Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Nieznana mi dotychczas twórczość Carla Grunerta to przede wszystkim opowiadania fantastyczno-naukowe. Utwory zawarte w tym zbiorze pochodzą z lat 1908-1910 i są dobrym przykładem na rozwój wczesnej niemieckiej literatury SF. Po pionierskich pracach Kurda Laßwitza, które możnaby porównać do powieści Jerzego Żuławskiego, przyszedł czas na utwory o wiele mniejszego kalibru. Do takich zaliczyłbym właśnie opowiadania Grunerta, którego postrzegam jako niemieckiego odpowiednika Władysława Umińskiego – autora płodnego i z łatwością docierającego do mniej wymagającego czytelnika. Podobnie jak u „polskiego Verne'a” w utworach Grunerta pełno cudownych wynalazków („magiczne okulary”, „reaktory atomowe”, maszyny czasu, automaty podtrzymujące życie... głów) oraz katastroficznych wydarzeń (kolizja Ziemi z ciałem niebieskim). Dzisiaj nie wyróżniają się one zbytnio wśród całej masy podobnych opowiadań, ale na początku XX-go wieku miały z pewnością bardziej znaczący wpływ i korzystały z faktu, że SF było wtedy jeszcze gatunkiem, w którym tworzyło raczej niewielu pasjonatów. Co mnie najbardziej w tym zbiorze opowiadań zadziwiło to fakt, że Grunert często korzystał z dobrze znanych już od czasów Wellsa i Verne'a tematów, nie uciekając czasami nawet od umieszczania tychże ojców literatury SF na łamach swoich utworów. Gdyby dzisiaj ktoś w taki sposób pisał, określonoby jego twórczość jako lepsze fanfiki! Stylistycznie również nie jest najlepiej: Grunert często nachalnie korzysta z dorobku poprzedników, słabo lub wcale nie rozwija wykorzystanych tematów a jego narracja obfituje w ckliwe elementy romantyczne oraz przejawia tendencje do mocarstwowego nacjonalizmu. Ale być może trochę się czepiam, bo wtedy Niemcy stały u szczytu swojej potęgi a najwyższą górą cesarstwa naprawdę była... Kilimandżaro.