Od czasów, w których wyraźnie utwierdziła się w kulturze europejskiej dominująca pozycja racjonalności typu naukowego, wszelkie wyjaśnienia dotyczące tego, w jaki sposób jeden stan rzeczy wywołuje jakiś inny, odbiegające od standardowego scjentystycznego modelu, postrzega się jako nieuprawnione bądź naiwne, ewentualnie – jeśli „zdemaskuje się” przy okazji jakąś domieszkę metafizyki – zabobonne itd. Zarysowuje się coraz większy rozziew pomiędzy wyrafinowanym opisem świata dokonywanym przez naukę, zmierzającą do objęcia jak największej liczby potencjalnie ważnych czynników, a upraszczającym, zredukowanym do jedynie głównych zarysów sił, stereotypowym myśleniem potocznym. Myśleniem schematami, które redukując specyfikę i unikalność sytuacji, wykorzystywane są tak długo i w tylu poszczególnych przypadkach, aż nie okażą się całkowicie nieadekwatne z pragmatycznego punktu widzenia.

Od czasów, w których wyraźnie utwierdziła się w kulturze europejskiej dominująca pozycja racjonalności typu naukowego, wszelkie wyjaśnienia dotyczące tego, w jaki sposób jeden stan rzeczy wywołuje jakiś inny, odbiegające od standardowego scjentystycznego modelu, postrzega się jako nieuprawnione bądź naiwne, ewentualnie – jeśli „zdemaskuje się” przy okazji jakąś domieszkę metafi...