Dmitrij Bykow to słynny w Rosji wykładowca literatury, krytyk literacki, poeta i prozaik. Jest on popularny szczególnie wśród zwolenników liberalnej opozycji – pisze w „Nowej Gazecie”, miesięczniku historycznym „Dyletant” oraz prowadzi audycje w „Echu Moskwy”. Jego analizy największych dzieł literatury rosyjskiej i światowej są znakomite ale i często zaskakujące – na mnie duże wrażenie wywarły zwłaszcza interpretacje „Mistrza i Małgorzaty” oraz całego cyklu o Harrym Potterze. W wykładach i innych wystąpieniach Bykow nieustannie powtarza swoją wiarę w przemożne znaczenie literatury.

„Czerwiec” to najnowsze (2017) dzieło Bykowa, w którym literatura jest stale obecna. W pierwszej części widzimy grono moskiewskich studentów filologii, praktycznie każdy coś pisze – poezję, dramaty, opowiadania, albo planuje wielkie epopeje. W drugiej mamy dziennikarza-publicystę, również piszącego wiersze do szuflady. W trzeciej części, najbardziej magicznej, mamy filologa-lingwistę-kabalistę, który w sensie dosłownym stara się wpłynąć na losy całego świata mocą słownych zaklęć.

Wszystkie te historie toczą się na kilka miesięcy przed 22 czerwca 1941 roku, najważniejszą datą w historii Rosji. W klimacie książki przewija się obawa przed wojną, świadomość wielkich ofiar jakie ona za sobą pociągnie. W tle mamy wojny pomniejsze, takie jak Finlandia, potyczkę z Chinami, wojny, które w pewnym sensie się nie liczą – wszystkim chodzi o tą jedną, ostateczną. Atmosfera gęstnieje szczególnie po sierpniu 1939, kiedy Stalin wszedł w pakt z Hitlerem, zmieniając wewnętrzną retorykę o 180 stopni. Wszyscy musieli sobie jakoś z tym psychicznie poradzić, i temu jest poświęcona spora część książki. Ostatecznie wszyscy jednak zaczynają tej wojny wyczekiwać jak czegoś co rozwiąże problemy, rozładuje napięcie, pozwoli się sprawdzić albo przełamie ten niezrozumiały sojusz z diabłem.

Z każdą kolejną częścią narasta w książce jakiś magiczny realizm, szczególnie w trzeciej, kabalistycznej, w której pojawia się niespodziewanie wątek polski.

Książka Bykowa ma wiele warstw, wątków – literatura, miłość studencka, stalinowski terror, Żydzi. Z kilku jego książek ta chyba jest najprostsza w odbiorze i może najbardziej aktualna – Bykow nie ukrywa w wywiadach, że „Czerwiec” ma bezpośrednie odniesienia do bieżącej sytuacji.
Gorąco polecam!

Dmitrij Bykow to słynny w Rosji wykładowca literatury, krytyk literacki, poeta i prozaik. Jest on popularny szczególnie wśród zwolenników liberalnej opozycji – pisze w „Nowej Gazecie”, miesięczniku historycznym „Dyletant” oraz prowadzi audycje w „Echu Moskwy”. Jego analizy największych dzieł literatury rosyjskiej i światowej są znakomite ale i często zaskakujące – na mnie...