Fabuła „Reputacji” przypomina powieści francuskich egzystencjalistów, gdzie główna postać pozostaje przez cały czas na pierwszym planie, a czytelnik coraz lepiej poznaje jej życiowe doświadczenia i dylematy, nigdy jednak nie dowiadując się wszystkiego. Tutaj główny bohater, Javier Mallarino, jest słynnym karykaturzystą, który po 40 latach pracy doczekał się najwyższych laurów. Poznajemy drogę, jaką przez ten czas przebył, i koszt sukcesu, jaki odniósł. Nasz bohater, choć niepozbawiony wad, przez całe życie pozostał niezależny, bezkompromisowy, oddany swojej pasji, za co trudno go nie lubić i nie cenić. Obok Mallarino najciekawszą postacią jest jego była żona Magdalena. Ich związek, ukazany w kolejnych retrospekcjach z przenikliwością i polotem, początkowo wydaje się przykładem partnerstwa doskonałego. Jednak, jak pokazuje Vásquez, nie trzeba żadnych nadzwyczajnych kataklizmów, aby destrukcyjna codzienność dokonała swego dzieła.

W Kolumbii rysunkowy, satyryczny komentarz do bieżących wydarzeń ma najwyraźniej dużo większe znaczenie niż w naszym kraju, gdyż Mallarino – jak przekonujemy się podczas lektury - dysponuje poważniejszą „siłą rażenia” niż niejeden polski tygodnik opinii czy tabloid. Posługując się tak groźnym narzędziem niewątpliwie należy zachować najwyższą ostrożność – pomimo że nie sprzyja temu sama istota rysunkowej satyry, obowiązkowo jednoznacznej i aktualnej. Komentowanie „na gorąco” bieżących wydarzeń nie pozostawia zbyt wiele czasu do namysłu, a stąd tylko krok do pomyłki, której skutki mogą okazać się fatalne – zarówno dla autora rysunku, jak też jego bohatera.

Śledząc powieściowe perypetie Javiera Mallarino należy pamiętać, że „Reputacje” to nie kryminał ani literatura obyczajowa. Nie znajdziemy tu ekscytującej intrygi z zaskakującym finałem, po którym „wszystko wiadomo”. Nie powinniśmy również liczyć na proste emocje i wzruszenia wyciskające łzy. Vásquezowi bliżej do Alberta Camusa, Jeana-Paula Sartre'a, czy nawet Conrada niż np. Jodi Picoult. Pod koniec powieści, gdy dochodzi do rozstrzygających decyzji, pomyślałem o „Lordzie Jimie” (ponownie czytanym po latach, w lepszym przekładzie i z większym zrozumieniem). Dlatego nie zaskoczyła mnie informacja, że Vásquez napisał biografię słynnego Polaka. Całkiem podobnie jak u autora „Jądra ciemności”, w „Reputacjach” honor, godność, sumienie, te wszystkie niemodne wartości niematerialne, znaczą zdecydowanie najwięcej.

Bogusław Karpowicz