Już w drugim akapicie „Niespokojnych ludzi” Fredrik Backman zapowiada, że będzie to powieść o idiotach i rzeczywiście, nie sposób się z nim nie zgodzić, przynajmniej na pierwszy rzut oka. Trudno tu znaleźć kogoś, kto nie budziłby irytacji: od gadatliwej agentki nieruchomości, przez zimną, uszczypliwą Zarę, która ogląda mieszkania, żeby zobaczyć, jak żyją ludzie biedniejsi od niej, aż po kłótliwe pary i sfrustrowanych policjantów. Backman pokazuje nam cały katalog ludzkich wad i przywar. Oraz tego, co skrywa się pod nimi.

Autor od początku toczy z nami grę, już w pierwszym rozdziale podając zakończenie historii, aby następnie stopniowo wyjaśniać nam, jak do tego zakończenia doszło. Celowo zmienia temat, skupiając się raz na banku, raz na mieszkaniu, raz na moście, a nawet na króliku w łazience. Mogłoby to być irytujące, gdyby nie to, że z czasem wszystkie te puzzle składają się w złożoną układankę. W miarę jak odkrywamy powiązania między poszczególnymi bohaterami, z całej historii o napadzie wyłania się głębszy sens.

„Niespokojni ludzie” to historia o napadzie na bank i o zakładnikach. Ale również o relacjach: tych istniejących i tych, których brak. Obecnych, utraconych i oczekiwanych. O poczuciu winy i bezsilności, o samotności, samobójstwie, nałogu, kryzysach finansowych i kryzysach w związku. Losy bohaterów byłyby nieznośnie bolesne, gdyby nie zostały pokazane w typowej dla Backmana okraszonej humorem i lekko abstrakcyjnej formie. Tytułowi „niespokojni ludzie” są tacy jak my i jak ci, którzy nas otaczają: irytują, dopóki nie pozna się ich historii, ich bólu i straty. W zręcznych rękach Backmana historia o idiotach zmienia się w historię o ludziach, którzy desperacko starają się przetrwać, stojąc na skraju załamania. Niesie smutek równoważony przez humor, otuchę i nadzieję.

Agnieszka Kruk