To tylko opakowanie, zmieniona sytuacja, ale w środku wciąż jestem taka sama. To nadal ja. Aleksandra Ostojańska. I nikt mi tego nie zabierze. Nawet nędza”.

Nakładem wydawnictwa Prószyński i S-ka ukazał się właśnie drugi tom cyklu Wioletty Sawickiej „Wiek miłości. Wiek nienawiści”. Książka nosi tytuł „Franka w obcym domu” i jest bezpośrednią kontynuacją „Oleńki. Panienki z białego dworu”..

Akcja powieści rozgrywa się w burzliwych latach 1915 – 1918. Dla panienki z białego dworu nastają bardzo ciężkie chwile. Po tragicznej śmierci rodziców, bez żadnego kontaktu z rodzeństwem, kobieta zostaje sama na tym świecie. Myśli tylko o dzieciach. Zastanawia się, jak sobie poradzi. Wie, że wojna to nie jest dobry czas dla samotnej matki, dlatego decyduje się na ślub ze swoim wybawcą, kowalem Ignacym Możejko.

Nie ma już dumnej Aleksandry Ostojańskiej. Chłopka Franciszka Wyrobek wyszła za mąż nie z miłości, a jedynie po to, by uchronić dzieci i zapewnić im jako taką przyszłość. Jednak kobieta poniesie olbrzymią cenę za tę decyzję. Musi żyć z człowiekiem, którego nie kocha. Mąż jest porywczy, zdarza się, że podnosi na nią rękę. Zmęczona i wyczerpana życiem kobieta w akcie desperacji chce odebrać sobie życie.

Tłem powieści jest wielka historia, która brutalnie wkracza w życie zwyczajnych ludzi, nie pytając ich wcale o pozwolenie. Pierwsza wojna światowa dla wszystkich oznacza biedę, zubożenie, nędzę i głód. Chłopi idą na front. Wsie łupione są przez żołnierzy z dobytku. Ludzie cierpią głód. Tymczasem na horyzoncie majaczy już złowroga bolszewicka rewolucja.

Oleńka – pozwólcie, że tak konsekwentnie będę ją nazywał – splotem okoliczności przebywa w pewnym majątku ziemskim na Ukrainie. Jednak wojenna zawierucha i rewolucyjna pożoga to nie jest dobry czas dla ziemian. Chłopi, podburzeni przez podżegaczy, napadają na dwory. Palą, niszczą, kradną i mordują. Oleńka zdaje sobie sprawę, że kończy się w pewien sposób era Kresów, do jakiej przywykła. Kobieta nie przeczuwa jednak, że przewrotny los szykuje dla niej wielką niespodziankę.

„Franka w obcym domu” to naprawdę bardzo dobrze napisana powieść, którą czyta się jednym tchem. Ja sam nie mogłem się od niej oderwać, ciekawy, jak potoczą się dalsze losy Oleńki. Bez wahania napiszę, że drugi tom jest lepszy od pierwszego. Znamy już głównych bohaterów, a teraz wraz z nimi przeżywamy radości i smutki. Tych drugich jest znacznie więcej. Wiadomo, toczy się pierwsza wojna światowa. Śmierć nikogo nie oszczędza. Życie jest bardzo trudne. Jednak bardzo kibicujemy Oleńce. Chcemy, aby udało się jej przezwyciężyć wszystkie przeciwności losu.

Nie będę powtarzał uwag z pierwszej recenzji. Dość powiedzieć, że Wioletta Sawicka w pewnych tematach trzyma się sprawdzonych schematów i tym razem to dobrze. Chyba każdy czytelnik pierwszego tomu wie, co mam na myśli. Zwracam jeszcze uwagę na pewien rozmach książki. Wydarzenia toczą się nie tylko w zwykłej wiosce, ale też w Petersburgu, Odessie, Wilnie.

„Franka w obcym domu” kończy się w tak nieoczekiwanym momencie, że mamy ochotę aż krzyknąć. Z niecierpliwością czekam na kolejny tom przygód Oleńki i zastanawiam się, jak potoczy się jej życie w niepodległej już Polsce.

Wszystkich zachęcam do lektury tego wzruszającego cyklu.

Wojciech Sobański