Wszystko zaczyna się oczywiście od „Akademii Pana Kleksa”, wyjątkowej szkoły dla chłopców o imionach na literę A, gdzie Adam Niezgódka rozpoczyna waśnie naukę. Żadna szkoła nie może się równać z tą Akademią (no, może Hogwart…), z całym piętrem przeznaczonym na sekrety, furtkami do innych bajek, piegami zamiast ocen i lekcjami kleksografii. Tu chłopcy co rano wprost wyskakują z łóżek z ciekawości, czego przyjdzie im się nauczyć. Jednak za sprawą fryzjera Filipa i jego „syna” Alojzego w Akademii nastają trudne czasy, a Pan Kleks wprost maleje ze zgryzoty…

„Podróże Pana Kleksa” od razu przywodzą na myśl „Podróże Sindbada Żeglarza”. W tej części Pan Kleks przemierza niesamowite krainy, od Bajdocji po Nibycję, w poszukiwaniu atramentu. W tej pełnej niebezpieczeństw wyprawie wraz z nim poznajemy najróżniejsze ludy, ich niesamowite wynalazki, najdziwniejsze potrawy i przezabawne języki.

Wreszcie w „Tryumfie Pana Kleksa” wracamy na chwilę do Akademii, gdzie Adam Niezgódka zdobywa właśnie dyplom Filologii Zwierzęcej i powraca do domu, aby odkryć tajemnicze zniknięcie rodziców. Tylko Pan Kleks może mu pomóc ich odnaleźć, ale najpierw musi się udać do Alamakoty, aby rozprawić się ze złośliwym Alojzym Bąblem, którego poznaliśmy w poprzednich częściach.

Każda z powieści ma swój urok, ale szczególnie przypadł mi go gustu „Tryumf Pana Kleksa”, najbardziej spójna i złożona część, z szczegółowo opisanymi postaciami, wieloetapową misją, a nawet wątkami miłosnymi. Nie sposób wyjść z podziwu dla Jana Brzechwy, jego wyobraźni i poczucia humoru, przejawiających się zwłaszcza w nazwach kolejnych krain, opisach poznanych ludów, ich zwyczajów, języków i potraw. Sam Pan Kleks jest postacią niezwykłą, pełnym cierpliwości nauczycielem, nieco roztrzepanym wynalazcą, niezrównanym kucharzem, który dociera na dno oceanu i w przestworza. Można by powiedzieć, że to taki polski profesor Dumbledore, ale chronologicznie to raczej Dumbledore jest brytyjski Panem Kleksem.

Ilustracje Marianny Sztymy zasługują na szczególną uwagę. Część z nich pozornie przypomina dziecięce rysunki, i te nie obudziły mojego zachwytu, ale znajdują się między nimi małe dzieła sztuki, w stylu retro, z przewagą błękitów i turkusów. Nie tylko ilustrują przygody bohaterów, ale przenoszą do świata bajek, pokazując, jak od prostych elementów i figur można dojść do pięknych, fantazyjnych ilustracji.

„Brzechwa Dzieciom. Dzieła Wszystkie. Pan Kleks” to jeden z czterech tomów wydanej przez Naszą Księgarnię serii, zbierającej wszystkie utworzy autora. Oprócz cyklu o Panu Kleksie na serię składają się również „Bajki”, „Wiersze” i „Teatrzyki” w pięknej oprawie graficznej. Aż chce się po nie sięgnąć i zatopić w lekturze.

Agnieszka Kruk