dzieje się w Polsce i można się tu doszukać drobnych nawiązań do historii naszego kraju, ale bohaterowie mają hiszpańskie imiona i są dostosowani bardziej do południowych realiów. Akcja naprawdę wciąga, jest ciekawa i awanturnicza, choć ja odebrałam ją też jako bardzo dramatyczną i melancholijną, ale to może odczucia po wersji teatralnej. Zresztą, muszę przyznać, że podczas czytania w głowie cały czas miałam wizje jaką stworzyli aktorzy, i do tej pory ciężko mi stwierdzić, czy w tekście rzeczywiście widać Astolfa jako kombinatora, Estrellę jako słodką idiotkę i czy niesnaski i nieufności na dworze są dziełem autora czy reżysera.

Na pewno jednak pozostaje wątek przeznaczenia, a raczej przełamywania przeznaczenia. U Calderona nie ma greckiego fatum, które zniszczy bohaterów, niezależnie od tego, czego by nie zrobili. Jest za to krytyka takiego myślenia. Widać tu dużą inspirację Sofoklesem, ale jest to inspiracja przewrotna – bo czyż Edyp poślubiłby Jokastę, gdyby wychowała go jak matka? Segismondo, wychowany w odosobnieniu, przekonywany od dzieciństwa, że jest potworem, rzeczywiście się nim staje – ale nie dlatego, że tak było zapisane w gwiazdach, ale ponieważ na taki los skazał go wierzący w przesądy ojciec. Nie jest to jednak całkiem tragiczna historia, przeciwnie, pokazuje siłę człowieka i jego zdolność do kształtowania siebie, wybierania swojej drogi, przebaczania, dostrzegania dobra mimo zła. Segismondo jest w stanie docenić swojego ,,opiekuna” Clotalda, który wprawdzie trzymał go w więzieniu, ale też wychował i wykształcił, dwoje rozdzielonych i gniewnych wobec siebie kochanków nie może jednak odrzucić swojej miłości. Swoją drogą, postać Rosaury jest rewelacyjna, niby niewyróżniająca się na tle innych heroin przebranych za mężczyznę, ale przykuwająca uwagę w swojej dumie, uporze i świadomie odrzuconej kobiecości w drodze do pełnoprawnego rozprawienia się z uwodzicielem. Pojawia się też wątek idealnej, platonicznej miłości, też w pewnym sensie przewrotnym, bo bohaterowie gonią jednak za tą namiętną i burzliwą.

Wielka szkoda, że tej sztuki nie poznaje się na wcześniejszym etapie edukacji, bo myślę, że byłaby ciekawym punktem chociażby w rozważań o przeznaczeniu i obalaniu tej greckiej, ,,fatumowej” wersji. Ja zdecydowanie Wam ,,Życie jest snem” polecam, obojętnie, czy w wersji papierowej, czy na deskach teatru.

,, Któż dla człowieczej swej sławy chciałby niebieską utracić?
Czyż dobro przeżyte snem nie jest?”

W tym przypadku nie zaczęło się od książki, dramatu w wersji pisanej, ale od spektaklu w teatrze Bagatela. Spektaklu specyficznego, ale na swój sposób fascynującego i rewelacyjnie obsadzonego(wychodzi na to, że robię reklamę teatrowi, i to w momencie, gdy nikt nie może tej sztuki zobaczyć, ale cóż). Wiedziałam, że muszę poznać tą ,,czystą” oryginalną wersję książkową, I to...

Kto wytrzyma rymy częstochowskie i będzie pamiętał że Calderon de la Barca to środek hiszpańskiego baroku, ten zostanie nagrodzony przewrotną fabułą i skłaniającym do refleksji podsumowaniem tego, czym jest ludzkie życie. Bez niepotrzebnego pesymizmu, ale z dystansem prawie buddyjskim.

Kto wytrzyma rymy częstochowskie i będzie pamiętał że Calderon de la Barca to środek hiszpańskiego baroku, ten zostanie nagrodzony przewrotną fabułą i skłaniającym do refleksji podsumowaniem tego, czym jest ludzkie życie. Bez niepotrzebnego pesymizmu, ale z dystansem prawie buddyjskim.

Król Bazyli uwalnia pomimo złych przepowiedni następcę tronu.

Król Bazyli uwalnia pomimo złych przepowiedni następcę tronu.