Kapitalizm. Nieznany ideał

"A ponieważ wiedza, myślenie i racjonalne działanie są cechami jednostek, ponieważ to od jednostek zależy, czy chcą korzystać ze swoich rozumnych zdolności, czy nie, więc ludzkie przetrwanie wymaga, by Ci, którzy nie myślą, nie przeszkadzali myślącym."

Tylko ludzie, którzy są nieprzeciętnie pełni indywidualizmu i myślą niesztampowo pchają świat do przodu. Zdrowy egoizm i kult jednostki jest potrzebny światu. Dawanie wszystkim po równo nie mobilizuje do rywalizacji, a to właśnie ona jest gwarancją najwyższej jakości produktów i usług świadczonych na rynku. A kto prywatnie nie lubi tego co najlepsze?

"A ponieważ wiedza, myślenie i racjonalne działanie są cechami jednostek, ponieważ to od jednostek zależy, czy chcą korzystać ze swoich rozumnych zdolności, czy nie, więc ludzkie przetrwanie wymaga, by Ci, którzy nie myślą, nie przeszkadzali myślącym."

Tylko ludzie, którzy są nieprzeciętnie pełni indywidualizmu i myślą niesztampowo pchają świat do przodu. Zdrowy egoizm i...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Eseje Ayn Rand od samego początku budziły we mnie olbrzymi szacunek. Utwór jest konkretny do granic możliwości, przedstawia zagadnienie całościowo oraz dementuje narosłe przez dekady mity wokół kapitalizmu na przykładach z kolebki tego systemu - USA. Pozycja jak najbardziej wskazana do rozmyślań o zdrowym funkcjonowaniu jednostki i warunkom, które najlepiej to umożliwiają.

Eseje Ayn Rand od samego początku budziły we mnie olbrzymi szacunek. Utwór jest konkretny do granic możliwości, przedstawia zagadnienie całościowo oraz dementuje narosłe przez dekady mity wokół kapitalizmu na przykładach z kolebki tego systemu - USA. Pozycja jak najbardziej wskazana do rozmyślań o zdrowym funkcjonowaniu jednostki i warunkom, które najlepiej to umożliwiają.

Pokaż mimo to

Książka obowiązkowa tylko dla politologów. Dobry czytelnik nie będący miałki intelektualnie, połapie się po kilkunastustronach, że to propaganda krwiożerczego kapitalizmu jeszcze wymieszanego z egoizmem. Dla mnie kapitalizm, socjalizm, komunizm są przeżytkami, wolę coś pośrodku.

Książka obowiązkowa tylko dla politologów. Dobry czytelnik nie będący miałki intelektualnie, połapie się po kilkunastustronach, że to propaganda krwiożerczego kapitalizmu jeszcze wymieszanego z egoizmem. Dla mnie kapitalizm, socjalizm, komunizm są przeżytkami, wolę coś pośrodku.

Pokaż mimo to

Na wstępie zaznaczmy dwa fakty - po pierwsze, znowu nie oceniam, z tych samych przyczyn, co "Cnotę Egoizmu". Po drugie, jeśli chodzi o ekonomię, może nie jestem kompletnym tłukiem, ale i najostrzejszym narzędziem w szopie nigdy nie byłem. Przynajmniej w tej kwestii.
Skoro to mamy już za sobą, przejdźmy do konkretów. Chwaląc kapitalizm, Ayn Rand i jej współpracownicy rozliczają się z wszelkiego rodzaju etatystyczną gospodarką. I robią to w sposób bezkompromisowy, często bardzo radykalny (co może podsumować hasło z koszulki u mnie w szafie - "Extremis Malis, Extrema Remedia").
Ten zbiór esejów nie jest wcale popisem wielkich słów. Jest napisany w taki sposób, abym nawet i ja pojął ideę kapitalizmu. I nie jest to miejsce na stwierdzenia, czy się z tym zgadzam, czy nie. W każdym razie, siedziało mi się nad tą książką chętnie, nie zmuszałem się, będąc najzwyczajniej w świecie ciekawym.
Ciekawym dwóch rzeczy. Po pierwsze, jaką wiedzę pozyskam. A trzeba przyznać, że prócz rozprawy ekonomicznej, książka ta stanowi również bardzo dobre źródło historyczne, wraz ze swoimi nawiązaniami i cytowaniem prasy.
Po drugie, czego zdołam się nauczyć już o samej ekonomii. A jak mówiłem, moja wiedza ekonomiczna jest strasznie ograniczona i wynika w dużej mierze z własnych, nieco naiwnych obserwacji.
Należy jeszcze dodać, że ekonomia to tylko składowa. Twórcy esejów w równie dużej mierze skupiają się na społeczeństwie (chociaż raczej powinienem rzec na jednostce) w tym właśnie ustroju gospodarczym, który według nich tak naprawdę nigdy nie zaistniał w swej prawdziwej formie i zawsze był mieszany w mniejszym lub większym stopniu z etatyzmem.
Tym razem jednak rażących błędów w przekładzie nie stwierdzono, co zaliczam na plus.
Polecam się zapoznać, nawet z czystej ciekawości. Jeśli ktoś jest wyznawcą etatyzmu, będzie miał więcej amunicji przeciwko przebrzydłym kapitalistom, jeśli ktoś przynależy do tej drugiej grupy, dowie się znacznie więcej o tak wielbionym przez siebie systemie ekonomicznym (i przy okazji społecznym). A wszystko to w ramach trochę ponad dwudziestu esejów, w dużej mierze niezależnych od siebie, dzięki czemu można czytać na raty. Warto, szczególnie w te zimowe wieczory i z tym całym burdlem, jaki się dzieje dookoła nas.

Na wstępie zaznaczmy dwa fakty - po pierwsze, znowu nie oceniam, z tych samych przyczyn, co "Cnotę Egoizmu". Po drugie, jeśli chodzi o ekonomię, może nie jestem kompletnym tłukiem, ale i najostrzejszym narzędziem w szopie nigdy nie byłem. Przynajmniej w tej kwestii.
Skoro to mamy już za sobą, przejdźmy do konkretów. Chwaląc kapitalizm, Ayn Rand i jej współpracownicy...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Jeśli ktoś chce się zapoznać z poglądami i filozofią osławionej Ayn Rand, a nie ma siły zmierzyć się z którąś z jej obszernych powieści to ten zbiór artykułów jest dobrym wyborem. Książka zawiera teksty zarówno samej Rand jak i kilku jej współpracowników i zostały napisane w latach 60. Tematyka jest różna, znajdują się tam zarówno artykuły zajmujące się bieżącymi problemami politycznymi i ekonomicznymi jak i te bardziej teoretyczne i formacyjne przedstawiające podstawy filozofii obiektywizmu. Generalnie jest dość monotonnie i po 3-4 pierwszych artykułach łatwo można przewidzieć co będzie później, gdyż zarówno stanowisko jak i argumenty pozostają niezmienne (wyjątkiem jest interesujący krytyczny artykuł o protestach amerykańskich studentów). Oceny poglądów i racji każdy musi dokonać sam - dla mnie w dużej mierze jest to dość zdradliwa trucizna intelektualna.

Jeśli ktoś chce się zapoznać z poglądami i filozofią osławionej Ayn Rand, a nie ma siły zmierzyć się z którąś z jej obszernych powieści to ten zbiór artykułów jest dobrym wyborem. Książka zawiera teksty zarówno samej Rand jak i kilku jej współpracowników i zostały napisane w latach 60. Tematyka jest różna, znajdują się tam zarówno artykuły zajmujące się bieżącymi problemami...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Nie sądziłem że ktokolwiek może tak dobrze objaśniać wyższość wolności nad socjalizmem jak Fryderyk Bastiat, a jednak może. Książka to zbiór esejów Ayn Rand, Nathaniela Brandena, Alana Greenspana i Roberta Hessena, z których żaden się szczególnie nie wyróżnia - wszystkie są niezwykle wartościowe i napisane w przystępnym i zrozumiałym stylu.
Ktoś mi kiedyś powiedział że powinienem być filozofem, odpowiedziałem "nie" bo wybrałem ekonomie. Do tej pory twierdziłem że filozofia to ekonomia minus rzeczywistość. Jednakowoż odkrycie filozofii obiektywizmu zmieniło moje zdanie. Schopenhauer, Nietzsche, kilku pisarzy-świrów jakich czytałem ze względu na to że ich książki były lekturami szkolnymi czy inni ich pokroju (nazywam ich "tylko filozofowie") wydają mi się próżnymi marzycielami którzy siedzą w zamknięci w sypialni czekając aż zwariują do tego stopnia, że myśli które zrodzą się w ich umysłach przelane na papier zostaną uznane za oryginalne na tyle by stać się dlanich źródłami jako takiego bytu. Jednakowoż Rand wie czym jest ekonomia i szanuje ją (o czym świadczy zalecana bibliografia w której wspomina się Bastiata i profesora Misesa).

To jak sensownie przemawiali ekonomiści i jak bezsensownie "tylko filozofowie" utrwaliło mnie w przekonaniu że jeśli ktoś chce być dobrym filozofem musi być też ekonomistą. Rand jednak jest bardziej filozofem niż ekonomistom i nie mam z tym problemu, ale bądź co bądź jednostka inteligentna zawsze będzie dociekliwa i z pewnością będzie szukać luk w rozumowaniu i zrozumie że bez myślenia o rzeczach takich jak własność i wolny rynek czegoś będzie brakować.
Ayn Rand o tyle prześciga innych pisarzy że jest absolutnie bezkompromisowa, a w jej esejach (i powieściach) znajdziemy system na tyle kompletny że neokomuniści z Ministerstwa Edukacji Narodowej nie będą mieli najmniejszych szans by zrobić Rand to co zrobili Orwellowi, Huxleyowi i Dostojewskiemu, których zaprzęgli do swoich celów pokazując że ortodoksja i fanatyzm jest najgorszą z przywar a radykalizm jest ucieleśnieniem zła, w ten sposób ludzie boją się tylko łapanek, rzeźni na ulicach i obozów koncentracyjnych pozwalając aby odebrano im wszystko inne. Ta trójka zapłaciła cenę za brak ortodoksi i spotkał ich los taki sam jak Kościół Katolicki który przez swoją "otwartość" zapełnił place ludźmi ale opróżnił ich serca z Boga. Teraz ich dzieła służą tym z którymi walczyli (choć wspomnieć należy że KK jeszcze ma szanse na odrodzenie się jak to się nie raz już zdarzało na przestrzeni wieków).
Rand i filozofia obiektywizmu są natomiast zaciemniani i zagłuszani aby broń Boże ktoś w szkołach się nie dowiedział o ich istnieniu.

Sam "Kapitalizm: Nieznany Ideał" jest doskonałą krytyką kolektywizmu/etatyzmu i co najważniejsze, poza odpowiedzią na pytanie "co i dlaczego, jest złe" udziela również odpowiedzi na pytanie "jak być powinno". Ponadto cenne są uwagi na temat wydarzeń historycznych które jasno objaśniają że rewolucja przemysłowa była postępem a nie regresem cywilizacji i człowieka, a rząd robił wszystko żeby ten proces spowolnić, zatrzymać a nawet cofnąć. Filozofia dwudziestego wieku jako największe zło stygmatyzuje kompetencje i siłę pojedynczej jednostki która wywołuje zawiść rzeszy powielaczy nie mogących znieść czyjegoś powodzenia, co skutkuje tym że społeczeństwo takie jak amerykańskie w wyniku demokracji doprowadziło do niemalże do odwrócenia kodeksu moralnego który miał przyświecać pierwszemu państwu szanującemu prawa jednostki.
Więcej a temat obiektywizmu możemy znaleźć w powieściach "Źródło" i "Atlas Zbuntowany".

Wspaniała literatura dla wolnościowca na początek, choć boli mnie uwaga na temat encykliki Pawła VI z którą co prawda się zgadzam ale wiem o tym papieżu również kilka dobrych rzeczy. Ponadto Rand stwierdza że na wolnym rynku monopol jest niemożliwy, najwidoczniej zapominając że jest on bardzo prosty jeśli na przykład wymyślimy nowy wynalazek. Ponadto Greenspan wspomina o Aluminium Company of America która zdobyła monopol przez świadczenie najlepszych usług jakie były dostępne na rynku, i za swoją kompetencje została - zamiast być pochwalona - zaatakowana.

Ogólnie rzecz biorąc pozycja dla tych co nie chcą czytać powieści-cegieł Rand, a wolą zaznajomić się z naukowymi dowodami i argumentacją, oraz faktami historycznymi.

Nie sądziłem że ktokolwiek może tak dobrze objaśniać wyższość wolności nad socjalizmem jak Fryderyk Bastiat, a jednak może. Książka to zbiór esejów Ayn Rand, Nathaniela Brandena, Alana Greenspana i Roberta Hessena, z których żaden się szczególnie nie wyróżnia - wszystkie są niezwykle wartościowe i napisane w przystępnym i zrozumiałym stylu.
Ktoś mi kiedyś powiedział że...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Kapitał - Nieznany ideał to książka od której postanowiłem
rozpocząć swoją przygodę z ekonomią i wyjść spoza swojego kręgu podstawowej(?) wiedzy laika. Czy to się z tą książką mogło udać?
Tak. Poruszonych jest wiele nurtujących problemów i pytań
na które poszukujemy odpowiedzi otrzymując w zamian
spójne, konsekwentne, logicznie uargumentowane odpowiedzi.
Książkę czyta się bardzo szybko, jest niezwykle wciągająca
nawet dla kogoś kto lekko temat zna, brak tutaj jakiegoś
wygórowanego intelektualizmu i eksponowania w kierunku
''patrzcie jakich to ja słówek nie znam'' - Jest Prosto i Logicznie
przy poparciu wieloma przykładami o słuszności obranej tezy.
Wiele można się z tej książki nauczyć - nie tylko o kapitalizmie.
Natura Człowieka, Moralność, Etyka, Prawo, Społeczeństwo - książka
ma w sobie wiele elementów dlatego też nie jest monotonna i nudnawa
ale dynamiczna i intrygująca. Książka pisana w latach 60' ale nadal pozostaje aktualna! Polecam wszystkim którzy chcą zaczerpnąć wiedzy o ustroju kapitalistycznym nie siedząc w temacie dostatecznie długo lub w ogóle oraz zachęcam (jeśli ktoś ma ochotę) szerzej zapoznać się z osobą Ayn Rand której samo podejście do życia jest tak specyficzne że aż w pewien sposób magicznie ciekawe.

Kapitał - Nieznany ideał to książka od której postanowiłem
rozpocząć swoją przygodę z ekonomią i wyjść spoza swojego kręgu podstawowej(?) wiedzy laika. Czy to się z tą książką mogło udać?
Tak. Poruszonych jest wiele nurtujących problemów i pytań
na które poszukujemy odpowiedzi otrzymując w zamian
spójne, konsekwentne, logicznie uargumentowane odpowiedzi.
Książkę czyta się...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

To bez wątpienia świetna książka. 100% logicznych argumentów, które udowadniają, że kapitalizm to jedyny sprawiedliwy i moralny system. To przykre, jak wiele osób tego nie widzi i szkalują kapitalizm, bo przecież to "korporacje i wysysk i ludzie umierajo na ulicach!!11" A w głowie mają obraz dzieci pracujących w fabrykach i jakichś krajów typu Bangladesz i zawsze wszystko jest winą kapitalizmu. Kij z tym, że taki Bangladesz nigdy nie miał systemu, który chociaż by przypominał leseferystyczny kapitalizm. Esej o rewolucji przemysłowej i jej skutkach dla dzieci i kobiet jest jednym z lepszych, jeśli myślicie, że rewolucja przemysłowa pogorszyła sytuację dzieci, a ich praca w fabrykach jest złem, to musicie przeczytać tę książkę.
Jeśli wierzycie, że kapitalizm tworzy monopole, musicie przeczytać tę książkę. Jeśli uważacie, że interes społeczny powinien być ważniejszy od interesów jednostki, musicie przeczytać tę książkę. Jeśli jesteście socjalistami/komunistami to tym bardziej musicie przeczytać tę książkę.

To bez wątpienia świetna książka. 100% logicznych argumentów, które udowadniają, że kapitalizm to jedyny sprawiedliwy i moralny system. To przykre, jak wiele osób tego nie widzi i szkalują kapitalizm, bo przecież to "korporacje i wysysk i ludzie umierajo na ulicach!!11" A w głowie mają obraz dzieci pracujących w fabrykach i jakichś krajów typu Bangladesz i zawsze wszystko...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Szanuję Randównę jak mało kogo. Tutaj właściwie nie ma tematów, z którymi możnaby polemizować. Sucha logika, fakt że odwołuje się do realiów lat 60. też jakoś tych argumentów nie umniejsza. Zwłaszcza, że wciąż mówimy o tym samym - szkodliwym etatyzmie i jego efektach, które wywołują jedynie negatywne działania. Podoba mi się, że AR ora tutaj takie rzeczy stricte zależne od jednostki jak altruizm, jak i jej formalne odbicie w encyklikach czy ograniczaniu biznesu przez państwowy aparat. Jedyne co mi odbierało smak życia, to sposób w jaki ta książka jest napisana - sucho, bez polotu, śmieszkizmu. Z jednej strony to ogromny plus biorąc pod uwagę dzisiejszy kształt wolnościowego ruchu, a z drugiej takie podejście niewątpliwie polepszyłoby jakość czytanego materiału. Nie mniej jednak, nadal warto kupić, poświęcić czas i wbić sobie do łba, że nic nie zmienia się na lepsze, mimo upływu czasu.

Szanuję Randównę jak mało kogo. Tutaj właściwie nie ma tematów, z którymi możnaby polemizować. Sucha logika, fakt że odwołuje się do realiów lat 60. też jakoś tych argumentów nie umniejsza. Zwłaszcza, że wciąż mówimy o tym samym - szkodliwym etatyzmie i jego efektach, które wywołują jedynie negatywne działania. Podoba mi się, że AR ora tutaj takie rzeczy stricte zależne od...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Filozoficzna obrona kapitalizmu napisana z wielkim rozmachem. Podstawy wolności i indywidualności jednostki ludzkiej. Bez wątpienia Ayn Rand była jednostką wybitną.

Filozoficzna obrona kapitalizmu napisana z wielkim rozmachem. Podstawy wolności i indywidualności jednostki ludzkiej. Bez wątpienia Ayn Rand była jednostką wybitną.

Pokaż mimo to