To już moja czwarta ksiązka tej autorki i tym razem już aż tak nie byłam zachwycona tą książkę. Poprzednie były zdecydowanie lepsze. Wydaje mi się, że autorka zawarła za dużo wątków pobocznych i ogólnie poświęciła wiele stron na opisanie sytuacji politycznej w Europie, gdyż miało to troche wpływ na życie bohaterek, ale to już tak nie pociągało jak poprzednie historie. Nie zmienia to jednak faktu, ze uwielbiam ksiązki pani Jastrzębskiej i zabieram się za kolejne trzy, które mam w swojej kolekcji :)

To już moja czwarta ksiązka tej autorki i tym razem już aż tak nie byłam zachwycona tą książkę. Poprzednie były zdecydowanie lepsze. Wydaje mi się, że autorka zawarła za dużo wątków pobocznych i ogólnie poświęciła wiele stron na opisanie sytuacji politycznej w Europie, gdyż miało to troche wpływ na życie bohaterek, ale to już tak nie pociągało jak poprzednie historie. Nie...

Autorka ocala od zapomnienia postaci trzech wpływowych jak na schyłek dziewiętnastego wieku sióstr de domo Lachman.
Konstancja to zaś przyrodnia siostra Lizy i Laury, to dla jej matki ojciec rozwiódł się z pierwsza żoną. Kilkanaście lat młodsza od sióstr przedwcześnie umarła, choć może 40 lat to był już wiek średni dla kobiety. Matka nie otoczyła jej troską i miłością, bo dziewczyna została powierzona zastępowi nianiek, a gdy dorosła, przebywała na pensji. Ojciec zobowiązał Laurę do opieki nad siostra, który to obowiązek z radością spełniła. Widział bowiem brak macierzyńskiego przywiązania u swojej drugiej żony. Wyszła za maż z wielkiej miłości do kuzyna pierwszej zony ojca, Rogera, kilkanaście lat od niej starszego, dwukrotnego wdowca. Na zaślubiny czekała kilka lat, bo nie mieli przyzwolenia rodziny, a małżeńskim szczęściem cieszyli się zaledwie 2 lata
Panny Lachman uważane były za dobre partie, matka odniosła matczyny sukces i wydała je bogato za mąż. W majątkach mężów stworzyły ośrodki kulturalne, przyjmowały śmietankę towarzyska i elitę artystyczna. Były natchnieniem dla malarzy i poetów, znały wielu wpływowych ludzi. Nawiązały serdeczne stosunki z cesarzową Eugenią, bywały na francuskim dworze, nadawały ton jeśli chodzi o maniery i modę. Aktywnie też agitowały na rzecz rozdartej rozbiorami Polski, zyskując przychylność polityków francuskich. Wiadomo, że obracały się w kręgach Hotelu Lambert.
Autorka poszukuje przeszłości w listach, pamiętnikach, wspomnieniach osób, które miały styczność z tymi kobietami, w relacjach zaprzyjaźnionych rodów Walewskich, Czartoryskich i Potockich.
Z nostalgią przywołuje świat ziemiańskich dworów, wielkopańskich rezydencji jak Czarci Ostrów, których nie oszczędziły zawieruchy wojenne i rewolucje, wojny, triumfalny pochód bolszewików.
Takie piękne posiadłości musiały zostać sprzedane lub popadły w ruinę, bo potomkowie panien Lachman się nie spisali. Piękne portrety mężatek, fotografie miejsc z nimi związanych, piękne nagrobki zwiększają walory artystyczne tej publikacji.
Ich udziałem stały się też rodzinne tragedie, bo Laura wcześnie straciła ukochaną córkę Lizę. Miała zaledwie 21 lat gdy zmarła, a zachowana rzeźba z grobowca ukazuje niezwykłą urodę dziewczyny. Bohaterki tej opowieści są niezwykle oświeconymi i wykształconymi niewiastami, zręcznymi dyplomatkami i patriotkami, fascynującymi osobowościami i nie ukrywam, że dzięki tej książce odkryłam zakulisowe działanie kobiet, zasady dyplomacji i negocjacji toczone podczas uroczystych rautów czy balów. Ich losy powinny zainteresować niejednego pisarza, który miałby gotowy materiał na pełną intryg powieść, z burzliwymi romansami ( Laura została ostatecznie markizą De Noilles) , domowymi tragediami i spiskami o odzyskanie niepodległości.

Autorka ocala od zapomnienia postaci trzech wpływowych jak na schyłek dziewiętnastego wieku sióstr de domo Lachman.
Konstancja to zaś przyrodnia siostra Lizy i Laury, to dla jej matki ojciec rozwiódł się z pierwsza żoną. Kilkanaście lat młodsza od sióstr przedwcześnie umarła, choć może 40 lat to był już wiek średni dla kobiety. Matka nie otoczyła jej troską i miłością, bo...

Lwice salonowe

Na okładce książki widnieją portrety trzech kobiet. Od lewej: Lizy Przezdzieckiej, następnie Konstancji Raczyńskiej i Laury Świeykowskiej, późniejszej markizy de Noailles. Konstancja była przyrodnią siostrą Laury i Lizy. Córka drugiej żony pułkownika Lachmana, była dużo młodsza od swoich sióstr.

Jerzy Lachman nie był bogaty, ale jako pułkownik Aleksandryjskiego Pułku Huzarów odniósł życiowy sukces dzięki inteligencji oraz powodzeniu u kobiet. Nie bez znaczenia zapewne była jego rola w carskim wojsku. Po upadku Powstania Listopadowego, w którym brał czynny udział po stronie rosyjskiej, Lachman został prawą ręką generała Iwana Witta, zajmującego się śledztwami i osądzaniem powstańców. Ten fakt prawdopodobnie spowodował, że rodzina odwróciła się od jego drugiej żony, Teresy Badeni, z domu Potockiej, dla której Lachman nie tyle rozwiódł się ze swoją pierwszą żoną (matką Laury i Lizy),co został przez Teresę od żony... kupiony.

"Warszawa po powstaniu stanowiła przedziwne miejsce. Z jednej strony śledztwo goniło śledztwo, Polaków czekały więzienia, przesłuchania, zsyłki na Sybir, a z drugiej strony było to miasto, które wciąż się bawiło. Spotkania, fety, zabawy wydawane były przeważnie na zamku z inicjatywy namiestnika Iwana Paskiewicza."[1] Jedni Polacy brali w nich udział, żeby uzyskać pomoc dla uwięzionych krewnych, inni, dla własnych korzyści.
Małżeństwa Laury (Eleonory) i Lizy (Elżbiety) były zaaranżowane, jak to było w zwyczaju w XIX wieku. Jedynie Konstancja poślubiła człowieka, którego kochała, czekając na ślub do wieku dwudziestu ośmiu lat. Starsze siostry wiodły, podobnie jak ich ojciec, światowe życie, w którym na porządku dziennym były rozwody. Często rozpad zaaranżowanego małżeństwa rozpoczynał się krótko po urodzeniu dzieci, gdy pan domu wyjeżdżał do wielkiego miasta, zostawiając w wiejskiej posiadłości żonę. Ani Laura, ani Liza nie były kobietami, które pogodziłyby się z takim losem, toteż same wyruszyły na podbój paryskich salonów. "Mąż Lizy był wyrozumiały dla flirtów towarzyskiej żony, przymykał oko na wianuszek wielbicieli, którzy stale koło pięknej pani Przezdzieckiej się pojawiali. Dzięki takiej postawie małżeństwo przetrwało i było nadzwyczaj zgodne."[2]
Pomimo światowego życia na dworze cesarzowej Eugenii i Napoleona w Paryżu, gdzie błyszczały na salonach i były wyczekiwanymi gośćmi, "gdy wybuchnie kolejne powstanie narodowe na ziemiach polskich, jakby w poczuciu odkupienia win ojca, wszystkie - dorosłe już wówczas - córki Lachmana zaangażują się w pomoc powstańcom."[3]

Konstancja, od uroków światowego życia wolała w zaciszu gabinetu pisać wiersze. Uczucie ulokowała w mężczyźnie, który był starszy od niej o czternaście lat i był... jej wujem. Po dwunastu latach czekania na oświadczyny została wreszcie żoną Rogera Raczyńskiego.

Ileż to trzeba przekopać dokumentów, archiwów i zakurzonych ksiąg, aby wyłowić z notek, zapisków, prasowych artykułów czy dokumentów ułamki czyjegoś życia. Ileż wymaga to pracy i wyobraźni, aby ułożyć zdobyte fragmenty i wypełnić puste przestrzenie opowieścią. Biografia nie zawiera fikcji czy fabuły, autor biografii nie wkłada w usta bohatera wymyślonych słów. Biografia jest dokumentem napisanym na podstawie faktów, z cytowaniem źródeł, uzupełniona o historię i zwyczaje epoki, w której bohaterowi przyszło żyć. Autor musi znać i historię i epokę, aby pewne decyzje swojego bohatera wytłumaczyć, połączyć fakty, wysnuć wnioski, zaproponować interpretację.
Biografia to trudny gatunek, wymagający od autora mnóstwa mrówczej pracy w archiwach.
Magdalena Jastrzębska pokazała nam trzy nietuzinkowe kobiety, których nie spotykamy na kartach historii w szkole, a o których nie powinno się zapomnieć. Wszystkie miały wpływ na kulturę i sztukę swojej epoki, pomagały emigrantom i czyniły starania u cesarza Napoleona, by przywrócić Polskę na mapie Europy. Warto poznać ich losy.

-------------
[1] "Siostry Lachman piękne nieznajome", Jastrzębska Magdalena, Wydawnictwo LTW, Łomianki 2014, s. 16
[2] Tamże s. 32
[3] Tamże s. 12

Lwice salonowe

Na okładce książki widnieją portrety trzech kobiet. Od lewej: Lizy Przezdzieckiej, następnie Konstancji Raczyńskiej i Laury Świeykowskiej, późniejszej markizy de Noailles. Konstancja była przyrodnią siostrą Laury i Lizy. Córka drugiej żony pułkownika Lachmana, była dużo młodsza od swoich sióstr.

Jerzy Lachman nie był bogaty, ale jako pułkownik...

Bardzo ciekawa książka biograficzna o mało a właściwie nieznanych pięknych siostrach. Widać, że autorka książki lubi to co robi. Dociera i szuka informacji w różnych archiwach. Mamy XIX w. piękne i wpływowe kobiety, krynoliny, wojaże po całej Europie oraz Rogalin i Podole. Nie jest to pierwsze moje spotkanie z tą autorką i na pewno nie ostatnie. Książkę przeczytałam z dużą przyjemnością w ciągu 2 -ch wieczorów.

Bardzo ciekawa książka biograficzna o mało a właściwie nieznanych pięknych siostrach. Widać, że autorka książki lubi to co robi. Dociera i szuka informacji w różnych archiwach. Mamy XIX w. piękne i wpływowe kobiety, krynoliny, wojaże po całej Europie oraz Rogalin i Podole. Nie jest to pierwsze moje spotkanie z tą autorką i na pewno nie ostatnie. Książkę przeczytałam z dużą...