Cisi i gęgacze czyli bal u prezydenta
Inspiracją dla Janusza Szpotańskiego do napisania antygomułkowskiej szopki politycznej "Cisi i Gęgacze czyli bal u Prezydenta", nazwanej przez autora dla większego efektu satyrycznego "operą w trzech aktach z uwerturą i finałem", były zbliżające się obchody dwudziestolecia Polski Ludowej, które władza planowała hucznie świętować. Autor postanowił zorganizować dla grona znajomych własną akademię "ku czci" PRL, na którą napisał kilka wierszowaych tekstów. Pierwsza satyryczna akademia odbyła się oczywiście 22 lipca 1964 roku, a prezentowane na niej utwory stały się bardzo popularne. Znajomi zachęcali Szpotańskiego do dalszego pisania. "Cisi i Gęgacze" powstali w ciągu siedmiu dni. - W środowisku intelektualnym i literackim Warszawy cieszyła się ona niesłychanym powodzeniem, tak że byłem po prostu rozrywany: co chwila ktoś mnie zapraszał, żebym przyszedł i zaprezentował utwór (…) rzecz była już dość głośna, przynajmniej na tyle, że „Wiadomości” londyńskie doniosły, iż po Warszawie krąży szopka satyryczna nieznanego autora pt. „Cisi i Gęgacze”, która cieszy się olbrzymim powodzeniem.
Porównaj ceny
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Mogą Cię zainteresować
Książka na półkach
- 14
- 10
- 1
- 1
- 1
- 1
OPINIE i DYSKUSJE
Marta Tychmanowicz pisze na:
http://wiadomosci.wp.pl/kat,1342,title,Janusz-Szpotanski-trzy-lata-wiezienia-za-obraze-wladzy,wid,15311997,wiadomosc.html?ticaid=1174e6&_ticrsn=3
"...Szpotańskiego aresztowano w styczniu 1967 roku w święto Trzech Króli i osadzono w więzieniu na Mokotowie. Prokuratura miała niezbite dowody na to, iż to on jest autorem tekstu pt. "Cisi i Gęgacze".... ... Obrońcami Szpotańskiego byli Władysław Siła-Nowicki i Jan Olszewski. Sąd wydał wyrok skazujący autora na trzy lata pozbawienia wolności...
...z trzech lat odsiedział dwa lata i siedem miesięcy. Z okazji kolejnej rocznicy, 25-lecia PRL, ogłoszono amnestię. Autorowi opery "Cisi i Gęgacze" darowano pięć miesięcy kary, z więzienia wyszedł jesienią 1969 roku. 30 lat później w wieku 70 lat Janusz Szpotański został oczyszczony z zarzutów...."
Tychmanowicz przypomina też warte zapamiętania zachowanie Kisiela:
"W przemówieniu Stefana Kisielewskiego o tym właśnie procesie podczas nadzwyczajnego zebrania Związku Literatów Polskich (29.02.1968) padły słynne słowa Kisiela o "dyktaturze ciemniaków": - Ten młody człowiek napisał szopkę, której nie drukował, nie kolportował, którą recytował w towarzystwie przy wódce, w niewielkim gronie. To jest precedens przerażający, bo opowiadanie kawałów politycznych jest w Polsce tak modne, że przypuszczam, skoro Szpotański otrzymał trzy lata, to tak jak tu nas 400 osób, to jest 1200 lat więzienia. Po takim procesie mogę przyjść inne. Dlatego ja opowidam się za rezolucją kolegi Kijowskiego, która stawia sprawę całościowo na tle skandalicznej dyktatury ciemniaków w polskim życiu kulturalnym, jaką obserwujemy od dłuższego czasu"
Ten najważniejszy utwór Szpotańskiego został napisany w 1964 roku, z powodu szumnych obchodów dwudziestolecia PRL-u. Jest to pamflet, w którym Gomułka został pokazany jako "Gnom", "Cichymi" nazwani zostali funkcjonariusze Służby Bezpieczeństwa i ich współpracownicy, a "Gęgaczami" określono intelektualistów skupionych wokół środowiska związanego z władzą, czyli rozgadaną opozycję. Poza Gęgaczami - opozycjonistami występują również "trwożliwi pseudoopozycjoniści" zwani Białymi Gnidami.
Utwór ten jest dostępny na: http://literat.ug.edu.pl/szpot/cisi.htm
Przeczytanie go zajmie Państwu mniej niż godzinę i dlatego ani słowa więcej, bawcie się sami! Jeszcze uwaga dla młodych: nie ma innego wyjścia, lecz dla pełnego zrozumienia tekstu trzeba sięgać do Wikipedii, bowiem ilość rzucanych nazwisk wymagałaby szerokich przypisów a bez tego zrozumienie np frazy (s. 42): "Chociaż zabrakło Gottesmana/ została jednak otomana.." jest niemożliwe. (Gustaw Gottesman (1918 -1998),polski Żyd, do 1963 naczelny "Przeglądu Kulturalnego")
Zakończmy "Operę" optymistycznym akcentem "I tak się cały ustrój ten zawali,
bo prawnej sankcji nawet mu nie stanie,
Gęgacze wyjdą z więzień w wielkiej chwale,
a Gnom żałosnym gęgaczem zostanie."
Ta notka jest roboczym fragmentem całościowej recenzji Szpotańskiego „Zebranych utworów poetyckich”, którą właśnie mozolnie piszę
Marta Tychmanowicz pisze na:
więcej Pokaż mimo tohttp://wiadomosci.wp.pl/kat,1342,title,Janusz-Szpotanski-trzy-lata-wiezienia-za-obraze-wladzy,wid,15311997,wiadomosc.html?ticaid=1174e6&_ticrsn=3
"...Szpotańskiego aresztowano w styczniu 1967 roku w święto Trzech Króli i osadzono w więzieniu na Mokotowie. Prokuratura miała niezbite dowody na to, iż to on jest autorem tekstu pt. "Cisi i...
Ostry pamflet na rządy Gomułki w latach 60-tych. Oj byli wtedy odważni ludzie. Towarzysz Wiesław był łaskawy się zemścić na poecie
Ostry pamflet na rządy Gomułki w latach 60-tych. Oj byli wtedy odważni ludzie. Towarzysz Wiesław był łaskawy się zemścić na poecie
Pokaż mimo to