Relacje zawarte w Kronikarzach kultur prekolumbijskich ukazują życie dawnych mieszkańców Meksyku i strefy karaibskiej, ich kulturę materialną oraz duchową, tak jak to zobaczyli i osądzili przybysze ze starego kontynentu, narzucając niejednokrotnie własny europocentryczny punkt widzenia, który w nie zmienionej formie przetrwał do dnia dzisiejszego.
Autorami zamieszczonych w książce fragmentów kronik, listów, dzienników podróży są wyłącznie naoczni świadkowie, szesnastowieczni odkrywcy, konkwistadorzy, zakonnicy, kronikarze czy wreszcie zwykli żołnierze, a więc ludzie reprezentujący różny poziom kultury, odmienne charaktery, moralność, inteligencję i motywy działania - jedni natchnieni misją nawracania pogan ku chwale Boga, odkrywania nowych lądów, inni opętani żądzą zdobycia złota, poszukujący przygód. Wybijającą się i niezwykłą postacią jest w tym gronie Krzysztof Kolumb prowadzący szczegółowy dziennik z podróży, która przeszła najśmielsze oczekiwania Żeglarza; interesujące są relacje zdobywcy Meksyku Hernana Cortesa, skarbnika królewskiego Alvara Nuñeza Cabeza de Vaca, ogromnie cenne obserwacje, jakie poczynili zakonnicy Bernardino de Sahagún czy Bartolomé de las Casas.
Nie sposób przecenić roli wielkich geograficznych odkryć w rozwoju naszej cywilizacji. Pięćset lat temu Krzysztof Kolumb rozpoczął starania o zorganizowanie wyprawy, która zakończyła się odkryciem Ameryki - w związku z tym pragniemy również przypomnieć czytelnikowi polskiemu sylwetki owych śmiałków, którzy odważyli się popłynąć w Nieznane.