Wspominamy

LubimyCzytać LubimyCzytać
01.11.2013

Ze smutkiem pożegnaliśmy w tym roku wielu cenionych ludzi pióra. Zarówno autorów literatury popularnej, jak i poetów czy pisarzy eksperymentujących z formą. Dziś chcielibyśmy przypomnieć tych, którzy odeszli w 2013 roku.

Wspominamy

2 stycznia zmarła Teresa Torańska

Rozmowa to nie jest tylko biografia. Musi o coś w niej chodzić. Trzeba w niej pokazać po pierwsze, coś współczesnego, co dotyka i interesuje ludzi, a po drugie, jakiś problem. To musi być o czymś, co daje czytelnikowi do pomyślenia. Nie interesuje mnie opisywactwo.(Ja, My, Oni. Teresa Torańska w rozmowie z Małgorzatą Purzyńską)

Nie rezygnowała z pracy dziennikarskiej do końca swoich dni. Pracowała nad zbiorem wywiadów „Smoleńsk”, wydanym już po jej śmierci. Karierę dziennikarską zaczynała w latach 70-tych. Pisała dla tygodnika „Kultura”, „Polityki”,  „Tygodnika Solidarność”. Po wprowadzeniu stanu wojennego została zwolniona z pracy z zakazem wykonywania zawodu. Od 1985 r. mieszkała w Paryżu, następnie z przerwami w Cambridge, Bostonie, Nowym Jorku, Waszyngtonie i w Warszawie. Publikowała w prasie zagranicznej („Granta”, „L’Osservatore Romano”), współpracowała z paryską „Kulturą”, a także z prasą i wydawnictwami podziemnymi. W latach 2000-2011 pracowała w „Dużym Formacie”. Od marca 2012 r. jej teksty ukazywały się w polskim „Newsweeku”.

19 czerwca zmarł Maciej Malicki

Malicki - mistrz mój z chodnika, a gdzie nie ma chodników, z pobocza drogi. Wprowadza mnie w świat "marginesu". Opisuje życie codzienne tych, którym wielki świat nie straszny, bo obojętny. Istotne sprawy są dwie - usiąść i pogadać. Poimprezujmy trochę, popijmy, dajmy się zwieść pozorom naszej elokwencji, przestańmy kontrolować język i dajmy się nieść...Oryginalni ludzie, świetne dialogi, zabawa językiem z najwyższej półki, niezwykle czułe ucho na niuanse i absurdy mowy. Sama radość z czytania -  COMPOSmentis

Chociaż debiutował opowiadaniami w latach 70., pierwszą swoją powieść - „Kawałek wody” opublikował dopiero w 2000 roku. Potem przyszły kolejne  - aż 6 oraz jeden tomik poezji. Przez lata mieszkał w Świdrze (Otwock) i był m.in. witrażystą, ale także wieloletnim sekretarzem redakcji „Literatury na Świecie”. Jego proza ma w sobie wiele z Białoszewskiego – Malicki, obdarzony doskonałym słuchem uwielbiał przedstawiać drobne, pozornie nic nie znaczące scenki z codziennego życia. Mało kto w świecie literackim pamięta o tym, że na początku lat 90-tych zajmował się komiksem – kierował magazynem „Kelvin i Celcjusz”, na łamach którego po raz pierwszy nad Wisłą pojawiły się paski komiksowe z przygodami Calvina i Hobbesa autorstwa Billa Wattersona.

15 sierpnia zmarł Sławomir Mrożek

Jeżeli sami nie nadamy rzeczom jakiegoś charakteru, utoniemy w tej nijakości.(Tango)

Chociaż światową sławę przyniosła mu literatura, w tym szczególnie „Tango” i „Policja”, zadebiutował jako rysownik, a styl graficzny Mrożka miał bez wątpienia wpływ na Marka Raczkowskiego. Po wojnie, w latach 50-tych, rozpoczynał w Krakowie studia na różnych kierunkach (architektura, orientalistyka), jednak żadnego nie ukończył. W tym samym czasie podjął pracę w „Dzienniku Polskim”, jego teksty satyryczne i rysunki ukazywały się również w „Szpilkach”, „ Po prostu”, „Życiu Literackim”, „Nowej Kulturze” i w „Przekroju”. W 1953 r. w Wydawnictwie Literackim opublikował pierwsze zbiory tych tekstów: „Opowiadania z Trzmielowej Góry” i „Półpancerze praktyczne”. W 1958 r. Teatr Dramatyczny w Warszawie wystawił pierwszą sztukę Mrożka pt. „Policja”. W 1963 r. wyjechał wraz z żoną Marią Obrembą do Włoch, gdzie podjęli decyzję o emigracji. Mimo to w Polsce publikowano  jego kolejne sztuki, m.in. „Czarowną noc”, „Śmierć porucznika”. W 1964 r. ukazuje się „Tango”, które ugruntowało pozycję pisarza i przyniosło rozgłos na całym świecie. Wrócił do Polski w 1996 roku, by po raz kolejny wyjechać w 2008. Ze względu na korzystny dla jego zdrowia klimat zamieszkał w Nicei. Tam też zmarł, jego prochy natomiast spoczywają w Panteonie Narodowym w Krakowie.
#####
30 sierpnia zmarł Seamus Heaney

Gdzie mieszka duch? Wewnątrz czy na zewnątrz
Rzeczy pamiętanych, zrobionych, nie zrobionych?
Co było pierwsze: krzyk morskiego ptaka czy dusza,
Ujrzana w wyobraźni, zimnym świtem, kiedy krzyknął?
(cykl Przymiarki, tom Przejrzysta pogoda)

Wielu krytyków uznaje Seamusa Heaney'a za największego anglojęzycznego poetę od czasów Yeatsa. Był laureatem Nagrody Nobla w 1995 r. Irlandzki poeta, eseista, tłumacz i literaturoznawca, profesor na Harvardzie i Oksfordzie urodził się w 1939 r., debiutował w 1966 r. Najbardziej znane jego tomy wierszy to "Station Island" (1986) i "Seeing Things" (1991). W 2011 roku ukazała się pierwsza w języku polskim monografia poety pióra Jerzego Jarniewicza pt. "Heaney. Wiersze pod dotyk". W Polsce opublikowano wybory poezji Heaney'a: „44 wiersze”, „Ciągnąc dalej”, "Światło elektryczne", oraz eseistyki „Zawierzyć poezji” i "Znalezione - przywłaszczone".

1 października zmarł Tom Clancy

Lektura Toma Clancy’ego uderza realizmem zdarzeń, wnikliwością, znakomitym merytorycznym przygotowaniem autora (...), dbałością o szczegóły, czasami wręcz drobiazgową, oraz różnorodnie skreślonymi kreacjami bohaterów głównych i pobocznych. Wszystko płynnie wkomponowane w sieć politycznych, ekonomicznych, biznesowych, wojskowych powiązań i zależności - jarr74

Zaczynał jako niezależny biznesmen, później poświęcił się wyłącznie pisarstwu. Nie zerwał jednak do końca kontaktu z biznesem - posiadał własną fabrykę tworzącą gry komputerowe, których był pasjonatem. Karierę rozpoczął w 1984 roku, publikując "Polowanie na Czerwony Październik", które pobiło wszelkie rekordy popularności. Jego kolejne powieści zajmowały pierwsze miejsca na listach bestsellerów, na ich podstawie powstało też kilka filmów. Twórczość Toma Clancy'ego cechuje głęboka znajomość realiów współczesnej geopolityki, kulis działania agend rządowych i sił zbrojnych. Wraz ze Steve'em Pieczenikiem był współautorem czterotomowego cyklu powieściowego CENTRUM, którego pierwsza część doczekała się ekranizacji. 

7 października zmarła Joanna Chmielewska

Uwielbiam sięgać po książki J.Chmielewskiej, gdy mam chandrę, gdy zły dzień przytłacza mnie swoim ciężarem…Zagłębiam się w lekturę i…moi „współmieszkańcy” wyłażą ze swoich pokoi i z dziką troska patrzą na osobę zwinięta na fotelu i zaśmiewającą się do łez - usiuta

Była autorką powieści sensacyjnych, kryminalnych, komedii obyczajowych, a także książek dla dzieci i młodzieży. Ukończyła Wydział Architektury na Politechnice Warszawskiej, z zawodu była  inżynierem architektem. Pracowała m.in. w Samodzielnej Pracowni Architektoniczno-Budowlanej "Blok", w Energoprojekcie, w Biurze Projektów "Stolica". Debiutowała literacko w 1958 r. na łamach czasopisma "Kultura i Życie" jako prozaik. Przez pewien czas pisała w „Kulturze i Sztuce” na tematy związane z architekturą wnętrz. W 1964 r. miał miejsce jej debiut książkowy – wydała sensacyjną powieść "Klin". Od 1970 r. zajmowała się wyłącznie twórczością literacką. Łączny nakład jej powieści w Polsce przekroczył 6 mln egzemplarzy, a w Rosji - gdzie uważana jest za najpoczytniejszą pisarkę zagraniczną - 8 mln. Tuż przed śmiercią ukazała się jej autobiografia „ Życie nie (całkiem) spokojne”.

9 października zmarł Edmund Niziurski

Właściwie już dawno uderzyło mnie, jak mało w gruncie rzeczy potrzeba, żeby funkcjonował ten skomplikowany mechanizm, który nazywa się cywilizacją. Odrobina umiejętności fachowych, odrobina sumienności, poczucia obowiązku i już wszystko się kręci...(Salon wytrzeźwień)

Był polskim prozaikiem, publicystą, scenarzystą i dramaturgiem, ale także socjologiem i prawnikiem. Zasłynął  dzięki popularnym książkom dla dorosłych i młodzieży, cechującym się charakterystycznym, nieco absurdalnym humorem słownym. Najbardziej znane to: „Księga urwisów”(1954 – szkolna lektura w 1978 wpisana na Listę Honorową IBBY), „Sposób na Alcybiadesa” (1964 – szkolna lektura w 1978 wpisana na Listę Honorową IBBY), „Niewiarygodne przygody Marka Piegusa” (nagroda "Orle Pióro" przyznana przez czytelników „Płomyka” w 1970 r.), „Klub włóczykijów”, „Naprzód, Wspaniali!”, „Adelo, zrozum mnie!”, „Żaba, pozbieraj się!”, „Awantura w Niekłaju”, „Siódme wtajemniczenie”. Na jego książkach wychowało się wiele pokoleń polskiej młodzieży. 19 grudnia 2008  otrzymał od Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Bogdana Zdrojewskiego Złoty Medal "Zasłużony Kulturze Gloria Artis".


Szczęśliwie dla pisarzy, ich twórczość nie podlega prawom ludzkiego przemijania. Jeśli na naszej liście zabrakło ważnego dla Was twórcy, napiszcie wspomnienie o nim w komentarzu pod tekstem.
 


komentarze [13]

Sortuj:
Niezalogowany
Aby napisać wiadomość zaloguj się
Flavia 05.11.2013 15:54
Czytelnik

Za Teresą Torańską nigdy nie przepadałam, chociaż akurat nie mam jej za złe wywiadów z komunistami. Dziennikarz musi przeprowadzić wywiad z samym Belzebubem. Amerykański dziennikarz z NY przeprowadził taki z Che Guevarą, a Fallaci z Chomeinim. Po prostu nie widzę w Torańskiej wielkiej przenikliwości, a wywiad z nią w TVPInfo wręcz mnie zażenował.

Najbardziej żałuję Joanny...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
avuca 04.11.2013 19:13
Moderator globalny

Szanowni Użytkownicy,

Tylko na jeden weekend spuściłam forum z oka - chwila nieuwagi i już się zrobił ideologiczny spór zupełnie niezwiązany z tematem:)

Po raz kolejny proszę o ograniczenie zakładania off-topowych dyskusji światopoglądowych. Na LubimyCzytać.pl dyskutujemy o książkach, pisarzach, czytelnictwie itp. Spory ideologiczne proszę rozwiązywać w wiadomościach...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
kryptonite 04.11.2013 11:24
Bibliotekarz | Oficjalny recenzent

Czemu ciągle, kiedy widzę ciekawy temat do dyskusji, to zawsze gdzieś na początku zaczyna się spór między ateistami a katolikami? I to zawsze z wyraźną prowokacją na wstępie? Proponuję założyć w jakieś grupie dyskusję na temat religii i naszych poglądów na ten temat, niż wałkować to samo przy naprawdę interesujących artykułach.

Dla mnie największym zaskoczeniem była...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
allison 02.11.2013 21:28
Czytelniczka

Widzę, że dyskusja odeszła daleko od zasadniczego tematu...:)

Pisarzy, którzy zmarli, wspominam nie tylko z okazji dnia Wszystkich Świętych. Właściwie każdorazowo sięgając po ich książki, myślę, że tak naprawdę żyją poprzez swoją twórczość - wiem, wiem, to banalne stwierdzenie, ale dla mnie niesamowite jest to, że niektórzy ludzie zostawiają po sobie dorobek ważny dla...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
tomsn 02.11.2013 20:27
Czytelnik

- fragment wycięty ze względu na off-topic - (avuca)

@ temat

Wspomnę także Edmunda Niziurskiego - z racji jego książek "Księgi Urwisów". Pamiętam, że czytałem je po kilkanaście razy. Najbardziej podobały mi się za młodu opisy codziennego życia chłopców - ich radość z jedynew we wsi futbolówki, z jedzenia niedostępnych konserw, wizycie w kinie zakładowym itp. Później...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
BIETKA 02.11.2013 14:47
Czytelniczka

23 stycznia 2013 roku zmarł Prymas Polski, kardynał Józef Glemp.
Milena Kindziuk napisała o nim świetną książkę pt." Kardynał Józef Glemp. Ostatni taki prymas".

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Vesna 02.11.2013 14:30
Czytelniczka

Nie pierwszy raz się zdarza, że dyskusje czytelników znacznie odbiegają od zagadnienia i żeby przeczytać wypowiedzi na temat, musimy przewijać pół strony albo i więcej. Nie jest to miejsce na tego typu potyczki słowne, a jeśli ktoś już naprawdę nie może się powstrzymać od komentarza, niech lepiej napisze wiadomość prywatną.
Tego typu sytuacja powtórzy się jeszcze nie raz,...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
Maciej Markisz 02.11.2013 11:26
Czytelnik

-fragment wycięty ze względu na off-topic- (avuca)

Świat śmierci miesza się już za życia ze światem życia (nawet gdy ujęte są głównie na przeciwbiegunowej huśtawce), Lubimy_Czytać.pl można zawsze pochwalić za nieustające wątki o pisarzach/pisaniu na bieżąco. I tu ukłony.

Poza tym serwisem można zauważyć zjawisko przypominania sobie o ludziach - nawet tych największych -...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
tomsn 01.11.2013 18:53
Czytelnik

Z chęcią zapaliłbym znicze na grobach Wielkich Polskich Pisarzy na ziemiach wschodnich np: Marii Konopnickiej na cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie lub historykowi Joachimowi Lelewelowi na wileńskiej Rossie.

Wsponam także Malickiego, dawno temu przeczytałem jego dziennik. No cóż, każdy ma swój czas. Wieczny Odpoczynek racz im dać Panie!

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Evik 01.11.2013 14:32
Bibliotekarka

"Minuta ciszy po umarłych
Czasem do późnej nocy trwa..." (W.Szymborska)

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post