Miklos Nyiszli (1901 – 1956) – anatomopatolog rumuński żydowskiego pochodzenia

Urodzony w Transylwanii, w 1944 roku deportowany z Węgier do Auschwitz wraz z żoną i córką. Początkowo pracował przy budowie zakładów IG Farben, następnie przebywał w Birkenau, gdzie wykonywał sekcje zwłok ofiar eksperymentów lekarza SS, Josefa Mengele. W styczniu 1945 roku został przeniesiony do kompleksu obozów Mauthausen w Austrii, gdzie doczekał wyzwolenia.

Jego wspomnienia „Byłem asystentem doktora Mengele” ukazały się po raz pierwszy na Węgrzech tuż po wojnie, w 1946 roku. Nyiszli, dzięki swojej specjalności zawodowej, zaangażowany został do pracy przy sekcjach zwłok więźniów poddawanych eksperymentom niemieckiego lekarza Josefa Mengele. Sala sekcyjna znajdowała się w budynku komory gazowej i krematorium nr II, gdzie Nyiszli stał się mimowolnym świadkiem buntu Sonderkommando, czyli więźniów palących w piecach krematoryjnych zwłoki zamordowanych. Praca, którą wykonywał, pozwalała mu na widzenie obozu z podwójnej perspektywy: ofiary, jaką był, ale również sprawców, gdyż z racji swoich obowiązków kontaktował się z esesmanami.