Recenzja:

Nowy tomik poezji "Kto zatrzyma perseidy" autorstwa Maksymiliana Tchonia lśni gniewną
dojrzałością. Dlaczego? Bo mimo młodego wieku, to poeta dojrzały, którego twórczość oparta jest
na głębokich przemyśleniach egzystencjalnych. To autor, u którego słowo dryfuje początkowo
wolno, niczym strumień wpływający ze źródełka, aby następnie coraz śmielej płynąć rwącym z gór
potokiem. Teksty zawarte w ostatnim tomiku kontemplują żywioł ognia, wody, ziemi - natury,
której nie można okiełznać jednym słowem. To „poezja marsjańska” poszukująca korzeni we
Wszechświecie pełnym niezbadanych gwiazd, rozpędzonych perseid lecących donikąd.
Światów równoległych, których nie da się zatrzymać.

Poezja Maksymiliana Tchonia jest jednocześnie krytyką tego, że
nieustanne poszukiwanie magii
w kosmosie, zamiast w codzienności, zabarwione jest solipsyzmem.
Myślenie, że codzienność jest tylko i wyłącznie magią, na którą nie mamy wpływu oznacza tyle, co
myślenie, że nic nie jest tym co widzimy wokół nas. Poeta ostro przeciw temu protestuje, co
wspaniale wyraża jego wiersz:

"Na początku, pomiędzy, na końcu"

Wolę kłaść się do snu
usprawiedliwieniem poezji
Ubiegać się o urząd myśli czystej
grać na instrumentach uczuć

Prawdę prowadzić trzeźwo
zamykać księgi dłońmi obmytemi surowym pięknem
Otulać twe ciało jak otula się dziecko
pieczęcią wzdychania monsunu

ukraść jabłko, którego nie było
dotyczy to mnie i ciebie
Zdobądź ten szczyt zimą, a dam ci

wszystkie lata na wieczność i wygony łez otarte źdźbłem jutra
bo kocham Ciebie –
tym, co było na początku i tym, co będzie na końcu

Jego poezja, wbrew pozorom ostrości i złożoności słów, pełna oszczędnych metafor i przenośni,
które na pewno nie kokietują czytelnika, tak naprawdę ukrywa poetę wrażliwego, prawie
romantycznego. Śmiało można powiedzieć, to Gustaw współczesnej literatury ujawniający surowe
poczucie polityki i niesprawiedliwości. Ze swoich tekstów tworzy on nowy rodzaj wiersza
narracyjnego, który ma wszystkie zalety czytania dobrej lektury. Przybliżania czytelnikowi
najdrobniejszych szczegółów otaczającej nas codzienności. Bycia między jawą a snem.

To poezja z prawdziwą ambicją, która chce nas i skarcić i przytulić – jest i duża, jak Galaktyka,
i mała, jak pędzące na koniec Wszechświata Perseidy. Z tego zaangażowania w przeszłość
i kosmiczną przyszłość wyłania się rodzaj estetyki opartej na idei, że ciało zamieszkuje i istnieje
poprzez przestrzeń, tak jak poeta zamieszkuje i istnieje zawieszony pomiędzy innymi światami,
tkwiącymi w nim niczym bolesna zadra, którą bólem wiersza próbuje wykrzyczeć.

Autor: Lech Tkaczyk, Prezes Wydawnictwa ASTRUM