Andrzej Link-Lenczowski

Poniatowski po powrocie ze Szwecji zapewnił sobie start do kariery dzięki korzystnemu ożenkowi z Konstancją Czartoryską, siostrą dwóch ambit...

Poniatowski po powrocie ze Szwecji zapewnił sobie start do kariery dzięki korzystnemu ożenkowi z Konstancją Czartoryską, siostrą dwóch ambitnych braci - Michała i Augusta, zdobywających doświadczenie w szkole politycznej feldmarszałka Flemminga. (...) Działalność Poniatowskiego w latach dwudziestych wiąże się z nierozwiązaną, jak dotąd kwestią genezy "Familii" - stronnictwa, które obok Potockich odegrać miało kluczową rolę we wszystkich meandrach polityki polskiej w schyłkowym okresie rządów Augusta II i za panowania jego następcy. Energia i majatek braci Czartoryskich (szczególnie Augusta, który wraz z ręką Zofii z Sieniawskich Denhoffowej, wdowy po Stanisławie Denhoffie, odziedziczył bajeczną fortunę hetmańską) w połączeniu z doświadczeniem politycznym i umiejętnościami politycznymi Poniatowskiego legły u podwalin stronnictwa, wytyczającgo jako cel nadrzędny (program "Familii" kształtował się, rzecz jasna, stopniowo) stworzenie silnego ośrodka politycznego, by w oparciu o klientelę szlachecką i poparcie Wettyna uzyskać dominujacą pozycję wśród innych fakcji magnackich.