Pierwsza połowa

Pierwsza połowa

Książka rozczarowała mnie już na samym początku. Bowiem, choć tytuł tego nie sugeruje, nie stanowi ona skończonej całości, lecz jest tylko zbiorem mniej lub bardziej powiązanych artykułów - i to artykułów bardzo nierównych.
Kolejne rozczarowanie przyszło wraz z lekturą, gdy bardzo szybko wyszła na jaw mała dociekliwość filozoficzna autora - autor jest przede wszystkim historykiem i nie próbuje tego nawet zatuszować. Nie interesują go głębsze zależności filozoficzne w myśli marksistowskiej, logiczne konsekwencje, czy metafizyczna podbudowa i poprzestaje najczęściej na powiązaniach biograficznych, datach wydania poszczególnych traktatów i odniesieniach (rozczarowująco powierzchownych u takiego autora) do sytuacji politycznej. Książka dobra dla kogoś, kto jest już przekonany, a nie dla tych, co próbują zrozumieć.
Jedynym chlubnym wyjątkiem na tle całego tomu, jest bardzo dobry artykuł "Marks, Engels i polityka", w którym Hobsbawm pokazuje, że filozofia marksistowska wcale nie była, jak to niekiedy się dowodzi, podobnie, co heglizm oderwana od jednostkowych faktów. Przedstawiona przez Hobsbawma gra Marksa z rzeczywistością, stałe analizowanie sytuacji, określanie środków wiodących do celów, przeformułowywanie wcześniejszych strategii, pozwalają lepiej wczuć się w przyświecające Marksowi motywy i wręcz, tak przedstawionego Marksa, polubić. Więcej nawet, Hobsbawm przedstawia Marksa tak, że wręcz nie sposób go nie polubić. Jest to zaletą i zarazem wadą. Zaletą, ponieważ dobrze, gdy autorowi udaje się przełamać zalecenie rygorystów metodologicznych dotyczące obiektywizmu i zaangażować w przedmiot, o którym pisze. Wadą, ponieważ musimy uważać, czy Marks i marksizm, o którym pisze Hobsbawm, są realnymi Marksem i marksizmem, a nie tylko projekcją autora.

Książka rozczarowała mnie już na samym początku. Bowiem, choć tytuł tego nie sugeruje, nie stanowi ona skończonej całości, lecz jest tylko zbiorem mniej lub bardziej powiązanych artykułów - i to artykułów bardzo nierównych.
Kolejne rozczarowanie przyszło wraz z lekturą, gdy bardzo szybko wyszła na jaw mała dociekliwość filozoficzna autora - autor jest przede wszystkim...

Przegadane i w wielu miejscach ciężkie do zrozumienia (nie mam pewności, czy winą należy obarczać samego autora, czy raczej tłumacza, któremu nie przyszło do głowy, że zdania na dziesięć linijek można podzielić na coś bardziej przystępnego). Nie jest to w żadnym wypadku książka dla laików, którzy chcieli dowiedzieć się czegoś konkretnego o Marksie, marksizmie i socjalizmie. Jak na zbiór esejów przystało, poszczególne jego części prezentują bardzo różny jakościowo poziom - od całkiem dobrych i ciekawych, po zupełnie ciężkostrawne i pozbawione konkretnego celu. Dla niektórych teksty Hobsbawma mogą okazać się ciekawą inspiracją do dalszych poszukiwań i lektur (Gamsciego czy mniej znanych dzieł Marksa i Engelsa),jednak zakładam, że będą oni w mniejszości. Ci, którzy oczekiwali bardziej współczesnego spojrzenia na te dziewięstnasowieczne idee, odejdą rozczarowani.

Przegadane i w wielu miejscach ciężkie do zrozumienia (nie mam pewności, czy winą należy obarczać samego autora, czy raczej tłumacza, któremu nie przyszło do głowy, że zdania na dziesięć linijek można podzielić na coś bardziej przystępnego). Nie jest to w żadnym wypadku książka dla laików, którzy chcieli dowiedzieć się czegoś konkretnego o Marksie, marksizmie i socjalizmie....