Zaczyn. O Zofii i Oskarze Hansenach

Bardzo przyzwoite repo o parze projektantów, którzy, choć byli wielkimi wizjonerami, nie powinni projektować niczego poza miastami w Sim City. Osoby wychowane w dworkach szlacheckich powinny mieć zakaz projektowania bloków mieszkalnych. Pozdrawiam, osoba wychowana i mieszkająca do dziś na blokowisku.

Bardzo przyzwoite repo o parze projektantów, którzy, choć byli wielkimi wizjonerami, nie powinni projektować niczego poza miastami w Sim City. Osoby wychowane w dworkach szlacheckich powinny mieć zakaz projektowania bloków mieszkalnych. Pozdrawiam, osoba wychowana i mieszkająca do dziś na blokowisku.

Z całą pewnością nie warto tracić czasu na lektury byle jakie, czy takie sobie. Życie jest bowiem stanowczo za krótkie, by przeczytać nawet tylko te książki, które są wartościowe! Jednak po „Zaczyn” sięgnąć nie tylko można, ale wręcz trzeba! To nie tylko fascynująca pod wieloma względami biografia pary trochę zapomnianych architektów, ale w dużej mierze znakomity wytrych do zrozumienia Polski powojennej i jej modelowania na płaszczyźnie społeczno-polityczno-urbanistycznej. Idee naprawy świata, trudny charakter jaki przypada w udziale bodaj każdemu wizjonerowi, realia gospodarki centralnie planowanej, wreszcie potrzeby samych użytkowników architektury mieszkaniowej - to wszystko ściera się w nieustannym tyglu tworząc w efekcie jedynie pewien zaczyn. Jego próbki możemy dziś „smakować” jedynie w kilku, nie do końca zresztą przeprowadzonych z duchem architektonicznego zamysłu, realizacjach. Forma Otwarta, Miasto Liniowe, Sztuka Procesualna – te pojęcia, niewiele obchodzą przeciętnego mieszkańca bloków na Przyczółku Grochowskim, zmagającego się z brakiem prywatności, przytłoczonego długimi galeriami komunikacyjnymi, ciemnymi wnętrzami mieszkań, hałasem podczas deszczu. Jak pisze Autor tej książki – „osiedle zaprojektowali ludzie, którzy nie zakładali istnienia zła.” Ja doskonale zdaję sobie sprawę z istnienia złej i słabej literatury, dlatego z czystym sumieniem polecam lekturę biografii Hansenów błyskotliwi napisaną przez Filipa Springera.

Z całą pewnością nie warto tracić czasu na lektury byle jakie, czy takie sobie. Życie jest bowiem stanowczo za krótkie, by przeczytać nawet tylko te książki, które są wartościowe! Jednak po „Zaczyn” sięgnąć nie tylko można, ale wręcz trzeba! To nie tylko fascynująca pod wieloma względami biografia pary trochę zapomnianych architektów, ale w dużej mierze znakomity wytrych do...

To była uczta czytelnicza.
Tok narracji sprawiał, że momentami zapominałam o otaczającej mnie rzeczywistości.
A w obecnej sytuacji jest to niezwykle pożądane - aby zapomnieć choć przez chwilę.
Dziękuję panu Springerowi za te chwile wytchnienia.

To była uczta czytelnicza.
Tok narracji sprawiał, że momentami zapominałam o otaczającej mnie rzeczywistości.
A w obecnej sytuacji jest to niezwykle pożądane - aby zapomnieć choć przez chwilę.
Dziękuję panu Springerowi za te chwile wytchnienia.

Nie tylko dla miłośników architektury/urbanistyki; momentami przejmująca biografia ludzi, która prowadzi przez kolejne dekady ich życia, zmuszająca do przyjemnej autorefleksji.

Nie tylko dla miłośników architektury/urbanistyki; momentami przejmująca biografia ludzi, która prowadzi przez kolejne dekady ich życia, zmuszająca do przyjemnej autorefleksji.

Niestety czytając inne pozycje dotyczące architektury prlu odnosi się wrażenie, że tekst "już gdzieś był", co w perspektywie całej książki bywa męczące. Mimo to jest to naprawdę piękny zbiór dotyczący Zofii i Oskara, wydaje mi się godną polecenia.

Niestety czytając inne pozycje dotyczące architektury prlu odnosi się wrażenie, że tekst "już gdzieś był", co w perspektywie całej książki bywa męczące. Mimo to jest to naprawdę piękny zbiór dotyczący Zofii i Oskara, wydaje mi się godną polecenia.

Fascynująca sprawa, tak wielkie nazwisko a zupełnie zapomniane. Czytając ten reportaż byłam jak chorągiewka - raz uważałam formę otwartą za mistrzowski pomysł a zaraz za głupotę. Właśnie to w tej książce jest cenne, że są opinie zwykłych ludzi nie związanych z architekturą obok profesorów architektury. W kontekście wszechobecnej patodeweloperki proponującej mieszkania jednopokojowe można się uśmiechnąć do zarzucanego Hansenom skandalicznego braku okna w kuchni. Trochę mało jest na temat samej Zofii, ale zrozumiałe jest to ponieważ ona nie działała w tylu dziedzinach co Oskar. Warto sięgnąć i zapoznać się z taką filozofią architektury.

Fascynująca sprawa, tak wielkie nazwisko a zupełnie zapomniane. Czytając ten reportaż byłam jak chorągiewka - raz uważałam formę otwartą za mistrzowski pomysł a zaraz za głupotę. Właśnie to w tej książce jest cenne, że są opinie zwykłych ludzi nie związanych z architekturą obok profesorów architektury. W kontekście wszechobecnej patodeweloperki proponującej mieszkania...

Bardzo ciekawa książka o bardzo ciekawych ludziach - Zofii i Oskarze Hansenach (choć wg mnie za mało o Zofii!). Niczego nie wiedziałam o Hansenach, o ich realizacjach i o głoszonych przez nich śmiałych ideach, w których poglądy na istotę architektury wynikały z interesujących poglądów na jej rolę społeczną, a także ze szczególnej filozofii przestrzeni, mocno powiązanej z przekonaniem o głęboko ludzkiej potrzebie związku z przyrodą. Tym bardziej wciągnęłam się w tę opowieść o idealistach, którzy chcieli odbudowywać powojenną Polskę zgodnie ze swoimi przekonaniami, krzewić swoją wizję architektury, ułatwiać ludziom życie - choć, co z tego się udało, to już zupełnie inna sprawa.
Do tego wszystkiego obserwacje i celne komentarze Filipa Springera, który wykonał wspaniałą pracę reporterską i pisarską. Bardzo polecam.

Bardzo ciekawa książka o bardzo ciekawych ludziach - Zofii i Oskarze Hansenach (choć wg mnie za mało o Zofii!). Niczego nie wiedziałam o Hansenach, o ich realizacjach i o głoszonych przez nich śmiałych ideach, w których poglądy na istotę architektury wynikały z interesujących poglądów na jej rolę społeczną, a także ze szczególnej filozofii przestrzeni, mocno powiązanej z...

reporterka przez małe r

reporterka przez małe r

"Zaczyn" jest nieco inny od pozostałych książek Springera, których amatorką jestem od dawna. Opisy zaprojektowanych przez Hansenów osiedli wciągają jak najlepsza sensacja, natomiast prezentacja teoretycznego podłoża hansenowskiej architektury oraz naukowego życia profesora nieco nuży, wydaje się, że również samego autora.

"Zaczyn" jest nieco inny od pozostałych książek Springera, których amatorką jestem od dawna. Opisy zaprojektowanych przez Hansenów osiedli wciągają jak najlepsza sensacja, natomiast prezentacja teoretycznego podłoża hansenowskiej architektury oraz naukowego życia profesora nieco nuży, wydaje się, że również samego autora.

Filip Springer Zaczyn o Zofii i Oskarze Hansenach, nie tylko życie, twórczość i osiągnięcia ludzi znanych są fascynujące. Mnóstwo jest również osób, o których wielu z nas nigdy nie słyszało, a w istotny sposób zapisali się w annałach światowej twórczości w różnych dziedzinach życia.

Takimi osobami byli, między innymi, Zofia i Oskar Hansenowie, małżeństwo architektów. On - syn Rosjanki i Norwega, Polak z wyboru, twórca teorii formy otwartej w sztukach pięknych, w myśl której artysta nie tworzy osobnego, zamkniętego dzieła sztuki, ale konstruuje je w taki sposób, aby stworzyć dziełu możliwość znalezienia się w innym kontekście i interpretacji. Pozwolić mu również odnaleźć się w innych okolicznościach, a jego odbiorcy dać możliwość czynnego udziału, swobodnej interpretacji tego, co ogląda.

Opierając się na tej koncepcji, Oskar Hansen wraz z innymi współtwórcami przedstawił do organizowanego w 1958 roku konkursu na pomnik upamiętniający ofiary obozu w Oświęcimiu projekt, którego założeniem było wylanie na terenie obozu poprzecznej asfaltowej drogi, przekreślającej raz na zawsze okropieństwa niesione przez faszyzm, drogi, w której miały zostać zatopione baraki, druty, wieże strażnicze i pozostałości krematoriów. Budynkom, które znalazły się na tej trasie należało pozwolić na powolne niszczenie, żeby zamieniły się kiedyś w pył, kończąc w ten sposób koszmar wydarzeń tamtych czasów. Odwiedzający obóz mogliby swobodnie podążać wytyczoną drogą, jednocześnie pozostawiając na niej spontaniczne gesty pamięci w postaci kwiatów, zniczy czy fotografii. Pomnik-Droga jak powiedział po latach Oskar Hansen miał wychodzić z życia, przekraczać śmierć i z powrotem powracać do innego życia. Życie i śmierć miały wzajemnie siebie określać. Projekt zwyciężył, chociaż nie spełniał wszystkich warunków zawartych w rozpisanym konkursie. Zachwycali się nim krytycy oraz dziennikarze.

Interesująca i dość śmiała koncepcja nie została jednak zrealizowana. Nie zaakceptował jej Międzynarodowy Komitet Oświęcimski, uznając Pomnik - Drogę za założenie zbyt teoretyczne. Pomnik, który ostatecznie stanął w Oświęcimiu był wynikiem kompromisu wypracowanego przez zwycięzców konkursu oraz dwa wyróżnione zespoły. Jednak nazwisko Oskara Hansena jako współtwórcy nowej wizji pomnika już się nie pojawiło. Nie chcąc pójść na kompromis, zrezygnował z dalszych prac nad nim.

Wizja formy otwartej pojawiała się nadal, jak obsesja, w projektach Oskara Hansena, z czego najbardziej znanym jest prawdopodobnie warszawskie Osiedle Przyczółek Grochowski. Śmiała koncepcja, którą trudniej było zrealizować. Oszczędność i braki materiałowe, trudności konstrukcyjne, samozwańczy budowlańcy poprawiający to i owo po swojemu. Nie było łatwo budować w tamtych czasach, a jednak założenia projektów brzmiały niezwykle nowocześnie jak na epokę, w której powstawały. Mieszkanie, w którym można dowolnie poprzestawiać ściany, połączyć je z innym, posiadające dodatkowe okno, przez które można spoglądać na zewnątrz nie wstając z ustawionego na przeciwko łóżka, zewnętrzne szafki na kisiel do krochmalu czy też kilkusetmetrowe korytarze na piętrach wzdłuż bloku, bo ten posiadał zbyt mało wind. Albo propozycja zagospodarowania przestrzeni robotniczej w Fabryce Automatów Tokarskich w Chocianowie . Żywopłoty, palmiarnie, pawilony socjalne, miejsca umożliwiające rozwijanie swojego hobby. Brzmi wręcz idealistycznie, chociaż nic z tego nie wychodzi, a projekt pozostanie jedynie na papierze.

Zaczyn to nie tylko fragment historii polskiej architektury, to także opowieść o dziwnych czasach, w których Zofii i Oskarowi Hansenom przyszło żyć i projektować. Świetna książka, bardzo dobrze skonstruowana, idealna dla każdego, kto choć trochę interesuje się powojenną Polską.

Filip Springer Zaczyn o Zofii i Oskarze Hansenach, nie tylko życie, twórczość i osiągnięcia ludzi znanych są fascynujące. Mnóstwo jest również osób, o których wielu z nas nigdy nie słyszało, a w istotny sposób zapisali się w annałach światowej twórczości w różnych dziedzinach życia.

Takimi osobami byli, między innymi, Zofia i Oskar Hansenowie, małżeństwo architektów. On -...