Wiadomość, że „to koniec”, przychodzi zazwyczaj niespodziewanie. Wcześniej mogą zwiastować ją pewne znaki, a czasem może być jak grom z jasnego nieba. Przemysław Gulda wprowadza nas w swoje życie właśnie w tym momencie. Pierwsza reakcja? Działać. Może jest cień szansy, by to uratować.

„Kortyzol” wydaje się formą autoterapii. Gulda zabiera nas w przeprawę przez rozstanie – od niedopuszczania do siebie myśli, niedowierzanie, szok, przez smutek, niekiedy użalanie się nad sobą, po próby mniej lub bardziej skuteczne, mające na celu „wyleczenie” tego okropnego stanu. Pokazuje, że wobec smutku, a przede wszystkim niemocy poradzenia sobie z emocjami, nie ma płci. Pokutujący wciąż w społeczeństwie mityczny obraz macho, który po rozstaniu nie roni ani jednej łzy, tylko bierze się za kolejny podryw – umiera właśnie w tej książce.

Męskie rozstania mogą niczym nie różnić się od tych naszych stereotypowo kobiecych. Naznaczone łzami noce, wylewanie żalu po znajomych i nieznajomych, próby kontaktu czy obsesyjne sprawdzanie aktywności w social mediach byłego partnera lub byłej partnerki. Chociaż to nie powinno być żadnym odkryciem, sporo osób może zaskoczyć ta książkowa pozycja. Do tej pory nie spotkałam się jeszcze z tak momentami poetyckimi opisami dryfowania w morzu cierpienia spod pióra mężczyzny.

Autor poruszył bardzo ważny wątek dotyczący terapii w czasie depresji, naszej niskiej świadomości objawów, oraz obnażył nasze kurczowe przywiązanie do stereotypu prawdziwego mężczyzny. W swojej książce bohater szybko rezygnuje z terapii, uznając, że „to nie jest dla niego”. Być może w samej książce zostało to niedostatecznie wyjaśnione, przez co można to odczytać jako zniechęcenie do podjęcia próby konsultacji ze specjalistą, jednak w jednym z wywiadów, który zdarzyło mi się czytać po zakończeniu lektury, Gulda wyjaśniał, że nie o to w tym chodziło. Jako społeczeństwo nie tylko mamy problem z uznaniem jakże naturalnej potrzeby płaczu przez mężczyzn. Stereotypy dotyczące płci blokują również mężczyzn do szukania pomocy u specjalistów, dzielenia się swoimi słabościami z bliskimi.

Kiedy książka do mnie dotarła, nie wiedziałam jeszcze wielu rzeczy, które na mnie czekały w prywatnym życiu. Ale kiedy zaczęłam ją czytać, wylałam nad nią trochę łez, powtarzając „rozumiem cię”, i uparcie wypatrywałam w niej złotej rady, jak z tym wszystkim się pogodzić. Myślę, że każdy, komu naprawdę zależało, pewnie po rozstaniu przeżył chociaż część tego, z czym podzielił się Gulda. Może nie znajdzie się w niej jednej, uniwersalnej rady, „co zrobić, żeby to już minęło, żeby chociaż trochę mniej bolało”, ale pomagać może samo budowanie świadomości, że ktoś przechodził to samo, a nie że jest się kimś odrealnionym, żywcem wyjętym z dobrej rady przyjaciół pod tytułem „hej, będzie dobrze, nie ty pierwszy, nie ty ostatni rozwalasz się po rozstaniu”.

Aleksandra Wróblewska