Akcja wielu powieści z drugą wojną światową w tle rozgrywa się w III Rzeszy. Jest to zupełnie zrozumiałe. Nic bowiem nie kojarzy się tak bardzo z wojną jak Rzesza rządzona przez Adolfa Hitlera. Również w powszechnej świadomości temat ten jest stale obecny. Jednak należy pamiętać, że w Europie Hitler miał szczególnego sojusznika. Były nim Włochy rządzone przez Benita Mussoliniego. Włoski faszyzm był w jakimś sensie wzorem dla nazizmu. Jak wyglądało życie w kraju rządzonym przez Duce? Czy można było pozostać prawdziwie wolnym w zniewolonym państwie? Co się dzieje, gdy wielka historia wkracza bez pytania w życie zwykłych ludzi?

Właśnie o tym wszystkim opowiada najnowsza powieść Lisy Scottoline pod tytułem „Wieczna”. Autorka jest już znana czytelnikom z licznych książek, choć „Wieczna” to jej pierwsza powieść historyczna. Jakże udana, dodam od razu. Niech nie zraża was objętość książki, która liczy sobie prawie siedemset stron. Czyta się ją bardzo szybko. Wszystko to za sprawą języka i stylu autorki, który być może nie jest specjalnie wyszukany, jednak umiejętnie oddaje emocje i skomplikowaną historię. Niewątpliwie plusem są także krótkie rozdziały, które dodają narracji dynamiki.

Akcja powieści rozgrywa się w latach 1937–1957, chociaż najważniejsze wydarzenia mają miejsce do 1944 roku. Poznajemy historię trzech rodzin, dla których tłem jest faszystowski Rzym. W „Wiecznej” władza, polityka, miłość, namiętność, przyjaźń i zemsta splatają się ze sobą, prowadząc do prawdziwego dramatu.

W 1937 roku Elisabetta, Marco i Sandro stanowią trójkę nastoletnich przyjaciół. Wydaje się, że mają przed sobą całe życie. Snują plany i marzenia. Razem miło spędzają czas, dobrze się rozumieją i przysięgają sobie wieczną przyjaźń. W tamtych czasach jest to jednak bardzo niepewna obietnica. Powoli w ich życie wkraczają wielka polityka i miłość. Czy troje rzymskich znajomych przetrwa próby, które postawi przed nimi los? Czy ważniejsza okaże się lojalność wobec partii, czy wobec rodziny? Czy to możliwe, aby polityka podzieliła rodziny i przyjaciół?

Ważna w powieści jest historia. Początkowo wydaje się, że rządy Mussoliniego nie ingerują w życie zwykłych Włochów. Sytuacja jednak zaostrza się z roku na rok. Zmienia się zaś diametralnie, gdy Duce zawiera przymierze z Hitlerem i rozpoczyna prześladowanie włoskich Żydów. Jednym z nich jest Sandro, a także jego rodzina. Gdy do Rzymu wkraczają naziści, los Żydów wydaje się przesądzony.

Lisa Scottoline napisała przejmującą powieść, której akcja rozgrywa się w strasznych czasach. Faszystowskie Włochy to nie jest miejsce dla niezależnych ludzi, ceniących sobie wolność. Partia wkracza w każdą dziedzinę życia. Jak daleko posunie się Marco, aby udowodnić swą lojalność? Jakie rodzinne tajemnice wyjdą na jaw i jak wpłyną na dalsze losy bohaterów?

Wreszcie: czy w tych trudnych czasach można kochać? Czy można zdobyć się na miłość, gdy wokół tyle nienawiści i śmierci?

„Wieczna” to książka, która bardzo przypadła mi do gustu. Lubię powieści historyczne, z których czytelnik może się czegoś dowiedzieć. W tym przypadku poznajemy wycinek z historii faszystowskich Włoch, moim zdaniem dość słabo znanej w naszym kraju. To jeden z powodów, by sięgnąć po tę pozycję. Drugim bez wątpienia jest wzruszająca opowieść, która emocjonalnie angażuje czytelnika. Autorka pisze bardzo plastycznie, czujemy się niemal naocznymi świadkami opisywanych wydarzeń. Jestem zdecydowanie na tak.

Wojciech Sobański