Postać cesarza Ottona III nadal intryguje współczesnych. „Mundus mirabilis”, wszechstronnie wykształcony, pół Grek, pół Sas, zafascynowany postacią Karola I Wielkiego wprowadził w życie ideę wskrzeszenia Cesarstwa Rzymskiego. Jednak do dnia dzisiejszego trwają dyskusje nad tym, jaka miała być koncepcja owego nowego cesarstwa (bo, że nie mogła być kopią starożytnego, to rzecz oczywista dla wszystkich) i jaki ostateczny kształt by przybrał ten nowy twór na mapie Europy, gdyby Ottonowi było dane żyć dłużej niż owe 22 lata.
Pan Strzelczyk w swojej książce sporo czasu i miejsca poświęca na opisywanie trudów, z jakimi musiał się zmagać cesarz w trakcie procesu jednoczenia Europy pod swoimi rządami (jak się szybko okazało, nie było to trwałe dzieło),krytyce, jaka spadała na głowę młodego władcy oraz jego ścisłej współpracy z papiestwem, które było żywo zainteresowane pomysłami Ottona, bo wiązało się z rozciągnięciem swoim wpływów na kolejne ziemie uznające zwierzchnią rolę imperium rzymskiego.
A że mowa tu o czasach odległych, to głównym materiałem źródłowym są dokumenty wystawiane przez kancelarię cesarską, pisma przechowywane w średniowiecznych klasztorach, fragmenty kronik, czy innych dokumentów, które przetrwały do naszych czasów niekoniecznie w pełnej formie.
I choć aktywność oraz ilość spraw, jakie zaprzątały głowę młodego władcy naprawdę imponuje (aż dziw, że przy takiej ilości pracy znajdował chłopak czas na jakieś modły, posty, umartwiania się i pielgrzymki, które najwyraźniej stanowiły jego hobby),to najmniej dowiadujemy się o samej osobowości cesarza. Mam wrażenie, że dużo więcej dowiadujemy się o członkach jego rodziny, jego wychowawcach, czy nawet następcy, niż o samym Ottonie. Trochę rozczarowana czuję się też lekkim tylko „liźnięciem” związków młodego cesarza z Polską pierwszych Piastów.
Duży plus natomiast za dobre opisanie realiów średniowiecza, rodzących się wówczas państwowości, tematów (i zachowań) tabu i powszechnych przekonań oraz podkreślanie politycznej i kulturalnej roli Cesarstwa Bizantyjskiego (które w naszej historii traktowane jest trochę jakby po macoszemu).

Postać cesarza Ottona III nadal intryguje współczesnych. „Mundus mirabilis”, wszechstronnie wykształcony, pół Grek, pół Sas, zafascynowany postacią Karola I Wielkiego wprowadził w życie ideę wskrzeszenia Cesarstwa Rzymskiego. Jednak do dnia dzisiejszego trwają dyskusje nad tym, jaka miała być koncepcja owego nowego cesarstwa (bo, że nie mogła być kopią starożytnego, to...

Mam ambiwalentne odczucia po lekturze biografii Ottona III. Z jednej strony mocno sobie cenię twórczość Jerzego Strzelczyka, szczególnie za jego monografie Iroszkotów i Gotów, z drugiej jednak nie mogę przejść do porządku dziennego nad mankamentami książki o jednym z najciekawszych ludzi średniowiecza. Cesarz Otton III, choć umarł mając niespełna 22 lata, odcisnął swoją osobą i wizją polityki spore piętno na tamtych czasach. Krótkie panowanie obfitowało w wiele doniosłych wydarzeń, które aż prosiły się o trochę szersze potraktowanie i głębszą analizę. Zamiast tego otrzymujemy dzieło niebywale zwięzłe, żeby nie powiedzieć pobieżne. Waga postaci cesarza i jego relacje z Polską pierwszych Piastów były na tyle istotne, że obszerniejsze ujęcie tej problematyki na pewno nie byłoby nie wskazane. Tym bardziej, że za temat zabrał się bodaj najlepszy z aktualnie żyjących naszych historyków tej epoki. Skromne gabaryty książki i liźnięcie poszczególnych wątków czasów Ottona III zaważyły również na dosyć niefortunnej konstrukcji pracy. Mamy tu do czynienia z układem problemowym, gdzie po każdym z przeczytanych rozdziałów odczuwa się niedosyt otrzymanych informacji.
Mimo wszystko należy się cieszyć, że polski czytelnik prac historycznych w ogóle może zapoznać się z książką o ostatnim cesarzu z dynastii saskiej. Z pewnością lepsze to niż nic, aczkolwiek szkoda że historiografia nasza traktuje te zagadnienia po macoszemu.

Mam ambiwalentne odczucia po lekturze biografii Ottona III. Z jednej strony mocno sobie cenię twórczość Jerzego Strzelczyka, szczególnie za jego monografie Iroszkotów i Gotów, z drugiej jednak nie mogę przejść do porządku dziennego nad mankamentami książki o jednym z najciekawszych ludzi średniowiecza. Cesarz Otton III, choć umarł mając niespełna 22 lata, odcisnął swoją...

Odnoszę wrażenie, że pisanie o czasach tak zamierzchłych jak wczesne średniowiecze, bardziej przypomina pracę detektywa, niż historyka. Nawet tak znana postać jak Otto III ma w swoim życiorysie wiele niejasności i zagadek, które autor starał się wyjaśnić. Opierając się na dostępnych źródłach - kronikach, dokumentach, a nawet ilustracjach stworzył ciekawą opowieść o równie ciekawym i niezwykłym człowieku jakim był Otto III. Postać cesarza ukazana jest na tle szerokiej panoramy jego czasów, nie brak tu również opisów sylwetek współczesnych mu, nietuzinkowych osób jak św. Wojciech, Gerbert z Aurillac czy późniejszy antypapież Jan Philogathos. Bardzo podobało mi się podkreślenie przez autora roli kobiet życiu cesarza, jak i w tamtych realiach oraz porównanie koncepcji politycznych Otto III i jego następcy Henryka II.
Nie jest to łatwa ani lekka lektura, ale naprawdę warta przeczytania.

Odnoszę wrażenie, że pisanie o czasach tak zamierzchłych jak wczesne średniowiecze, bardziej przypomina pracę detektywa, niż historyka. Nawet tak znana postać jak Otto III ma w swoim życiorysie wiele niejasności i zagadek, które autor starał się wyjaśnić. Opierając się na dostępnych źródłach - kronikach, dokumentach, a nawet ilustracjach stworzył ciekawą opowieść o równie...

Przeczytałem tę pozycję, bo ciekawiła mnie sprawa tzw zjazdu gnieźnieńskiego, ale od pełniejszej strony. Byłem też zainteresowany osobą Ottona III. Niniejsza praca nie należy do łatwych, ale jest napisana tzw normalnym językiem, więc dobrze się czyta.

Przeczytałem tę pozycję, bo ciekawiła mnie sprawa tzw zjazdu gnieźnieńskiego, ale od pełniejszej strony. Byłem też zainteresowany osobą Ottona III. Niniejsza praca nie należy do łatwych, ale jest napisana tzw normalnym językiem, więc dobrze się czyta.

Książka J. Strzelczyka to nie tylko historia jednego z najciekawszych władców średniowiecznych Niemiec. Jest opowieścią o realiach Europy przełomu X i XI wieku. Znajdziemy tu informacje na temat stosunków między Frankami wschodnimi a zachodnimi, Bizancjum, państwami włoskimi, słowiańszczyzną. Pozycja zasługuje również na polecenie ze względu na ciekawy opis relacji między Władcą a kształtującą się wtedy instytucją kościelną - nie tylko w Niemczech, ale na całym kontynencie, a także jego stosunków do ruchów eremickich, klasztorów i biskupów Italii i Niemiec. Z polskiego punktu widzenia mamy tu obszerną analizę Zjazdu gnieźnieńskiego oraz stosunków władców niemieckich do Mieszka I i Bolesława Chrobrego. Nie mogło także zabraknąć najnowszych badań dotyczących koncepcji Renovatio Imperii Romanorum. Książkę polecam każdemu, kto interesuje się historią średniowiecza lub kościoła!

Książka J. Strzelczyka to nie tylko historia jednego z najciekawszych władców średniowiecznych Niemiec. Jest opowieścią o realiach Europy przełomu X i XI wieku. Znajdziemy tu informacje na temat stosunków między Frankami wschodnimi a zachodnimi, Bizancjum, państwami włoskimi, słowiańszczyzną. Pozycja zasługuje również na polecenie ze względu na ciekawy opis relacji między...

Tak jak w przypadku kilku innych książek J. Strzelczyka można powiedzieć, że jej główny temat jest silnie powiązany z innymi interesującymi go zagadnieniami. Mamy tu przecież Słowian Połabskich, Zjazd Gnieźnieński, świętego Wojciecha, a nawet piszącą łacińskie komedię kanoniczkę Hroswithę z Gandersheim. Autor skupił się na zagadnieniach politycznych i kościelnych (jakże mocno związanych w tej epoce z polityką!) w Niemczech i w Italii. Sprawy włoskie są bardzo dokładnie omówione w tej biografii, przecież Otton nie był tylko władcą Niemiec, ale cesarzem! Bardzo ciekawie została w książce ukazana naukowa dyskusja wokół interpretacji koncepcji Renovatio Imperii Romanorum, a także wokół zjazdu gnieźnieńskiego. Oryginalnie został też w końcowej partii książki Otton zestawiony ze swoim następcą Henrykiem II. Na pewno godna polecenia książka!

Tomasz Babnis

Tak jak w przypadku kilku innych książek J. Strzelczyka można powiedzieć, że jej główny temat jest silnie powiązany z innymi interesującymi go zagadnieniami. Mamy tu przecież Słowian Połabskich, Zjazd Gnieźnieński, świętego Wojciecha, a nawet piszącą łacińskie komedię kanoniczkę Hroswithę z Gandersheim. Autor skupił się na zagadnieniach politycznych i kościelnych (jakże...