Ten tom poświęcony jest głównie malarstwu impresjonistycznemu i postimpresjonistycznemu. Twórcy tacy jak Manet, Monet, Renoir, Degas, Pissarro początkowo niezrozumiali i wyśmiewani stali się z czasem jednymi z najbardziej lubianych i znanych artystów w dziejach sztuki. Ich pogodne, pełne jasnych barw malarstwo wzbudza nieodmiennie zachwyt widzów, podobnie jak obrazy włoskich macchaioli, Seurata. Zaczynają się pojawiać tendencje zwiastujące narodziny awangardy widoczne w sztuce Cezanne’a, van Gogha, Gauguina. Obok rozwija się sztuka secesyjna, której dekoracyjna, wygięta linia zauważalna już w twórczości Toulouse-Lautreca, w pełni dochodzi do głosu w obrazach Muncha, Klimta, w architekturze Gaudiego, Wagnera, Horty, van de Veldego.

Spis treści:

1. IMPRESJONIZM
- Salon odrzuconych
- Manet i dziedzictwo naturalizmu
- Grupa impresjonistów
- Impresjonizm jako zjawisko międzynarodowe
- Urbanistyka i architektura w drugiej połowie XIX wieku

2. POSTIMPRESJONIZM
- Toulouse-Lautrec i światła Paryża
- Pointylizm
- Cezanne i przemyślana forma
- Gauguin i van Gogh, prekursorzy awangardy
- Nurt symbolizmu w Europie

3. SZTUKA WŁOSKA OD ZJEDNOCZENIA PAŃSTWA DO KOŃCA XIX STULECIA
- Szkoła neapolitańska
- Macchiaioli
- Sztuka północnej Italii - od malarstwa rodzajowego do scapigliatury
- Dywizjonizm w malarstwie włoskim
- Architektura i sprawa stylu narodowego

4. W STRONĘ NOWOCZESNOŚCI - SECESJA
- Narodziny nowego stylu
- Styl Liberty we Włoszech